Lập trình máy tính truyền thống là tình huống trong một thời gian ngắn đòi hỏi phải học được một ngôn ngữ lập trình, chẳng hạn như C / C ++, Java hoặc Python, chỉ để xây dựng một ứng dụng đơn giản như phần mềm tính toán hoặc trò chơi Tic-tac-toe.
Lập trình đòi hỏi rất nhiều kỹ năng gỡ lỗi, tính phức tạp của code khiến người mới học nhanh chán nản. Thời gian nghiên cứu, nỗ lực và những kinh nghiệm cần thiết thường ngăn những người không học lập trình thiết kế được các phần mềm từ đầu.
Không có mã (no-code) là một phương pháp lập trình xây dựng các trang web, ứng dụng di động và trò chơi mà không cần sử dụng mã hoặc tập lệnh hay bộ lệnh. Mọi người không lập trình dễ dàng học hỏi từ những gợi ý trực quan, thúc đẩy sự phát triển của tài liệu "những gì thấy được là những gì nhận được"
(WYSIWYG) và các trình biên tập phần mềm đa phương tiện ngay từ những năm 1970.
Các công cụ phát triển không mã cho phép thiết kế phần mềm bằng cách kéo và thả các đối tượng đồ họa. Ảnh: AppOnboard, Inc.
Các trình soạn thảo WYSIWYG cho phép người dùng làm việc trong một tài liệu như đã xuất hiện ở dạng hoàn chỉnh. Khái niệm này được mở rộng cho sự phát triển phần mềm vào những năm 1990.
Có nhiều nền tảng phát triển không mã, cho phép cả lập trình viên và người không lập trình tạo phần mềm thông qua giao diện người dùng, sử dụng đồ họa kéo thả thay vì mã hóa từng dòng code truyền thống. Người dùng có thể kéo một nhãn và thả vào một trang web. Nền tảng không mã sẽ cho thấy nhãn trông như thế nào và tạo mã HTML tương ứng. Các nền tảng phát triển không mã thường cung cấp các mẫu hoặc module, cho phép mọi người tạo các ứng dụng.
Những phát triển đầu tiên
Những năm 1990, các trang web là giao diện phần mềm quen thuộc nhất với người dùng. Việc thiết kế một trang web buộc phải viết mã HTML và lập trình trên cơ sở kịch bản đề ra, điều này không hề dễ dàng với một người thiếu kỹ năng lập trình. Các doanh nghiệp phần mềm lớn đã phát hành các nền tảng không mã đầu tiên như Microsoft FrontPage và Adobe Dreamweaver, giúp các nhà lập trình xây dựng web.
Theo tư duy WYSIWYG, những người không phải lập trình viên có thể kéo và thả các thành phần của trang web như nhãn, hộp văn bản và nút mà không cần sử dụng mã HTML. Ngoài việc chỉnh sửa các trang web cục bộ tại máy tính, những công cụ này còn giúp người dùng tải các trang web đã xây dựng hoàn chỉnh lên máy chủ web từ xa, bước quan trọng để đưa một trang web trực tuyến.
Nhưng những trang web được xây dựng bởi các biên tập viên không lập trình là các trang web tĩnh cơ bản. Không có những chức năng nâng cao như xác thực người dùng hoặc kết nối cơ sở dữ liệu.
Thiết kế các trang web
Hiện nay có rất nhiều nền tảng xây dựng trang web không mã như Bubble , Wix , WordPress và GoogleSites, khắc phục được những thiếu sót của những nền tảng xây dựng trang web không mã ban đầu. Bubble cho phép người dùng thiết kế giao diện bằng phương pháp xác định quy trình làm việc. Dòng công việc là chuỗi các hành động được kích hoạt bởi một sự kiện. Ví dụ: khi người dùng nhấp vào nút lưu (sự kiện), trạng thái trò chơi hiện tại được lưu vào một tệp (chuỗi hành động).
