Từ COVID-19 nhìn lại 3 dịch bệnh lớn đã kết thúc thế nào

Từ COVID-19 nhìn lại 3 đợt dịch bệnh lớn là Ebola, SARS và H1N1 đã kết thúc thế nào.

<div> <p>Đ&atilde; hơn 1 th&aacute;ng kể từ khi Tổ chức Y tế Thế giới (<span>WHO</span>) tuy&ecirc;n bố COVID-19 l&agrave; sự kiện y tế c&ocirc;ng cộng khẩn cấp g&acirc;y quan ngại to&agrave;n cầu (PHEIC). Kể từ khi dịch bệnh bắt đầu, đến chiều 4.3 đ&atilde; c&oacute; hơn 93.000 người nhiễm tr&ecirc;n to&agrave;n thế giới v&agrave; gần 3.200 ca tử vong.</p> <p>Trong khi c&aacute;c nh&agrave; chức tr&aacute;ch t&iacute;ch cực l&agrave;m việc để ngăn chặn sự l&acirc;y lan của virus, thật kh&oacute; để kh&ocirc;ng tự hỏi điều g&igrave; sẽ xảy ra tiếp theo. Khi n&agrave;o v&agrave; l&agrave;m thế n&agrave;o dịch bệnh sẽ kết th&uacute;c? C&ugrave;ng nh&igrave;n lại những g&igrave; đ&atilde; xảy ra trong c&aacute;c đợt b&ugrave;ng ph&aacute;t dịch truyền nhiễm trước đ&acirc;y.</p> <p><span><strong>Ebola</strong></span></p> <p>C&aacute;c nh&agrave; khoa học thường can thiệp trong thời gian dịch bệnh truyền nhiễm bằng vaccine v&agrave; thuốc kh&aacute;ng virus. Điều n&agrave;y đ&uacute;ng với dịch Ebola.</p> <p>Th&aacute;ng 3.2014, virus Ebola b&ugrave;ng ph&aacute;t ở T&acirc;y Phi v&agrave; t&iacute;nh đến ng&agrave;y th&aacute;ng 5.2016, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) th&ocirc;ng b&aacute;o hơn 28.000 trường hợp l&acirc;y nhiễm v&agrave; hơn 11.000 trường hợp tử vong. Dịch bệnh kết th&uacute;c sau một phản ứng quốc tế phối hợp, khi chủng virus bị &ldquo;can thiệp&rdquo; - CNN dẫn lời gi&aacute;o sư tiến sĩ Peter Hotez, hiệu trưởng trường Y học Nhiệt đới Quốc gia tại Đại học Y Baylor, n&oacute;i.</p> <p>Khi một đợt b&ugrave;ng ph&aacute;t Ebola kh&aacute;c bắt đầu v&agrave;o năm 2018, hai phương ph&aacute;p điều trị được ph&aacute;t triển từ đợt b&ugrave;ng ph&aacute;t đầu ti&ecirc;n đ&atilde; được cung cấp cho tất cả bệnh nh&acirc;n tại Cộng h&ograve;a D&acirc;n chủ Congo.</p> <p>&quot;Cả hai lần can thiệp của con người đều tạo ra sự kh&aacute;c biệt&quot;, &ocirc;ng Hotez n&oacute;i v&agrave; cho biết điều tương tự cũng c&oacute; thể đ&uacute;ng với COVID-19. Hiện tại kh&ocirc;ng c&oacute; <span>vaccine</span> v&agrave; kh&ocirc;ng c&oacute; phương ph&aacute;p điều trị kh&aacute;ng virus cụ thể được khuyến nghị cho virus SARS-CoV-2, nhưng nhiều loại đang được ph&aacute;t triển.</p> <p>&quot;T&ocirc;i kh&aacute; lạc quan, ch&uacute;ng ta sẽ c&oacute; một loại thuốc kh&aacute;ng virus v&agrave; phương ph&aacute;p tốt trong v&agrave;i tuần tới&quot; - &ocirc;ng Hotez n&oacute;i.</p> <p>Theo Tổng gi&aacute;m đốc WHO Tedros Adhanom Ghebrevesus, hơn 20 loại vaccine đang được ph&aacute;t triển, thử nghiệm l&acirc;m s&agrave;ng đầu ti&ecirc;n về thuốc kh&aacute;ng virus đang được tiến h&agrave;nh.</p> <p>Mặc d&ugrave; nh&oacute;m của &ocirc;ng Hotez nằm trong số những người nghi&ecirc;n cứu vaccine, nhưng &ocirc;ng n&oacute;i rằng &ocirc;ng kh&ocirc;ng lạc quan l&agrave; sẽ c&oacute; vaccine trong đợt b&ugrave;ng ph&aacute;t COVID-19 tiếp theo.&nbsp;</p> <p>L&yacute; do l&agrave; bởi đầu ti&ecirc;n, vaccine phải được đưa v&agrave;o thử nghiệm l&acirc;m s&agrave;ng, sau đ&oacute; ch&uacute;ng phải được ph&ecirc; duyệt. V&agrave; với số lượng c&aacute;c lần kiểm tra thử nghiệm an to&agrave;n vaccine th&igrave; sợ rằng sẽ chưa c&oacute; vaccine để ngăn chặn một đợt b&ugrave;ng ph&aacute;t nữa, nếu c&oacute;.