Nguyên nhân gây nôn do truyền hóa chất

Hỏi: Hầu hết bệnh nhân hóa trị đều bị nôn hoặc buồn nôn. Xin KH&ĐS giải thích nguyên nhân vì sao nôn?

Phạm Minh Anh (Hà Nội)

GS.TS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K: Cơ chế chính xác gây nôn và buồn nôn của hóa trị liệu chưa được biết rõ nhưng chắc chắn mỗi loại thuốc có thể gây nôn và buồn nôn bằng nhiều cơ chế.

Một trong những cơ chế đó là kích hoạt thụ thể tiếp nhận hóa chất, các chất dẫn truyền thần kinh như dopamin, serotomin, histamin… Một số cơ chế khác cũng liên quan đến nôn và buồn nôn của hóa trị liệu đó là hệ thống tiền đình, sự thay đổi vị giác do hóa trị cũng gây nôn và buồn nôn. Cơ chế cuối cùng gây nôn và buồn nôn của hóa trị liệu là do ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp lên vỏ não. Nguy cơ nôn và buồn nôn tăng lên khi bệnh nhân cùng phòng bị nôn.

Chất lượng giấc ngủ vào đêm trước điều trị cũng ảnh hưởng đến triệu chứng này. Mức độ nôn cũng khác nhau tùy theo từng người, từng tâm sinh lý. Vì vậy, bệnh nhân hóa trị phải được giám sát ở chuyên khoa ung bướu. Bệnh nhân nôn nhiều ngoài dùng thuốc phải bổ sung dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch để giúp người bệnh có đủ năng lượng, bù điện giải...