Nhiều tác dụng chữa bệnh
Theo dinh dưỡng học hiện đại, thành phần hoá học của mía khá phong phú, cứ mỗi 100g mía có chứa 84g nước, 0,2g chất đạm, 0,5g chất béo, 12g chất đường và nhiều các nguyên tố vi lượng như canxi, phốt pho, sắt.., các vitamin như vitamin B1, vitamin B2, vitamin C, vitamin D...
Ngoài ra, còn có các acid hữu cơ và nhiều loại enzym. Trong đường mía có sucrose (chiếm 70 - 88% chất rắn hoà tan trong dịch mía), glucose và fructose.
Vì vậy, nước mía có thể giúp bạn tiếp thêm năng lượng trong thời gian ngắn và tránh mất nước trong những ngày nắng nóng. Các loại đường đơn trong món nước này cũng được cơ thể hấp thụ dễ dàng.
Theo dinh dưỡng học cổ truyền, mía được gọi là cam giá, vu giá, thử giá, can giá, vu giá..., vị ngọt, tính lạnh, vào được hai kinh Vị và Phế, có công dụng thanh nhiệt trừ phiền, sinh tân nhuận táo, hoà trung hạ khí, lợi tiểu giải rượu, tiêu trừ mệt mỏi, trợ giúp tiêu hoá, thường được dùng để chữa các chứng trạng bệnh lý như môi khô miệng khát, tân dịch bất túc (bệnh lý sốt cao gây mất nước), tiểu tiện bất lợi, đại tiện táo kết, phản vị ẩu thổ (chứng nôn mửa, ăn vào thì bụng đầy chướng, sáng ăn chiều mửa, chiều ăn sáng mửa, mửa ra thức ăn không tiêu hoá), sốt cao phiền nhiệt...
Nước mía chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu: các thành phần chính trong nước mía chủ yếu là canxi, đường saccaro, kẽm, crôm, vitamin (A, B1, B2, B3, B5, B6, C), chất chống oxy hóa, phytonutrient, chất xơ hòa tan và protein cần thiết khác. Các dưỡng chất này đặc biệt có lợi cho dạ dày, thận, tim, mắt và đường ruột. Bên cạnh đó nó còn giúp giảm cân, giảm sốt, ngăn ngừa nguy cơ ung thư, hạ cholesterol xấu và thanh lọc thận.
Nước mía mát bổ nhưng nhiều người nên hạn chế sử dụng - Ảnh Minh họa |
Công dụng chống táo bón, ngăn ngừa sỏi thận: với lượng nước dồi dào nước mía giúp phòng ngừa và loại bỏ sỏi thận, hỗ trợ chức năng thận. Ngoài ra nếu bạn đang bị táo bón hoặc mắc bệnh về dạ dày, uống nước mía sẽ cung cấp thêm nhiều kali thúc đẩy hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn;
Nước mía giúp điều chỉnh đường huyết: mặc dù nước mía chứa nhiều đường nhưng nếu bệnh nhân bị tiểu đường dùng thức uống này với mức độ hợp lý thì có thể kiểm soát được lượng đường huyết, ngăn chỉ số đường huyết tăng vọt hoặc hạ thấp quá nhanh;
Chống lão hóa: flavonoid, chất chống oxy hóa và các hợp chất phenolic chứa trong nước mía sẽ giúp đem lại một làn da mềm mại, tươi sáng và ẩm mịn hơn. Những chất này có tác dụng giảm thiểu các nếp nhăn và dấu hiệu lão hóa sớm trên da;
Thải độc gan: hợp chất phenolic và flavonoid chứa trong nước mía có chức năng chống ung thư, kháng viêm, kháng virus, chống oxy hóa và ngăn ngừa dị ứng. Vì vậy ở những bệnh nhân bị suy giảm chức năng gan nên uống nước mía thường xuyên để cải thiện tình trạng viêm gan và điều chỉnh sắc tố da.
Tác dụng ít người biết của nước mía chính là giúp giảm nhẹ các bệnh liên quan đến gan như vàng da. Bệnh vàng da là do gan hoạt động không tốt cũng như các ống mật bị tắc. Mía giúp bạn duy trì nồng độ glucose trong cơ thể và giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn. Ngoài ra, nước mía có tính kiềm tự nhiên giúp duy trì độ cân bằng điện giải trong cơ thể. Từ đó ngừa trường hợp gan bị quá tải.
Những người không nên uống nước mía
Nước mía rất thơm ngon nhưng những người có bệnh sau đây nên chú ý:
Người có hệ tiêu hóa kém: Do hàm lượng đường cao nên những người hay bị đầy bụng, khó tiêu, tiêu chảy, lạnh bụng thì không nên uống nước mía thường xuyên. Trường hợp cần thiết thì phối hợp với gừng để giảm tính lạnh của mía.
Người đang sử dụng thuốc: Không uống nước mía khi đang dùng những loại thuốc bổ hay thuốc chống đông máu để tránh gây tương tác thuốc.
Người đang ăn kiêng, muốn giảm cân: Cần uống nước mía có chừng mực vì nước mía nhiều năng lượng. Nếu dùng quá nhiều sẽ dẫn tới béo phì vì cơ thể thừa năng lượng.
Phụ nữ mang thai: Bà bầu cũng không nên uống quá nhiều nước mía, dễ gây nhiễm trùng hoặc tiểu đường thai kỳ, nên ăn uống đa dạng các loại thực phẩm.
Người mắc bệnh tiểu đường: không nên uống nước mía vì dễ làm tăng đường huyết do chứa lượng đường cao.
BS Đinh Minh Trí (Đại học Y dược TP HCM)