Bệnh nhi (7 tuổi, Yên Mỹ, Hưng Yên) đến bệnh viện khám vì bị hoa mắt chóng mặt, đau nhức 2 bên thái dương, biếng ăn, ngủ không ngon giấc trong vòng 1 tháng gần đây. Các xét nghiệm và cận lâm sàng đã cho kết quả:
- Lượng huyết sắc tố: 10,6g/dL, tức có giảm so với bình thường là 12,0 - 15,5g/dL.
- Thể tích khối hồng cầu: 35,2%, tức có giảm so với bình thường là 37 - 42%.
- Sắt huyết thanh: 7,14µmol/L, tức có giảm so với giá trị bình thường là 9.00 - 30.40µmol/L.
Các kết quả trên cho biết bệnh nhi bị thiếu máu mức độ nhẹ. Khai thác bệnh sử để tìm nguyên nhân chính gây thiếu máu, mẹ bệnh nhi cho biết, cháu sinh ra khỏe mạnh, không có tiền sử chảy máu, mất máu, nhưng có thói quen không ăn rau từ nhỏ và rất ít khi ăn hoa quả.
ThS.BS Trần Tuấn Anh, chuyên khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cho biết, thiếu máu có nhiều nguyên nhân gồm: Do bất thường của cơ quan tạo máu, giảm sản tủy, bất sản tủy, suy tủy bẩm sinh hoặc suy tủy mắc phải, thâm nhiễm tủy: bạch cầu cấp kinh (bệnh máu trắng), các di căn vào tủy; Do thiếu nguyên liệu tạo máu như sắt, vitamin B12, axit folic; Do mất máu, chấn thương, chảy máu cam; Do tan máu, các bệnh tan máu do bệnh huyết cầu tố, bệnh của màng hồng cầu, tan máu tự miễn... Trường hợp của bệnh nhân này là thiếu máu do thiếu sắt, đây là nguyên nhân hay gặp nhất ở trẻ em, dễ làm cho trẻ chậm phát triển về thể chất, trí tuệ, khiến trẻ thấp còi, trí thông minh kém, học tập kém.
Để phòng tránh thiếu máu do thiếu sắt, cha mẹ cần xây dựng cho trẻ thực đơn ăn uống phong phú, khoa học như sau:
- Bổ sung các loại thực phẩm có chứa nhiều sắt như gan, tim, bầu dục, trứng, thịt, cá, tôm, cua, đậu, đỗ, lạc vừng, rau xanh và quả chín… vào khẩu phần ăn của trẻ;
- Tăng cường cho trẻ ăn các loại rau quả có chứa nhiều vitamin C như cam, quýt, chuối, đu đủ, rau ngót, rau muống để hỗ trợ hấp thu sắt;
- Cho trẻ uống các chế phẩm có chứa sắt khi có chỉ định của bác sĩ.
Dấu hiệu nhận biết trẻ thiếu máu
- Mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, ngủ không ngon giấc;
- Da xanh, niêm mạc nhợt, mắt nhợt;
- Rụng tóc;
- Móng tay, móng chân dễ gãy;
- Chậm tăng cân, đặc biệt ở trẻ dưới 2 tuổi.