Thận trọng u tuyến giáp
Trước đây u tuyến giáp hay gặp ở những vùng cao, miền núi do thiếu iot. Tuy nhiên hiện nay,nhiều người ở thành phố cũng bị u tuyến giáp. Nguyên nhân chủ yếu vẫn là chế độ ăn uống thiếu iot, trong đó có thể do người bệnh chủ quan không sử dụng muối iot hoặc trong muối được sản xuất không có hoặc ít có iot.
Có hai loại chính u tuyến giáp mà người bệnh hay gặp là u tuyến giáp lành tính và u tuyến giáp nhiễm độc.
U tuyến giáp lành tính hay còn gọi là bướu tuyến giáp do tăng sản tế bào tuyến giáp (lành tính) hoặc một tổn thương dạng nang nước trong lòng tuyến giáp (còn gọi là u nang tuyến giáp). Còn u tuyến giáp do tăng sản tế bào tuyến giáp nhưng có nhiễm độc thyroxin còn gọi là bệnh basedown. Đây không phải là bệnh ác tính nhưng rất nguy hiểm do ảnh hưởng đến tim, mắt và các tuyến nội tiết hay các cơ quan khác của cơ thể.
Triệu chứng u tuyến giáp nói chung rất nghèo nàn, chủ yếu phát hiện qua u ở cổ. Nhiều người phát hiện rõ nếu u to nhưng cũng có người rất khó do khối u khuất sâu trong cổ, có trường hợp ẩn sau xương ức.
Cách phát hiện rõ nhất là làm các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như siêu âm hoặc chụp X-quang.
Đối với bướu tuyến giáp, do lành tính nên không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Khi điều trị cũng dễ dàng hơn bằng cách cho sử dụng thuốc nội tiết có chứa iot. Một số trường hợp nang tuyến giáp có thể chọc hút và bơm cồn cũng như các chất nhằm hủy nang. Nếu u to, người ta có thể mổ bóc nang.
Nhưng với u tuyến giáp basedown, do ảnh hưởng đến tim mạch, mắt, các bộ phận khác của cơ thể nên sẽ có những triệu chứng riêng biệt. Cụ thể, người bệnh có mạch nhanh, mắt sáng long lanh và lồi, tay run, người gầy… Ngoài việc điều trị chủ yếu bằng nội khoa với thuốc nội tiết có chứa iot thì cần có thuốc bình giáp, tức ổn định tuyến giáp sau đó mới có chỉ định mổ hay không. Với phương pháp mổ nội soi, u tuyến giáp được lấy ra nhưng ít đau và không để lại sẹo ở cổ.
Nhiều quan niệm cho rằng, u tuyến giáp sẽ ảnh hưởng đến sinh sản của phụ nữ, nên nếu bị u tuyến giáp không nên sinh con là không chính xác. Điều này cần hiểu, do tuyến giáp tác động đến nhiều tuyến nội tiết nên khi khi bị basedown sẽ gây nên rối loạn nội tiết, từ đó có thể khó thụ thai hay ảnh hưởng thai nhi. Tuy nhiên, điều này chưa được chứng minh, vì thế nếu phụ nữ giai đoạn sinh nở phát hiện bị u tuyến giáp nên được tư vấn bởi các chuyên gia nội tiết hoặc phụ sản, tránh vì thông tin thất thiệt làm lỡ cơ hội có con.
Thiếu tướng, PGS.TS. TTND Trần Minh Đạo, nguyên giám đốc Bệnh viện 198
