Xung đột Nga - Ukraine: Cuộc chơi của xuồng không người lái
Tuệ Minh (Tổng hợp)
Ngoài máy bay không người lái tự sát, xuồng không người lái cũng đóng một vai trò quan trọng trong vuộc xung đột Nga - Ukraine, làm thay đổi học thuyết quân sự.
Ukraine là bên đầu tiên sử dụng xuồng không người lái USV cho việc phòng thủ. Không ngạc nhiên khi họ phát triển một lực lượng USV rất đa dạng, theo như các báo cáo và ghi nhận thực tế lên đến 14 loại. Ảnh: Hi Sutton.
Về phía Nga, họ có phần bị động hơn trong việc sử dụng phương tiện này bởi họ có lực lượng tàu chiến áp đảo. Sau sự kiện Crimea năm 2014 thì các tàu chiến của Ukraine còn lại rất ít và gần như bị xóa sổ sau khi xung đột chính thức nổ ra năm 2022.
Mykola, loại USV đầu tiên của Ukraine được tiết lộ, đã được sử dụng vào tháng 9/2023 và cuộc đột kích vào Sevastopol vào ngày 29/10/2022. Ukraine sử dụng USV kết hợp UAV để tấn công khinh hạm Đô đốc Makarov và tàu quét mìn Ivan Golubets.
Mykola dài 5,5m, trọng lượng 1.000 kg, hoạt động 60 giờ trong phạm vi 430 hải lý (800 km). Nó mang theo 200 kg thuốc nổ và chạy với tốc độ độ 80 km/h. Nó được dẫn đường bằng GNSS tự động, quán tính, trực quan video 3 luồng video HD và Mã hóa 256 bit.
Magura V5 phục vụ trong GUR (Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine). Nó tấn công tàu tình báo Ivan Khurs của Hải quân Nga vào ngày 24/5/2023 và tàu tình báo Priazovye ngày 11/6 cùng năm. Kể từ đó, Magura đã tham gia vào nhiều nhiệm vụ và đánh chìm một số tàu có giá trị cao của Nga.
Magura V5 dài 5,5m và rộng 1,5m, cao hơn mực nước 0,5 m. Tốc độ tối đa 40km/h trong phạm vi khoảng 833 km. Tải trọng 320 kg và sử dụng vô tuyến dạng lưới với bộ lặp trên không hoặc liên lạc vệ tinh.
Toloka TLK-150 USV chứa đầy thuốc nổ chạy ngầm dưới nước, nó ít bị phát hiện hơn và khó vô hiệu hóa. Đầu đạn của nó cũng tác động bên dưới mực nước nên có nhiều khả năng đánh chìm mục tiêu hơn.
USV Mamai được SBU (Cơ quan An ninh Ukraine) của Ukraine sử dụng tấn công vào tàu đổ bộ lớp Ropucha Olenegorsky Gornyak và tàu chở dầu Sig. Cả hai cuộc tấn công diễn ra ở rất xa lãnh thổ do Ukraine kiểm soát, đều gây ra thiệt hại đáng kể.
SBU của Ukraine còn vận hành Sea Baby USV. Theo báo cáo, tàu này được sử dụng để tấn công cầu Kerch vào ngày 17/7/2023. Thiết kế lớn hơn loại Mykola và Magura nhưng nhìn chung vẫn khá nhỏ.
Ngoài đầu đạn chính, Sea Baby có thể mang theo tên lửa nhiệt áp RPV-16. Có các biến thể hai, bốn và sáu ống tên lửa nhỏ. Các tên lửa này không được dẫn đường và có tầm bắn khoảng 1.000 mét để tấn công mục tiêu hoặc phòng thủ chống lại các mối đe dọa trên mặt nước.
Sea Baby dài 6m, rộng 2m, có thể chạy với tốc độ 90km/h nhờ 2 động cơ 200 mã lực, hoạt động trong phạm vi 1.000 km với các thùng nhiên liệu bổ sung. Nó mang theo 850 kg vũ khí và có thể được sử dụng để phóng 6 tên lửa 122mm.
Avdiivka là phiên bản Sea Baby cải tiến cho SBU được tiết lộ vào đầu tháng 3/2024 với động cơ 400 mã lực. Có thể mang đầu đạn 400 kg (một số báo cáo là nặng hơn). Nó có tầm hoạt động khoảng 500 hải lý và tốc độ tối đa 100km/h. Thân tàu được gia cố và bổ sung liên lạc bằng Starlink và vệ tinh Kymeta.
Stalker 5.0 USV đã được tiết lộ tại Diễn đàn An ninh Biển Đen quốc tế 2024 ở Odessa. Tàu dài 5m, rộng 1,2m và mang theo tải trọng 150kg. Động cơ gắn ngoài 60 mã lực, tốc độ 80km/h. Tầm hoạt động 600km. Loại tàu này được mô tả là dùng cho mục đích trinh sát và tuần tra, và cũng có thể được sử dụng để vận chuyển vật tư.
Marichka là một phương tiện ngầm tự hành lớn (AUV). Phương tiện cơ bản dài 6m và rộng 1m. Kết cấu bằng kim loại với toàn bộ hoặc hầu hết thân tàu là bình chịu áp suất. Nó được dùng để chống tàu, chống cầu, thu thập thông tin tình báo và vận chuyển trong phạm vi 1.000 km.
Một USV không xác định đã được phát hiện, bị lật úp, ở vùng biển Romania vào ngày 3/4/2024. Nó sử dụng thuyền bơm hơi thân cứng Silver Ships AM-800 (RHIB) do Mỹ chế tạo làm cơ sở. Đầu đạn là từ một tên lửa chống hạm STYX. Con tàu này chưa được xác định chính thức, nhưng có vẻ như nhiều khả năng là của Ukraine.
Tàu Magura'FrankenSAM' được trang bị hệ thống phòng không tự chế với hai tên lửa AA-11 ARCHER (R-73), được sản xuất bởi Magura và được GUR sử dụng.
Nguyên mẫu USV tiếp tế ven sông được ghi nhận với hai thùng chứa đạn (kiểu Mỹ, đạn 120mm hoặc 155mm). Tàu rất nhỏ, dài khoảng 1,5m và có tải trọng 30kg.
BBKN Dandelion là một USV của Nga do KMZ St. Petersburg phát triển. Nó có tải trọng 600kg, đạt tốc độ 80 km/giờ và có tầm hoạt động 200 km ngắn hơn nhiều so với các loại của Ukraine.
Murena 300S nhìn chung có vẻ tương đương với các loại của Ukraine. Nó có kích thước gần bằng Magura V5 của Ukraine. Nó được dùng để bảo vệ các cơ sở hải quân, rải mìn, rà phá bom mìn, tuần tra và trinh sát.
Vào ngày 19/9/2024, Murena 300S ra mắt Tổng thống Putin, trang bị ngư lôi hạng nhẹ UMT 220mm. Điều đáng chú ý là nó có vẻ như có một ăng-ten Starlink.
Mời độc giả xem thêm video USV Magura V5 Ukraine tấn công vào tàu chiến Nga - Nguồn: Navy Lookout.
