Theo tờ trình, UBND tỉnh Kiên Giang cho biết, tháng 8/2018, Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương cho phép tỉnh Kiên Giang tổ chức triển khai lập Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội đảo Phú Quốc theo định hướng Đơn vị hành chính - Kinh tế đặc biệt.
Tỉnh đã thực hiện một số thủ tục để triển khai lập quy hoạch, tuy nhiên Dự thảo Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt đến nay vẫn chưa được Quốc hội dự kiến thời gian thông qua nên quá trình triển khai lập quy hoạch đảo Phú Quốc theo theo định hướng Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt gặp nhiều khó khăn vướng mắc khi chưa xác định cơ sở pháp lý, trình tự thủ tục, nội dung quy hoạch và hội đồng thẩm định…
Hiện nay Phú Quốc vẫn đang thực hiện theo Quyết định số 178/2004/QĐ-TTg ngày 5/10/2004 về phê duyệt "Đề án phát triển tổng thể đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020", theo Kiên Giang, đến nay đã không còn phù hợp với tình hình phát triển của huyện Phú Quốc.
Tỉnh Kiên Giang cho biết, theo Luật Quy hoạch, việc xây dựng quy hoạch cấp huyện sẽ được tích hợp vào quy hoạch tỉnh, tuy nhiên nhiều mục tiêu, chỉ tiêu về phát triển kinh tế - xã hội hiện nay của Phú Quốc đã vượt so với các chỉ tiêu được phê duyệt tại quyết định 178, do đó nếu chờ đến quy hoạch tỉnh được lập và phê duyệt sẽ khó khăn cho Phú Quốc trong việc định hướng tiếp các mục tiêu, phương hướng phát triển đồng thời sẽ vướng mắc trong quá trình thu hút, kêu gọi và triển khai thực hiện các dự án đầu tư.
Từ các khó khăn, vướng mắc trên, UBND tỉnh Kiên Giang đã trình Thủ tướng xem xét tạm dừng việc lập Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội đảo Phú Quốc theo hướng là đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt cho đến khi Luật đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt được Quốc hội thông qua.
Cho phép tỉnh Kiên Giang được tổ chức triển khai lập mới Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội đảo Phú Quốc theo hướng quy hoạch khu kinh tế Phú Quốc. Nguồn kinh phí lập quy hoạch từ ngân sách địa phương và nguồn huy động hợp pháp khác.
Kiên Giang cũng đề nghị Chính phủ cho tỉnh áp dụng hình thức lựa chọn và chỉ định thuê đơn vị tư vấn nước ngoài lập quy hoạch và được thực hiện cơ chế tự thỏa thuận khi xem xét giá trị hợp đồng và thực hiện thanh toán với tư vấn nước ngoài, và chịu trách nhiệm về kết quả lựa chọn tư vấn đảm bảo năng lực, kinh nghiệm, uy tín để lập quy hoạch.
Đề án lập đặc khu kinh tế Phú Quốc được UBND tỉnh Kiên Giang đề xuất lên Chính phủ từ cuối năm 2012 với mong muốn phát triển đảo Phú Quốc thành đặc khu hành chính - kinh tế trực thuộc Trung ương.
Tại Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11/2016, Chính phủ đã thống nhất nguyên tắc xây dựng mô hình 3 đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn - Quảng Ninh, Bắc Vân Phong - Khánh Hòa và Phú Quốc - Kiên Giang theo định hướng mỗi đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt lựa chọn phát triển thế mạnh riêng có, nhằm khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế so sánh của mỗi đơn vị, tạo động lực phát triển mới, bảo đảm phân bổ nguồn lực theo vùng, tạo hiệu ứng lan tỏa trên phạm vi cả nước.
