Hỏi: Tôi mua được một chiếc vòng bằng gỗ trầm để trong nhà rất thơm, xin hỏi ngoài mùi thơm thì yếu tố nào để phân biệt trầm hương thật – giả?
Hoàng Thị Thư (Hà Nội)
Ông Biện Quốc Dũng, Phó Chủ tịch Hội Trầm hương Khánh Hòa: Nguyên liệu để làm ra các sản phẩm trầm hương hiện nay chủ yếu là trầm hương tự nhiên và trầm hương nhân tạo. Tuy nhiên, trầm hương tự nhiên rất quý, hiếm, giá thành cao nên rất ít cơ sở làm sản phẩm từ loại trầm này. Sản phẩm chủ yếu được làm từ trầm hương nhân tạo, đó là cây dó bầu được trồng và cấy trầm. Cây dó bầu từ lúc trồng đến khi có thể khoan lỗ cấy trầm phải mất 10 năm. Sau khi cấy trầm mất khoảng 5 năm nữa mới có thể tạo trầm, nhưng không phải cây nào sau khi cấy đều tạo trầm, tỷ lệ thành công tương đối thấp. Vì thế, trầm nhân tạo cũng rất quý và giá thành khá cao.
Một đặc điểm của gỗ trầm là rất mềm nên khó có thể sử dụng máy móc để sản xuất hàng loạt các mặt hàng như vòng trầm mà phải làm thủ công. Loại hạt được sản xuất hàng loạt bằng máy móc không phải bằng gỗ trầm. Người sản xuất thường sử dụng hóa chất có mùi trầm cho thấm vào các hạt gỗ để giả mạo gỗ trầm. Để phân biệt, cách đơn giản nhất là ngửi trực tiếp sản phẩm, nếu ban đầu thấy có mùi cồn, hoặc mùi thơm nồng nặc thì đó là sản phẩm tẩm hóa chất. Bởi mùi trầm thật thường thoang thoảng, dịu nhẹ, phải có nhiệt độ mới tỏa hương. Một thủ thuật khác thường được người bán đưa ra để dụ khách đó là cho chuỗi vòng trầm vào nước. Nếu vòng chìm chứng tỏ đó là trầm thật. Tuy nhiên, gỗ trầm không chỉ mềm mà còn nhẹ nên sẽ nổi trên nước, tất nhiên vẫn có những miếng gỗ trầm chìm dưới nước, đó là những miếng gỗ có nhiều tinh dầu trầm được kết tinh từ nhiều năm. Giá thành của loại trầm chìm dưới nước này rất cao, mỗi chiếc vòng được làm từ loại trầm này thấp nhất cũng cỡ 400 triệu đồng/chuỗi.