</p> <p><span><strong>SARS</strong></span></p> <p>Dịch SARS đ&atilde; kết th&uacute;c v&agrave;o th&aacute;ng 7.2003 nhờ c&aacute;c biện ph&aacute;p vệ sinh tốt - như rửa tay thường xuy&ecirc;n - v&agrave; c&aacute;c yếu tố m&ocirc;i trường như nhiệt độ v&agrave; độ ẩm cao trong những th&aacute;ng m&ugrave;a h&egrave;, &ocirc;ng John Nicholls, gi&aacute;o sư tại Đại học Hong Kong n&oacute;i.</p> <p>SARS, một chủng virus Corona kh&aacute;c, đ&atilde; l&acirc;y nhiễm hơn 8.000 người v&agrave;o năm 2003. Đến th&aacute;ng 5 năm đ&oacute;, n&oacute; đ&atilde; bị &ldquo;suy kiệt&rdquo; - tiến sĩ Howard Markel, gi&aacute;m đốc Trung t&acirc;m Lịch sử Y học tại Đại học Michigan cho biết.</p> <p>L&agrave;m thế n&agrave;o để một ổ dịch &ldquo;suy kiệt&ldquo;? Markel n&oacute;i, đ&ocirc;i khi đ&oacute; l&agrave; v&igrave; thời tiết thay đổi v&agrave; đ&ocirc;i khi đ&oacute; l&agrave; v&igrave; đ&atilde; đủ người bị nhiễm v&agrave; trở th&agrave;nh miễn dịch.</p> <p>&quot;Nếu t&ocirc;i phải dự đo&aacute;n, t&ocirc;i sẽ n&oacute;i rất c&oacute; thể v&agrave;o th&aacute;ng 5 hoặc th&aacute;ng 6 hoặc th&aacute;ng 7, COVID-19 sẽ tự suy kiệt&ldquo;, Markel n&oacute;i. Nhưng, điều đ&oacute; kh&ocirc;ng c&oacute; nghĩa l&agrave; n&oacute; sẽ biến mất.</p> <p><span><strong>H1N1</strong></span></p> <p>C&aacute;c đợt b&ugrave;ng ph&aacute;t dịch c&oacute; thể thay đổi như c&aacute;c m&ugrave;a vậy.</p> <p>Chủng c&uacute;m H1N1 g&acirc;y ra đại dịch năm 2009 v&agrave; hiện tại n&oacute; đ&atilde; trở th&agrave;nh một loại virus xảy ra theo m&ugrave;a.</p> <p>Virus theo m&ugrave;a c&oacute; thể xuất hiện quanh năm, nhưng ở bắc b&aacute;n cầu c&oacute; xu hướng l&ecirc;n đến đỉnh dịch v&agrave;o những ng&agrave;y lạnh, những th&aacute;ng m&ugrave;a đ&ocirc;ng v&agrave; m&ugrave;a thu khi trời ấm, &ocirc;ng Hotez n&oacute;i. Theo &ocirc;ng, hiện chưa r&otilde; l&yacute; do tại sao, nhưng độ ẩm v&agrave; thời gian ở trong nh&agrave; c&oacute; thể l&agrave; những yếu tố khiến dịch xảy ra v&agrave;o những thời điểm n&agrave;y.</p> <p><strong>B&agrave;i học kinh nghiệm</strong></p> <p>Điều c&oacute; thể chắc chắn hơn l&agrave; sự b&ugrave;ng ph&aacute;t COVID-19 l&agrave;m sống lại những b&agrave;i học r&uacute;t ra từ những đợt b&ugrave;ng ph&aacute;t trước đ&oacute;, &ocirc;ng Hotez n&oacute;i.</p> <p>Giải ph&aacute;p phổ biến nhất l&agrave; &ldquo;qu&ecirc;n n&oacute; đi&ldquo;, &ocirc;ng Markel n&oacute;i. Virus dần mất đi v&agrave; c&ocirc;ng ch&uacute;ng quay trở lại cuộc sống thường ng&agrave;y của họ, kh&ocirc;ng nghĩ về sự b&ugrave;ng ph&aacute;t. Nhưng đ&oacute; c&oacute; thể l&agrave; một vấn đề. Thay v&agrave;o đ&oacute;, mọi người n&ecirc;n thận trọng v&agrave; chuẩn bị.</p> <p>&quot;B&agrave;i học r&uacute;t ra l&agrave; ch&uacute;ng ta đang sống trong một thời đại mới của bệnh truyền nhiễm v&agrave; những con <span>virus</span> xấu x&iacute; sẽ gh&eacute; thăm thường xuy&ecirc;n. B&agrave;i học ch&uacute;ng ta chưa r&uacute;t ra l&agrave; ch&uacute;ng ta cần phải chuẩn bị cho việc n&agrave;y&rdquo; - &ocirc;ng Markel kết luận.</p> </div> <p>&nbsp;</p>

Theo laodong.vn
back to top