Hồn lìa khỏi xác là hiện tượng tâm lý xuất hiện khi con người đang trong trạng thái vô thức. Lúc đó, họ sẽ có cảm giác như hồn của mình đang bay lơ lửng khỏi cơ thể. Những người từng trải qua hiện tượng này đều khẳng định, dù vô thức nhưng họ vẫn thấy được mọi thứ xung quanh dưới một góc nhìn khác.
Nhà khoa học người Anh George Nugent Merle Tyrrell chính là người đầu tiên nói về vấn đề này, trong một cuốn sách của ông được phát hành năm 1943. Về sau, các hoạt động nghiên cứu liên quan tới hiện tượng này mới xảy ra nhiều hơn.
Để chứng minh hồn lìa khỏi xác là có thật, các chuyên gia khoa học tại Học Viện Karolinska, Thụy Điển đã tiến hành một thí nghiệm nhỏ với 15 người. Tất cả đều được nằm trong máy quét để theo dõi lại những cảm nhận của não bộ. Song song cùng với đó, các nhà khoa học sẽ tạo ra ảo giác để khiến người nằm trong máy quét có cảm giác như họ đang ở một nơi khác của căn phòng chứ không phải là đang nằm trong máy quét. Lúc này, trên màn hình hiển thị, họ sẽ vừa nhìn thấy người khác, vừa nhìn thấy chính mình.
 |
Phần lớn, hiện tượng hồn lìa khỏi xác xuất hiện khi con người trải qua cơn thập tử nhất sinh như lúc đuối nước hay phẫu thuật... Cũng có lúc nó lại xuất hiện bất chợt trong giấc ngủ của con người. Với những người hoạt động thể chất mạnh, họ cũng có thể gặp phải hiện tượng này nếu quá sức.
Dưới góc nhìn của khoa học, hồn lìa khỏi xác có thể là do nhiều nguyên nhân gây ra như chấn thương não, giai đoạn cận chết, sử dụng ma túy ảo giác.. Tuy nhiên, trong đó phải kể tới ảnh hưởng của hệ thống tiền đình.
Được biết, đây là hệ thần kinh nằm ở phía sau ốc tai có chức năng điều khiển thăng bằng của con người, đồng thời kết hợp với các thông tin khác được truyền ra từ não bộ. Khi thông tin giữa hệ thống tiền đình và hệ thống thị giác không khớp với nhau, người ta sẽ dễ bị hồn lìa khỏi xác.
Với kiến giải của nhà thần kinh học Christophe Lopez, Đại học Marseille, Pháp, 14% trong số 210 bệnh nhân mắc bệnh tiền đình đều đã bị hồn lìa khỏi xác. Đặc biệt, hiện tượng chỉ xuất hiện khi người bệnh rơi vào trạng thái lo lắng và buồn bã. Trong khi đó, 5% người khỏe mạnh cũng gặp triệu chứng tương tự. Theo lời kể lại, lúc bị hồn lìa khỏi xác, người ta sẽ có cảm giác như bị cuốn theo một đường hầm xoắn ốc.
Tuy hiện tượng hồn lìa khỏi xác vẫn còn nhiều điều chưa rõ ràng, nhưng giải thích dựa trên tâm lý và thần kinh học đã cho thấy đó là một hiện tượng có thể được hiểu từ góc độ khoa học.
