Nhum biển được ví như “nhân sâm của biển”. Giá trị dinh dưỡng của nhum biển rất cao. Nhum biển giàu protein, có nguồn chất xơ tốt, giàu vitamin A, E, canxi và iốt. Nhum biển là món ăn tuyệt vời cho những người nỗ lực giảm cân vì chúng ít chất béo và carbohydrate, chỉ chứa khoảng 125 calo trên trọng lượng của 1 con nhum biển. Nhum biển giàu axit béo omega-3, khoáng chất như magie, sắt, đồng, mangan, kali, selen. Theo Đông y, thịt nhum biển có vị mặn, tính ấm, tác dụng bổ thận ích tinh, dưỡng khí huyết, ích tỳ thận, dùng trị chứng hư nhược, tinh huyết hao tổn, tỳ thận hư, ăn kém sinh lý yếu và các chứng liên quan khí huyết hư.
Trị bệnh cho người mới ốm dậy: Lấy nhum biển, gạo tẻ, hành hoa, tiêu muối, dầu ăn, bột ngọt, gia vị vừa đủ nấu ăn. Cách làm: Dùng dao tách đôi con nhum, lấy thịt ướp với gia vị, cho hành mỡ xào chín thơm để riêng, khi cháo chín nhừ cho thịt và trứng vào cháo ăn kèm giá đậu, hành ngò. Bài này rất thích hợp cho người mệt mỏi, mới ốm dậy.
Trị bệnh cho người kém ăn, lạnh bụng, tiêu chảy: Nhum biển sau khi rửa sạch, dùng kéo cắt đôi, cho vào một ít mỡ hành và nướng trên bếp than hồng chín thơm, thêm gia vị, muối tiêu, chanh.
Trị bệnh cho người khó lên cân, tóc bạc sớm, da khô, sinh lý yếu: Nhum biển sau khi làm sạch, tách phần thịt, trứng ra khỏi nhum rồi đánh đều với trứng gia vị, sau cho các vị vào thố hấp cách thủy cho chín.
Trị bệnh còi cọc ở trẻ em, người lớn gầy yếu: Dùng dao bổ đôi con nhum, tách bỏ gân máu, nạo lấy thịt cho vào bát đã có ít muối hạt rồi cho vào chai, để nơi mát, 7 ngày sau là có thể ăn được. Trộn mắm nhum với lòng đỏ trứng gà, rắc một ít hành lá và ớt, phi thơm ít hành, bắc lên bếp, nghe “xèo” là có món chả nhum hấp dẫn. Trẻ gầy, khó lên cân ăn món này vừa ngon miệng, vừa tốt cho sức khỏe.
Nam nữ sinh lý yếu, hiếm muộn con: Lấy thịt nhum, gạo mới, đậu xanh, hạt sen, giá đậu, rau răm, rau mùi, gia vị vừa đủ nấu cháo. Bài này thích hợp cả với người hư nhược, ăn ngủ kém.
Người khí huyết hư, ăn uống kém: Lấy thịt nhum xào rau củ. Thịt nhum, dưa leo, hành tây, cà rốt, hành, ngò, gia vị xào lẫn. Món ăn tốt cả với người hay mệt mỏi, mắt yếu, da khô.
Người tỳ thận yếu, bụng đầy, chậm tiêu, hay cảm nhiễm, tinh huyết kém: Nên luộc thịt ba chỉ, thái nhỏ ăn cùng bún tươi, rau tía tô, húng quế, rau ngò, giá đậu, đậu phụng rang, thêm chanh, tỏi, đường, gia vị, chấm với mắm nhum. Lưu ý, nhum biển là thực phẩm bổ dưỡng, giàu đạm nên người đang bị đau khớp do gút nên kiêng; người đang cần giảm cân, phụ nữ có thai, người nóng thai lớn, người hay bị dị ứng hải sản nên hạn chế.
Lương y Phan Thị Thạnh (Hội Đông y Vũng Tàu)
