Những kết quả hứa hẹn
TS Đỗ Tuấn Đạt, Công ty TNHH Văcxin và Sinh phẩm số 1 (VABIOTECH), Bộ Y tế cho biết, ngay từ cuối tháng 1 khi thời điểm dịch bệnh bắt đầu bùng phát rất mạnh ở Vũ Hán (Trung Quốc), sau khi có trình tự gene từ các nhà khoa học Vũ Hán công bố, các nhà nghiên cứu của VABIOTECH đã phối hợp với các nhà khoa học tại Đại học Bristol (Anh) để nghiên cứu văcxin Covid-19. Ngày 26/4, đã có 50 con chuột được tiêm văcxin Covid-19 để đánh giá tính an toàn và hiệu quả sinh kháng thể miễn dịch. Đến nay, đàn chuột thí nghiệm khỏe mạnh, tiếp tục theo dõi các đáp ứng miễn dịch trong giai đoạn 1. Mẫu máu của chuột thí nghiệm đã được gửi sang Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư.
Hiện Công ty đang chuẩn bị tiến hành tiêm thử nghiệm văcxin ngừa Covid-19 đợt 2 trong đầu tháng 6 trên chuột.
“Sau quá trình thử nghiệm trên chuột thành công sẽ chuyển sang giai đoạn thử nghiệm trên người. Thử nghiệm trên người sẽ cần thời gian lâu hơn, hiện tại chưa thể chắc chắn quá trình thử nghiệm lâm sàng sẽ kéo dài trong thời gian bao lâu. Với thành công bước đầu này, Việt Nam có thể trở thành một trong những quốc gia trên thế giới sớm sản xuất thành công văcxin ngừa SARS-CoV-2. Nhanh nhất khoảng từ 8 - 9 tháng nữa mới có được ứng viên văcxin để thành một văcxin hoàn chỉnh để thử nghiệm trên động vật trước rồi sau đó mới thử nghiệm trên người. Đội ngũ các nhà khoa học Việt Nam vẫn đang nỗ lực hết sức để rút ngắn thời gian này”, TS Đỗ Tuấn Đạt cho hay.
Chọn công nghệ nhanh
PGS.TS Đinh Duy Kháng, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam cho hay, có 3 nhóm văcxin được tạo ra là nhóm được tạo từ virus còn sống làm cho bất hoạt hoặc suy yếu hẳn đi, nhóm được tạo từ protein tái tổ hợp của virus, nhóm tạo từ ADN hoặc RNA của virus. Đối với SARS-CoV-2, người ta phát triển văcxin theo loại thứ hai hoặc loại thứ ba.
Việt Nam chọn cách nghiên cứu văcxin theo phương pháp thứ 3 hay còn gọi là văcxin vectơ, sử dụng công nghệ di truyền trích mã di truyền của SARS-CoV-2 là RNA để khi tiếp xúc sẽ kích hoạt chức năng sinh kháng thể chống SARS-CoV-2 ở người được tiêm chủng. Đó là kỹ thuật hoàn toàn mới và phức tạp. Ưu điểm của công nghệ sản xuất văcxin này là thời gian sản xuất nhanh hơn hai loại kia. Vì với Covid-19, người ta chỉ cần tạo bản sao RNA rồi đưa vào cơ thể người, mẫu RNA khi vào trong tế bào người nó sẽ ra lệnh cho tế bào người sản sinh protein hình gai của SARS-CoV-2 và đồng thời cơ thể người sản sinh ra kháng thể tiêu diệt các protein này, nhờ đó tạo được sự miễn dịch với Covid-19.
Tuy vậy, theo các chuyên gia, cuộc chạy đua tạo văcxin ngừa Covid-19 của nhiều nước như hiện nay không thể nhanh được. Từ khi bắt tay vào việc chế tạo văcxin đến khi thử nghiệm lâm sàng trên người và trên nhiều người mất ít nhất là 1 năm, nên chưa thể kỳ vọng có ngay văcxin Covid-19 trong thời điểm này.
Bảo Khánh
