Vừa qua, chuyên Khoa Tai mũi họng Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương tiếp nhận và điều trị cho nữ bệnh nhân đến khám trong tình trạng: Chóng mặt khi thay đổi tư thế, mỗi cơn kéo dài vài phút, buồn nôn…
Sau khi được bác sỹ thăm khám đo sức nghe và làm các nghiệm pháp tiền đình, bệnh nhân được chẩn đoán: Chóng mặt kịch phát tư thế lành tính (BPPV). Bệnh nhân được điều trị bằng nghiệm pháp tái lập vị trí “ sỏi “ ống bán khuyên.
Sau 1 liệu trình điều trị và tuân thủ chế độ sinh hoạt, tập luyện hiện tại sức khỏe bệnh nhân đã ổn định. Phương pháp điều trị tái lập vị trí sỏi ống bán khuyên là 01 phương pháp điều trị Bệnh nhân tiền đình an toàn và không sử dụng thuốc, tuy nhiên người bệnh cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
 |
Nghiệm pháp Epley: chữa cơn chóng mặt kịch phát do tiền đình |
Chóng mặt kịch phát lành tính là một tình trạng rối loạn của hệ thống tiền đình xảy ra khi có sự thay đổi đột ngột vị trí của đầu, chẳng hạn như khi ngẩng đầu lên hoặc xuống, đứng lên hay ngồi dậy bất ngờ. Bệnh chóng mặt kịch phát lành tính có thể tự biến mất trong vài ngày, vài tuần hoặc tiến triển thành bệnh mãn tính, lặp lại liên tục.
Để có thể hiểu chính xác chóng mặt tư thế kịch phát lành tính là gì, bạn có thể bắt đầu từ việc phân tích từng từ trong cách gọi căn bệnh này.
“Chóng mặt” diễn tả cảm giác mọi thứ đang xoay vòng tròn, không thể giữ thăng bằng và không định vị được trong tư thế không gian.
“Tư thế” ám chỉ việc tình trạng chóng mặt chỉ xảy ra khi có sự thay đổi tư thế đột ngột khiến vị trí của đầu thay đổi hoặc chuyển động.
“Kịch phát” là một từ dùng để chỉ tình trạng chóng mặt này chỉ xuất hiện đột ngột trong một thời gian ngắn, khi bạn thay đổi tư thế, không có dấu hiệu báo trước.
“Lành tính” giúp bạn hiểu được tính chất bệnh không gây nguy hiểm đến tính mạng.
Cụ thể, chóng mặt kịch phát lành tính là một tình trạng rối loạn hệ thống tiền đình. Chóng mặt kịch phát lành tính phát triển khi các hạt canxi cacbonat (otoconia) còn gọi là sỏi kênh thính giác di chuyển và mắc kẹt tại ống bán khuyên (cơ quan tiền đình ở tai trong có vai trò giữ cho cơ thể được cân bằng).
Khi bạn thay đổi vị trí đầu thì các các hạt sỏi này đi vào một trong ba ống bán khuyên, kích thích hệ tiền đình. Hệ tiền đình khi bị kích thích sẽ gửi tín hiệu cho não bộ và làm khởi phát cơn chóng mặt.
Tình trạng bệnh này gây nên những cơn chóng mặt bất ngờ khi bạn thay đổi vị trí của đầu, điển hình là tình trạng nằm xuống bị chóng mặt hoặc chóng mặt khi đột ngột chuyển từ đứng sang ngồi, nghiêng đầu sang một bên,…
 Phương pháp điều trị nghiệm pháp Epley |
Phương pháp điều trị nghiệm pháp Epley
Thủ thuật Epley (tái định vị ống tủy) có thể được áp dụng để điều trị chứng chóng mặt tư thế kịch phát lành tính ở ống tủy sau. Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính có thể được xác nhận thông qua bài kiểm tra vị trí Dix-Hallpike.
Bước 1: Bệnh nhân ngồi duỗi thẳng chân trên giường, quay đầu về phía tai cần điều trị 45 độ.
Bước 2: Nằm xuống nhanh, vẫn giữ tư thế đầu nghiêng 45 độ và ngửa ra sau 30 độ, duy trì trong khoảng 30 - 60 giây.
Bước 3: Quay đầu 90 độ về phía bên còn lại, sao cho đầu bệnh nhân ở tư thế nghiêng 45 độ về phía tai bên kia, giữ trong 30 - 60 giây.
Bước 4: Xoay người nằm nghiêng về bên mặt đang hướng, tư thế đầu không thay đổi, lúc này mặt bệnh nhân ở tư thế hướng xuống mặt đất 45 độ, duy trì trong 30 - 60 giây.
Bước 5: Đưa chân ra khỏi giường và ngồi dậy nhanh dưới sự hỗ trợ của người thực hiện, hoàn thành quy trình thủ thuật Epley.
Nghiệm pháp Epley là một phương pháp có thể được thực hiện tại nhà hoặc bởi chuyên gia y tế.
BS Hoàng Trung Đức (Trưởng khoa Liên chuyên khoa, Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương)
