Theo phong tục tập quán của người Việt, sau khi đã hết Tết, lễ hóa vàng chính là lễ cúng để con cháu tiễn ông bà, tổ tiên về cõi âm.
Theo quan niệm dân gian, ngày mùng 3, mùng 7, đặc biệt là mùng 5 là nguyệt kỵ (mùng 5, 14, 23 đi chơi cũng thiệt huống là đi buôn). Chính vì vậy mà nhiều nhà kiêng hóa vàng vào ngày mùng 3, mùng 7 Tết. Thay vào đó, thường hóa vàng vào ngày mùng 4 Tết.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia phong thủy, ngày mùng 4 Tết Nhâm Dần 2022 rơi vào ngày lập xuân. Trong khi đó, ngày lập xuân là ngày khai mở chào đón năm mới của mùa xuân nông nghiệp, cho cây cối tốt tươi, mùa màng bội thu. Việc hóa vàng vào đúng ngày lập xuân sẽ đóng lại vận may mắn của cả gia đình và dòng tộc, vì vậy, kiêng hóa vàng vào ngày này.
Chính vì thế, năm nay, mọi người có thể hóa vàng vào ngày mùng 3, hoặc hóa vàng muộn vào mùng 6, 7 Tết. Nếu gia đình không phải người làm ăn có thể hóa vàng vào mùng 5. Có thể hóa vàng vào buổi tối, không bắt buộc vào ban ngày trước giờ Ngọ.
Khung giờ tốt có thể tiến hành lễ hóa vàng trong ngày mùng 3 Tết gồm: Giờ Thìn (7h-9h), giờ Ngọ (11h-13h), giờ Mùi (13h-15h), giờ Tuất (19h-21h).
Mùng 5 Tết Nhâm Dần, tức ngày 5/2/2022 dương lịch với các khung giờ đẹp trong ngày: Mão (5h-7h), Tỵ (9h-11h), Thân (15h-17h), Tuất (19h-21h).
Mùng 8 Tết Nhâm Dần, tức ngày 8/2/2022 dương lịch với các khung giờ đẹp trong ngày: Thìn (7h-9h), Tỵ (9h-11h), Thân (15h-17h), Dậu (17h-19h).
Chuẩn bị mâm cúng lễ hoá vàng
Khi tiến hành làm lễ hóa vàng cần chuẩn bị: Mâm ngũ quả, tiền âm phủ, vàng mã mỗi loại một ít, hoa tươi, hương, trầu cau, bánh kẹo, rượu.
Có thể chuẩn bị thêm 2 cây mía (theo dân gian quan niệm cây mía để các cụ chống đi cho đỡ mỏi hoặc có thể sử dụng để gánh các đồ cúng về trời).
Mâm cúng hóa vàng có thể là cỗ chay hoặc cỗ mặn đều được. Tuy nhiên, nếu làm cỗ mặn thì không thể thiếu đĩa gà trống.
Sau khi hóa vàng mã xong, phần tiền vàng, sớ trạng đã cháy hết thì gia chủ vẩy vào thêm chút rượu vì quan niệm xưa cho rằng phải như thế thì khi đến cõi âm các cụ mới nhận và tiêu được số tiền đó.
Văn khấn lễ hóa vàng ngày Tết 2022
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
– Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
– Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần
– Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ, Chư vị Tôn thần
– Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
– Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay là ngày mùng 3 tháng giêng năm …………………
Chúng con là: ……………………………tuổi………………
Hiện cư ngụ tại ……………………………………………….
Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần).
Bài cúng hóa vàng hết Tết có ý nghĩa quan trọng, thể hiện tấm lòng thành kính của người đang sống và cầu mong ông bà tổ tiên, các vị Chư Thần phù hộ độ trì một năm mới vạn sự tốt lành.
