Rau mùi còn gọi ngò ta, ngò rí, tên hán gọi hồ tuy, hương tuy. Rau mùi thường được dùng ăn sống hoặc thả vào nồi canh thịt, cá và nhiều món ăn khác tăng thêm phần thơm ngon đẹp mắt. Rau mùi còn chứa nhiều tinh dầu, nhờ đó có tác dụng kích thích tiêu hóa và làm thuốc bổ, chống đầy hơi, làm mạnh dạ dày, gia tăng sự bài tiết nước tiểu và làm hạ sốt. Đối với trẻ em và người cao tuổi, rau mùi giúp tống các chất đờm nhớt ứ đọng trong đường hô hấp gây khó thở và gây rối loạn đường hô hấp. Rau mùi vô cùng hiệu quả để chữa chứng rối loạn tiêu hóa như ăn không tiêu, nôn mửa, kiết lỵ, viêm gan và viêm ruột kết. Một số các axit có trong rau mùi giúp giảm mức cholesterol trong máu cũng như làm giảm hiện tượng xơ vữa động mạch.
Vì mùi thơm, dễ chịu nên rau mùi được đưa vào rất nhiều món ăn, được sử dụng như một loại gia vị để tạo hương vị cho thực phẩm, kết hợp với món ăn rau mùi có tác dụng điều trị các bệnh về dạ dày bao gồm buồn nôn, tiêu chảy, đầy hơi và hội chứng ruột kích thích. Rau mùi cũng được sử dụng để kích thích sự thèm ăn, ăn ngon miệng đối với trẻ biếng ăn. Rau mùi được một số người dùng để giảm táo bón, đưa vào một số loại trà giúp tăng nhu động ruột. Các nghiên cứu gần đây chỉ ra, rau mùi chứa hàm lượng cao axit béo omega- và omega-6, do vậy có tác dụng bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh viêm, ngoài ra còn nhiều lợi ích sức khỏe khác như hỗ trợ sự phát triển trí não ở trẻ em. Do có chứa hàm lượng beta carotene cao cùng với rất nhiều chất chống oxy hóa, rau mùi được xem là thảo dược giúp giảm các bệnh liên quan đến mắt và cải thiện thị lực rất tốt. Các vitamin A, C có trong rau mùi có tác dụng hỗ trợ và thúc đẩy hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Rau mùi cũng chứa nhiều chất diệp lục chống lại các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm gây ra. Rau mùi cũng là nguồn cung cấp canxi tuyệt vời, giúp cho quá trình hình thành và duy trì xương khỏe mạnh.
Để làm thuốc, khi trẻ cảm cúm, đau đầu, xổ mũi, nghẹt mũi, người ta lấy rau mùi, kinh giới mỗi vị 50g ép nước uống. Những người đầy bụng, chậm tiêu, buồn nôn, lấy rau mùi phối hợp vỏ quýt sắc uống sẽ khỏi. Chữa viêm mũi, viêm tai, thối tai, lấy rau mùi phối hợp rau hẹ, rau dấp cá tươi, mỗi thứ từ 50g sắc uống ngày vài lần. Chữa kiết lỵ, đau bụng, mót rặn, đi ngoài ra máu mũi lấy rau mùi, rau sam mỗi vị 100g luộc ăn cả cái lẫn nước ngày 2 - 3 lần sẽ khỏi.
BS Nguyễn Nam (Phùng Khoang, Hà Nội)
