Xoa bóp mu bàn chân
Tư thế ngồi chân trái co lại, gấp đầu gối, bàn chân để áp bằng trên ghế. Dùng lòng bàn tay phải áp lên mu bàn chân, tay trái xoa dọc lên khớp cổ chân 20-30 lần, sau đó dùng ngón tay cái và trỏ (cả hai tay) bóp nhẹ các ngón và day vào kẽ ngón chân 5 phút, ấn dọc lên mu bàn chân theo từng ngón một, sau đó vỗ nhẹ lên mu bàn chân. Tiếp sau đó dùng ngón cái ấn lên huyệt giải khê (giữa nếp lằn cổ chân), huyệt thái xung (giữa kẽ ngón 1-2 lên 2 đốt ngón tay), huyệt túc lâm khấp (giữa ngón 4-5 lên 2 đốt), mỗi lần ấn khoảng 1 phút cho mỗi huyệt. Thay đổi chân, xoa bóp khoảng 20 phút mỗi lần trong ngày. Ngày làm 2 lần, ngoài ra kết hợp với đi bộ. Nên đi chân đất và dẫm vào những hòn sỏi nhỏ, có tác dụng như ấn vào huyệt ở gan bàn chân.
Xoa bóp gan bàn chân
Tư thế ngồi: Chân trái đặt lên trên gối phải, tay trái nắm giữ bàn chân, tay phải áp sát vào gan bàn chân xoa và xát theo chiều dọc bàn chân 20 lần, làm từ nhẹ đến nặng, từ chậm đến nhanh. Bàn chân nóng dần lên là tốt, sau đó dùng hai ngón cái và trỏ bóp nhẹ các ngón chân, bóp dần đến gót chân khoảng 5 phút. Dùng ngón trỏ day và ấn vào huyệt dung tuyền (giữa gan bàn chân), sau đó đè đầu ngón tay cái vuông góc với gan bàn chân, ấn vào thấy tức là được. Day nhẹ nhàng ấn huyệt theo chiều kim đồng hồ. Huyệt này có tác dụng hạ huyết áp, bổ thận, chữa đau lưng mỏi gối. Động tác này xong đổi sang chân kia và tiếp tục lại theo trình tự trên.
Ngâm chân
Trước khi xoa bóp bàn chân có thể kết hợp ngâm chân. Dùng các loại lá ngải cứu, lá xương sông, lá gừng, lá tre, lá hương nhu và muối cho vào nồi đun sôi lên để nguội rồi ngâm chân. Khi nước còn đang nóng cho hai bàn chân lên hơi nóng để xông. Khi nước giảm nhiệt thì cho dần hai chân xuống té nước lên mu chân và cổ chân, khi nước vừa ấm thì cho 2 bàn chân ngập xuống nước, ngâm 30 phút, dùng 2 tay bóp 2 chân ở dưới nước để tăng tác dụng. Sau khi ngâm bắt đầu xoa bóp, có thể bóp thêm 1 chút dầu nóng cho nhanh khỏi và dễ chịu.
BS Kim Lan (nguyên BS Viện Châm cứu T.Ư)
