Không làm lạnh như quảng cáo
Quạt điều hòa là sản phẩm có mặt ở hầu hết các siêu thị điện máy, thu hút khá đông người mua do nhu cầu làm mát vào những ngày hè nắng nóng. Thoạt nghe, dường như quạt điều hòa chỉ toàn nhược điểm. Giá rẻ hơn máy điều hòa nhiệt độ, lại có thể di chuyển linh động, tiết kiệm điện đến 90% so với máy điều hòa nhiệt độ. Đó là lý do khiến nhiều người chọn mua quạt điều hòa thay vì mua máy điều hòa nhiệt độ.
Theo giới thiệu của một nhân viên Siêu thị Điện máy Nguyễn Kim, quạt điều hòa không khí hoạt động dưạ trên nguyên lý hoàn toàn tự nhiên, không chế độ phun sương nên không ảnh hưởng đến thiết bị điện tử và không gây hại đến sức khỏe con người.
Máy có khả năng làm mát lạnh tự nhiên 25 – 28 độ C nhờ sử dụng tấm cooling pad có thấm nước để hấp thụ không khí nóng nên quá trình vận hành không tiêu tốn nhiều điện năng giống như máy lạnh (tiết kiệm điện tới 90% so với máy lạnh). Thậm chí có nơi, nhân viên bán hàng quản cáo quạt điều hòa có thể giảm nhiệt độ xuống còn 17 độ C giống như máy lạnh.
Còn các hãng sản xuất quạt điều hòa thì đưa ra quảng cáo như tiết kiệm điện, giá thành rẻ, không gây khô da do không sử dụng trong không gian kín, không làm hỏng thiết bị điện do sử dụng phun nước chứ không phun sương.
TS Trần Văn Thịnh, nguyên Trưởng Bộ môn Thiết bị Điện, điện tử, ĐH Bách khoa Hà Nội cho biết, chính ông cũng vừa mua một chiếc quạt điều hòa và sau khi mua, ông mới nhận ra rằng mình đã bị “lừa”. Người mua quạt không nên nghe theo quảng cáo của người bán hàng hay nhà sản xuất để đưa ra quyết định mua hàng, mà nên có những hiểu biết nhất định về sản phẩm.
Quạt điều hòa không thể giảm được nhiệt độ thấp đến cả chục độ C như quảng cáo. Quạt làm mát bằng hơi nước chứ không phải sử dụng làm mát bằng nén khí như máy điều hòa, nên chỉ giảm được một vài độ C là cùng.
“Quạt điều hòa không thể thay thế máy điều hòa nhiệt độ và cũng không nên so sánh với máy điều hòa nhiệt độ vì nguyên lý hoạt động khác nhau, hiệu quả làm mát cũng khác nhau”, TS Trần Văn Thịnh cho biết.
Đánh lừa cảm giác
Đang sử dụng quạt điều hòa, đã nhiều lần TS Trần Văn Thịnh đo thử nhiệt độ khi quạt hoạt động. Ông cho biết, phòng nhà mình chỉ rộng có 9m2, khi không có quạt điều hòa thì nhiệt độ là 29 độ C, khi bật quạt lên, ông dùng nhiệt kế đo nhiệt độ thì giảm còn 28 độ C.
Nghĩa là, nhiệt độ chênh lệch gần như không đáng kể. Cảm giác mát khi bật quạt điều hòa lên chính là do hơi nước được thổi ra ngoài không khí. Về bản chất, nhiệt độ gần như không giảm. Cảm giác mát ở đây giống như chúng ta bị “đánh lừa” bởi hơi nước ở xung quanh vậy.
“Không tin, cứ bật nhiệt kế lên đo nhiệt độ trước và sau khi quạt hoạt động. Đừng tin vào đồng hồ hiển thị nhiệt độ trên quạt bởi vì có rất nhiều sản phẩm, đồng hồ này không chính xác”, TS Trần Văn Thịnh cho biết.
Quan sát cấu tạo của quạt điều hòa, TS Trần Văn Thịnh nhận định, nhà sản xuất sẽ có siêu lợi nhuận khi bán quạt với giá trung bình vài triệu đồng/chiếc như hiện nay. Theo đó, quạt có cấu tạo rất đơn giản gồm một mạch điều khiển, bơi nước và quạt. Chắc chắn với cấu tạo này thì quạt có giá vô cùng rẻ.
Còn về việc quảng cáo có thể tiết kiệm điện đến 90% so với máy điều hòa nhiệt độ, TS Trần Văn Thịnh cho rằng “Quạt điều hòa về bản chất là quạt điện, không phải máy điều hòa, nên không thể so sánh về khả năng tiết kiệm điện. Nó không làm nhiệt độ giảm đi đáng kể nào thì việc nó tiết kiệm điện là đương nhiên. So sánh như thế là rất khập khiễng”.
“Người bán hàng vì muốn bán được hàng nên họ quảng cáo theo kiểu nói vống lên. Người mua nên tỉnh táo, tránh bị đánh lừa bằng những ưu điểm vượt trội của sản phẩm mà không hiểu thấu đáo về nó”, TS Trần Văn Thịnh.
Bảo Khánh