Wix tung ra một trình duyệt tạo trang web HTML5 bao gồm một thư viện các mẫu trang web. Wix hỗ trợ các module như phân tích dữ liệu dữ liệu khách truy cập như thông tin liên hệ, tin nhắn, mua hàng và đặt chỗ; hỗ trợ đặt phòng khách sạn và cho thuê nhà, ô tô trong kỳ nghỉ; một nền tảng cho các nhạc sĩ độc lập tiếp thị và bán các tác phẩm âm nhạc.
WordPress ban đầu được phát triển cho các blog cá nhân. Sau đó WordPress được mở rộng để hỗ trợ các diễn đàn, trang web thành viên, hệ thống quản lý học tập và các cửa hàng trực tuyến. Tương tự như WordPress, GoogleSites cho phép người dùng tạo các trang web với nhiều chức năng khác nhau nhúng từ Google như YouTube, Google Maps, Google Drive, lịch và các ứng dụng văn phòng trực tuyến.
Trò chơi và ứng dụng di động
Ngoài các nhà xây dựng trang web, còn có những nền tảng không mã nào phát triển trò chơi và ứng dụng dành cho thiết bị di động. Các nền tảng này hướng đến các nhà thiết kế, doanh nhân và những người nghiệp dư, không có kiến thức về phát triển trò chơi hoặc lập trình.
GameMaker cung cấp giao diện người dùng với các trình chỉnh sửa tích hợp cho đồ họa raster, thiết kế cấp độ trò chơi, tập lệnh, đường dẫn và "bộ đổ bóng " thể hiện ánh sáng và bóng tối. GameMaker chủ yếu được thiết kế để tạo những trò chơi (game) đồ họa 2D và hoạt hình bộ xương 2D.
Buildbox là nền tảng phát triển trò chơi (game) 3D không mã . Những tính năng chính của Buildbox bao gồm bánh xe thả hình ảnh, thanh nội dung, thanh tùy chọn, trình chỉnh sửa va chạm, trình chỉnh sửa cảnh, mô phỏng vật lý và thậm chí cả các tùy chọn kiếm tiền. Trong khi sử dụng Buildbox, người dùng có quyền truy cập vào thư viện nội dung trò chơi, hiệu ứng âm thanh và hoạt ảnh. Người dùng Buildbox có thể tạo ra câu chuyện trò chơi. \
Sau đó, trong quá trình thiết kế, người dùng có thể chỉnh sửa các nhân vật trò chơi, cài đặt môi trường xung quanh như điều kiện thời tiết, thời gian trong ngày, thay đổi giao diện người dùng. Người thiết kế có thể tạo hoạt ảnh cho các đối tượng, chèn quảng cáo video và xuất trò chơi thiết kế hoàn chỉnh sang các nền tảng khác nhau như PC và thiết bị di động.
Những trò chơi như Minecraft và SimCity có thể được coi là công cụ tạo thế giới ảo không cần mã hóa.
Tương lai của thiết kế phần mềm không mã
Nền tảng không mã giúp tăng số lượng nhà phát triển khi nhu cầu phát triển và đa dạng hóa phần mềm ngày càng tăng. No-code đang được ứng dụng trong những lĩnh vực như thương mại điện tử , giáo dục và chăm sóc sức khỏe. Từ góc độ kinh doanh, nền tảng không mà đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển “khởi nghiệp” trong công nghệ phần mềm.
Nền tảng không mã cũng sẽ đóng một vai trò nổi bật hơn trong trí tuệ nhân tạo . Đào tạo mô hình Máy học, trái tim của AI, đòi hỏi thời gian, nỗ lực và kinh nghiệm. Lập trình không cần mã giúp giảm thời gian đào tạo các mô hình này, thúc đẩy ứng dụng AI cho nhiều mục đích hơn như một công cụ AI không mã cho phép các nhà thiết kế phần mềm không lập trình tạo ra các chatbot, một điều không thể tưởng tượng được chỉ vài năm trước đây.