Phòng ngừa thuyên tắc huyết khối ở bệnh nhân ung thư 

Theo ThS.BS Lê Phi Long, Phó Trưởng khoa Lồng ngực mạch máu, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, hiện Việt Nam đang là nước có số người mắc ung thư cao trong khu vực. Với tỷ lệ ung thư cao, nguy cơ xuất hiện nhóm biến chứng thuyên tắc huyết khối cũng rất lớn. Việc phòng ngừa thuyên tắc huyết khối là rất quan trọng, giúp nâng cao hiệu quả điều trị, giảm bớt chi phí, cải thiện tiên lượng cho người bệnh ung thư.

ThS.BS Lê Phi Long, Phó Trưởng khoa Lồng ngực mạch máu, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM đang khám cho người bệnh.

ThS.BS Lê Phi Long cho biết, cơ chế tạo lập cục máu đông (huyết khối) do tác động đơn phương hoặc đồng thời của 3 yếu tố: Tổn thương thành mạch máu, mất cân bằng quá trình đông máu và xáo trộn về động học của dòng máu chảy. Ở người bệnh ung thư, do ảnh hưởng của bệnh lý ác tính và tác dụng phụ của các phương pháp trị liệu, 3 yếu tố nêu trên có thể hiện diện cùng lúc. Các nghiên cứu cho thấy, người bệnh ung thư có nguy cơ mắc thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch gấp 5 - 7 lần, nguy cơ tái phát gấp 3 lần so với những người bình thường. Bên cạnh đó, tỷ lệ tử vong gấp 4 lần nếu người bệnh ung thư bị mắc thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch.

Việc chẩn đoán thuyên tắc huyết khối cho người bệnh ung thư dựa vào dấu hiệu bệnh lý qua thăm khám và các xét nghiệm cận lâm sàng như thử máu, siêu âm mạch máu, chụp X-quang, chụp CTscan… để đánh giá mức độ và lên kế hoạch điều trị thích hợp. Việc đánh giá mức độ nguy cơ này phải được thực hiện định kỳ mỗi 3 - 6 tháng. Người bệnh ung thư đang điều trị nội trú, hoặc trong các giai đoạn bệnh lý khởi phát cấp tính, cần điều trị phòng ngừa. Người bệnh cần trải qua phẫu thuật cũng phải được phòng ngừa trước, trong và sau mổ ít nhất từ 7 - 10 ngày. 

Hiện nay, việc điều trị chủ yếu cho biến chứng thuyên tắc huyết khối vẫn là sử dụng các loại thuốc kháng đông. Các thuốc kháng đông đường uống thế hệ mới cho thấy hiệu quả cao và tiện dụng hơn, nguy cơ biến chứng chảy máu thấp hơn so với các thuốc thế hệ cũ, mở ra hướng mới cho điều trị thuyên tắc huyết khối. Tuy nhiên, việc điều trị biến chứng thuyên tắc huyết khối thường phức tạp, tốn kém, đòi hỏi bác sĩ phải theo dõi sát sao từng cá nhân người bệnh. 

Xu hướng thế giới hiện nay rất đề cao vai trò của việc phòng ngừa, đặc biệt là trên đối tượng người bệnh ung thư. Do đó, các bệnh nhân ung thư nên tái khám định kỳ và kiểm tra sức khoẻ theo lời dặn của bác sĩ để phòng ngừa bệnh được tốt nhất.