Ông Blinken cho biết, Mỹ đã đình chỉ sự hiện diện ngoại giao ở Afghanistan và chuyển sứ mệnh đó sang Doha, Qatar. Các nhà ngoại giao Mỹ tại Doha sẽ “điều phối những hoạt động liên quan và trao đổi thông tin với Taliban” trong tương lai.
Những lính Mỹ cuối cùng tại ra khỏi Afghanistan, bay từ Sân bay Quốc tế Hamid Karzai ngày 29/8, kết thúc cuộc chiến tranh can thiệp kéo dài hai thập kỷ.
Thiếu tướng Chris Donahue, Tư lệnh Sư đoàn Dù số 82 của Quân đội Mỹ, lên máy bay vận tải C-17 tại Sân bay Quốc tế Hamid Karzai ở Kabul, Afghanistan trong chuyến bay cuối cùng. |
Tư lệnh trưởng Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM), tướng Frank McKenzie, thừa nhận trong một cuộc họp báo: “chúng tôi không đưa tất cả mọi người ra khỏi Afghanistan, những người mà chúng tôi muốn” - ám chỉ người Mỹ và các cộng tác viên Afghanistan đang mắc kẹt trong nước.
Ngoại trưởng Blinken nói: “Chúng tôi sẽ tiếp tục nỗ lực không ngừng để đưa người Mỹ, công dân nước ngoài và người Afghanistan rời khỏi Afghanistan nếu họ lựa chọn” - và nhấn mạnh, Mỹ “đã nỗ lực phi thường để cung cấp cho người Mỹ mọi cơ hội rời khỏi quốc gia này”.
Blinken cho biết khoảng 6.000 người Mỹ đã rời khỏi Afghanistan, “dưới 200” người Mỹ “đang bị tụt lại ở Afghanistan và mong muốn rời đi. Chúng tôi đang cố gắng xác định chính xác có bao nhiêu công dân Mỹ hiện còn ở lại quốc gia này”.
Blinken không tính được có bao nhiêu người có thẻ xanh của Mỹ hoặc các cộng tác viên đồng minh người Afghanistan đang ở lại đất nước này.
Ông nói: “Chúng tôi đã nỗ lực làm việc để sơ tán và tái định cư những người Afghanistan đã làm việc cùng với chúng tôi và đặc biệt có nguy cơ bị trả thù. Chúng tôi đã di tản một số lượng lơn, nhưng nhiều người vẫn ở đó. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc để giúp đỡ họ và tìm kiếm cơ hội cho họ di tản”.
Khoảng 100 đến 200 người Mỹ muốn rời khỏi Afghanistan, buộc phải ở lại đất nước này sau cuộc rút quân cuối cùng của quân đội Mỹ khỏi Afghanistan. Ông Blinken thừa nhận: “Chúng tôi tin rằng vẫn còn một số lượng nhỏ người Mỹ, dưới 200 và gần hơn là 100 người vẫn tụt lại ở Afghanistan và muốn rời đi. Chúng tôi đang cố gắng xác định chính xác số lượng”.
Tướng McKenzie nói, không có người Mỹ nào được sơ tán trên 5 chuyến bay cuối cùng ra khỏi sân bay quốc tế Kabul, trung tâm nhiệm vụ sơ tán của Mỹ.
McKenzie cho biết: “Chúng tôi duy trì khả năng đưa người Mỹ ra khỏi Afghanistan trước khi tiến hành chuyến rút quân cuối cùng, nhưng chúng tôi không thể đưa bất kỳ người Mỹ nào ra ngoài. Không ai trong số họ đến được sân bay để bay đi".
Những người này đã bị bỏ lại phía sau, nhưng tướng McKenzie cho rằng, Washington sẽ đưa người Mỹ và các cộng tác viên người Afghanistan ra đi bằng các biện pháp ngoại giao và kinh tế.
“Tôi tin rằng chúng ta sẽ đưa những người đó ra ngoài. Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ đàm phán được dù rất khó khăn và sẽ rất tích cực để đưa các cộng tác viên người Afghanistan ra ngoài” - McKenzie nói - “Mong muốn đưa những người này ra ngoài vẫn là sứ mệnh quan trọng của chúng ta”.
Tướng McKenzie nhấn mạnh rằng ông không tin quân đội Mỹ có thể sơ tán người Mỹ còn lại hoặc những cộng tác viên người Afghanistan ra đi ngay cả khi quân Mỹ ở lại qua thời hạn của tổng thống Biden, ngày 31/8.
“Có rất nhiều đau lòng liên quan đến cuộc di tản này. Chúng tôi không đưa tất cả những người mà chúng ta muốn ra ngoài. nhưng tôi nghĩ nếu quân đội ở lại thêm 10 ngày nữa… chúng ta cũng sẽ không đưa được những người này ra ngoài, vẫn sẽ có những người thất vọng vì điều đó” - McKenzie nói.
Quân đội Mỹ, công dân Mỹ và các cộng tác viên Afghanistan phải đối mặt với những trở ngại không thể vượt qua khi đến sân bay, đó là các trạm kiểm soát của Taliban, đám đông hỗn loạn và nguy cơ tấn công khủng bố.
Các chuyến bay của quân đội Mỹ và liên quân sơ tán hơn 123.000 dân thường kể từ cuối tháng 7/2021. Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki, trả lời các phóng viên ngày 30/8 cho biết, 6.000 người Mỹ đã rời khỏi Afghanistan nhưng không cung cấp số lượng chính xác người Mỹ bị bỏ lại.
Những người được di tản ngoài công dân Mỹ, người nước ngoài thuộc Liên quân do Mỹ dẫn đầu và những người Afghanistan, đã hỗ trợ quân đội Mỹ và NATO trong cuộc chiến kéo dài 20 năm, được cấp Thị thực Nhập cư Đặc biệt.