Theo Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng, lý do đảo chiều từ xuất siêu sang nhập siêu trong năm 2019 đến từ những thách thức mới của phía thị trường, biến động tình hình địa chính trị thế giới. Cụ thể, chính sách kinh tế, thương mại của các nền kinh tế lớn như Mỹ, EU... có thể thay đổi nhanh và tác động đa chiều. Ngoài ra, yếu tố căng thẳng về địa chính trị, chính sách tiền tệ thắt chặt diễn ra sớm hơn dự kiến ở nhiều nền kinh tế.
Xu hướng bảo hộ mậu dịch ngày càng tăng, nhất là sau khi Mỹ áp dụng các biện pháp tăng thuế nhập khẩu với hàng nhập khẩu từ các nước, xung đột thương mại Mỹ Trung chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Nguồn cung toàn cầu tiếp tục tăng, nhiều nước tham gia cung ứng nông sản, trong khi nhiều nước đẩy mạnh các chương trình, kế hoạch thúc đẩy sản xuất, hướng tới giảm dần phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu, dẫn tới cạnh tranh mạnh mẽ trong xuất khẩu nông sản, thuỷ sản. Do vậy, nông sản sẽ không còn là yếu tố thuận lợi, tác động tới tăng trưởng xuất khẩu trong năm nay của Việt Nam.
Nhập khẩu được dự báo tiếp tục duy trì tăng trưởng ở các ngành sản xuất còn phụ thuộc vào nguyên liệu, máy móc thiết bị của nước ngoài. Vì thế, nhập khẩu nhóm hàng cần nhập khẩu sẽ tăng trong năm nay.
Bộ Công Thương dự báo, kim ngạch xuất khẩu 2019 dự kiến đạt khoảng 265 tỷ USD, tăng 8-10% so với 2018. Trong khi đó nhập khẩu khoảng 268 tỷ USD, tăng gần 12%. Nhập siêu ước khoảng 3 tỷ USD.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Xuân Cường - Bộ trưởng NNPTNT cũng cho rằng thương mại thế giới rất bất ổn. Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung chưa trở lại bình thường, Brexit còn đang chưa ngã ngũ... là những yếu tố khó khăn nhìn thấy với phát triển công, nông nghiệp năm 2019. Đây cũng là năm đầu tiên CPTPP có hiệu lực. Nông nghiệp là khu vực dễ tổn thương nhất. Do vậy, Bộ NNPTNT và Bộ Công thương cần phối hợp phát triển thị trường nông nghiệp mạnh mẽ hơn, biến thách thức thành cơ hội.
