Hít thở không khí bị ô nhiễm có thể gây tác động xấu đến sức khỏe, thậm chí gây nên các căn bệnh như nhiễm trùng đường hô hấp, tim mạch, ung thư phổi,… Một số nghiên cứu còn cho thấy không khí bẩn cũng có thể dẫn đến béo phì, tiểu đường và giảm sút trí tuệ. Nhưng ít ai nhận thấy rằng, ô nhiễm không khí cũng ảnh hưởng cực đoan đến sức khỏe tinh thần.
Một nghiên cứu mới được thực hiện bởi các nhà khoa học thuộc Đại học Washington đã cho thấy , không khí không sạch có thể dẫn đến tình trạng tâm lý căng thẳng. Các nhà nghiên cứu tiến hành khảo sát ở các quốc gia ô nhiễm không khí, họ đã thấy được sự liên quan giữa độc tính trong khí thở với sức khỏe tinh thần.
Không chỉ gây hại về sức khỏe thể chất, mà ô nhiễm không khí cũng gây tác động xấu đến sức khỏe tinh thần. Ảnh minh họa.
“Ảnh hưởng của khí bẩn lên tim mạch và lá phổi đã được nghiên cứu từ lâu và được tiến hành chữa bệnh trong nhiều năm qua. Nhưng tác động của nó đến sức khỏe tinh thần rõ ràng là một lĩnh vực mới cần được nghiên cứu”, trợ lý giáo sư Anjum Hajat của trường Y tế Cộng đồng thuộc Đại học Washington, cho biết.
Nhóm nghiên cứu Đại học Washington bắt đầu cuộc khảo sát rộng trên toàn quốc với 6.000 người tham gia. Họ đánh giá mức độ căng thẳng về tâm lý dựa trên cảm giác buồn bã, âu lo và thất vọng của những người tham gia. Sau đó, họ tiến hành đo đạc mức độ ô nhiễm trong không khí nơi những người tham gia sinh sống.
Các nhà nghiên cứu đặc biệt chú ý vào những hạt bụi nhỏ. Những hạt này tuy không nhìn thấy được bằng mắt thường, nhưng được thải ra rất nhiều từ động cơ xe và các nhà máy điện than. Những hạt bụi mịn tuy nhỏ bé nhưng nguy hiểm hơn nhiều so với các hạt bụi lớn, bởi chúng dễ bị hít vào mũi hơn. Với kích thước nhỏ hơn 28 lần so với tóc người, nên chúng ta không hề biết là đang hít nó vào phổi.
Kết quả của cuộc khảo sát cho thấy, không khí nơi có nhiều hạt bụi nhỏ hơn thì con người nơi đó có mức độ căng thẳng tâm lý cao hơn. Tại một nơi bất kỳ có nhiều bụi trong không khí hơn, thì người tham gia khảo sát tại đó có tỷ lệ căng thẳng cao hơn 17% so với những nơi khác.
Cuộc khảo sát còn cho thấy sức khỏe thể chất, hành vi ứng xử và hoạt động kinh tế xã hội cũng ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của người đó, khiến họ dễ mắc các bệnh tâm lý mãn tính, thất nghiệp hoặc nghiện rượu quá mức.
Nhiều nghiên cứu khoa học trước đây thậm chí còn cho thấy, không khí có quá nhiều bụi mịn cũng dễ khiến trẻ em mắc các chứng bệnh tâm thần khác nhau từ lúc nhỏ. Trong phạm vi của nghiên cứu này, các nhà khoa học không giải thích hết được tại sao ô nhiễm không khí lại gây tác động xấu đến sức khỏe tinh thần.
Một cách giải thích đó là những người sống trong môi trường ô nhiễm phải thay đổi hành vi của bản thân để tránh né sự ô nhiễm. Những thay đổi này bao gồm việc dành ít thời gian hơn cho những hoạt động bên ngoài xã hội và khiến họ thường xuyên ở yên trong một không gian kín nào đó.
Các nước đang phát triển và những thành phố lớn ở các quốc gia này là nơi diễn ra nhiều hoạt động công nghiệp gây ô nhiễm không khí. Nhiều nghiên cứu chi tiết hơn về vấn đề này trong tương lai sẽ trình bày nguyên nhân cụ thể của mối liên hệ này.
Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Health & Place.
Theo Khám Phá dịch từ Science AF
