Chỉ tưởng đau bụng thông thường nào ngờ u nang
Bệnh nhi N.P.Y (7 tuổi, Phú Thọ), thỉnh thoảng đau bụng rồi hết. Gần đây bé xuất hiện triệu chứng kém ăn, nôn nhiều nên gia đình đưa bé đến khám tại Trung tâm y tế huyện. Sau khi thực hiện siêu âm ổ bụng, các bác sĩ nghi ngờ bệnh nhi có u nang ống mật chủ nên chuyển bé đến Trung tâm Sản Nhi, bệnh viện Đa khoa Phú Thọ. Tại đây, bệnh nhi được chẩn đoán chính xác có u nang ống mật chủ. Sau 5 ngày được điều trị nội khoa để ổn định các triệu chứng chống nhiễm trùng, các bác sĩ đã thực hiện phẫu thuật cắt nang ống mật chủ và nối ống gan chung với hỗng tràng cho bé.
Các bác sĩ Bệnh viện đa khoa Phú Thọ phẫu thuật cho trẻ. |
Theo ThS.BS Nguyễn Đức Lân, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ, u nang ống mật chủ là một dị tật do ống mật chủ bẩm sinh bị dãn to ≥ 1cm, thành hình cầu hoặc hình thoi. Bệnh gặp ở nữ giới nhiều hơn nam giới và hầu hết được chẩn đoán trong giai đoạn sơ sinh hay khi còn bé.
U nang ống mật chủ ở trẻ em thường có triệu chứng không đặc hiệu nên bố mẹ thường dễ bỏ qua. Khoảng hơn 60% trường hợp được chẩn đoán vào 10 năm đầu đời. Khoảng 20% trẻ không được phát hiện và triệu chứng về đường mật sẽ xuất hiện ở thời kì trưởng thành. Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm tụy, viêm đường mật, sỏi mật, tắc mật. Ở người lớn, viêm ống mật và ứ mật kéo dài trong nhiều năm có thể dẫn đến một hoặc nhiều biến chứng nghiêm trọng như ápxe gan, xơ gan, tăng huyết áp tĩnh mạch cửa, viêm tụy tái phát, sỏi mật, thậm chí là ung thư ống mật.
Ngoài ra, khi ống mật chủ bị dãn quá mức có thể sẽ gây ra thủng dẫn đến viêm phúc mạc và chảy máu đường mật nếu bị viêm loét các mạch máu trong ống mật, nguy cơ tử vong cao.
Phát hiện để mổ sớm
Theo GS.TS Nguyễn Thanh Liêm, nguyên Giám đốc Bệnh viện Nhi T.Ư, u nang ống mật chủ là bệnh bẩm sinh nên biểu hiện bệnh khác nhau tùy theo tuổi. Ở trẻ mới sinh và trẻ nhỏ bệnh thường được biểu hiện bằng vàng da hay khối u bụng. Biểu hiện đau bụng ít gặp hơn. Ở trẻ lớn biểu hiện hay gặp là nhiều lần đau bụng, đôi khi có thể kèm theo sốt, vàng mắt, vàng da (viêm đường mật). Ngày nay với sự phát triển của siêu âm trước sinh, đa số các trường hợp u nang ống mật chủ đều được phát hiện trước sinh.
Đối với các trường hợp được chẩn đoán trước sinh không có vàng da vàng mắt có thể mổ lúc trẻ khoảng 3 tháng tuổi. Nếu kèm theo vàng mắt, vàng da mổ sớm hơn lúc 1-2 tháng tuổi. Đối với các trường hợp khác mổ sớm sau khi được phát hiện
Nguyên tắc của phẫu thuật là cắt bỏ toàn bộ ống mật chủ sau đó tái lập lại lưu thông của mật từ gan xuống đường tiêu hóa bằng ống gan còn lại với ruột non hoặc tá tràng.
ThS.BS Nguyễn Đức Lân chia sẻ, việc cắt bỏ nang ống mật chủ qua nội soi tương đối phức tạp và yêu cầu phải được thực hiện tỉ mỉ, chính xác vì vị trí ống mật chủ nằm dưới gan, có viêm dính nhiều với các tạng xung quanh.