Hỏi: Tôi được biết vừa có hướng dẫn mới về điều trị đái tháo đường cho người cao tuổi, cụ thể như thế nào?
Nguyễn Phương Hạnh (Hà Nội)
Hướng dẫn điều trị tiểu đường 2024 - Ảnh BSCC |
Trả lời: Ra đời từ 2017, hai năm một lần, Hội Đái tháo đường (ĐTĐ) Pháp ngữ cập nhật hướng dẫn điều trị ĐTĐ. Chương về điều trị ĐTĐ ở người cao tuổi năm 2024 có những điểm đáng chú ý sau:
Phân nhóm bệnh nhân cao tuổi: Khi khám bệnh nhân ĐTĐ cao tuổi, phải đánh giá toàn diện về nhận thức, tình trạng trầm cảm và khả năng hoạt động thể lực. Cũng cần chú ý tình trạng dinh dưỡng và nguy cơ hạ đường huyết. Có thể chia thành 3 nhóm là người già khỏe mạnh (nhóm 1), người già dễ bị tổn thương (nhóm 2) và người già phải phụ thuộc sự chăm sóc từ người khác (nhóm 3).
Cân đối mục tiêu đường huyết và cân nhắc sử dụng thuốc ĐTĐ phù hợp, nguy cơ hạ đường huyết thấp: Một nghiên cứu ở Canada cho hay, trên 108.620 bệnh nhân ĐTĐ cao tuổi (trung bình là 81 tuổi) thấy những bệnh nhân đạt HbA1C nhỏ hơn 7% có nguy cơ cao bị hạ đường huyết, cao gấp 2 lần so với nhóm bệnh nhân có HbA1C từ 7,1 - 8,5%.
Mục tiêu HbA1C khác nhau giữa 3 nhóm bệnh nhân: Nhóm bệnh nhân 1 (khỏe mạnh) có thể đặt mục tiêu HbA1C nhỏ hơn 7%, nhóm bệnh nhân 2 nên để HbA1C nhỏ hơn 8% nhưng phải lớn hơn 7% nếu sử dụng các thuốc Các sulfamid hạ đường huyết (SU) hoặc Insulin. Bệnh nhân nhóm 3 nên để HbA1C từ 7,5 - 9%, và đường huyết trước bữa ăn 5,6 - 11,0 mmol/l, tốt nhất lớn hơn 7,8 mmol/L.
Nên sử dụng máy đo đường huyết liên tục (CGM) cho các bệnh nhân ĐTĐ cao tuổi. Mục tiêu nới lỏng với những bệnh nhân có nguy cơ tim mạch cao, cụ thể TIR lớn hơn 50%, TBR (thấp) chỉ nhỏ hơn 1%.
Lưu ý thuốc điều trị ĐTĐ:
- Metformin phải chỉnh theo eGFR. Liều 2g nếu eGFR lớn hơn 45, 1g nếu eGFR = 30 - 45, và ngừng nếu eGFR nhỏ hơn 30.
- Các thuốc SU và glinide có nguy cơ hạ đường huyết cao và kéo dài, nên tránh dùng cho những bệnh nhân già nhóm 2 hoặc 3.
- Cẩn trọng khi dùng thuốc nhóm đồng vận thụ thể (GLP-1 RA) vì có thể gây suy dinh dưỡng và sarcopenia do giảm cân nhiều.
- Khởi trị insulin nền liều thấp từ 6-10 UI/ngày (0,1 - 0,2 UI/kg/ngày).
Các liệu pháp bảo vệ tim, thận
Với bệnh nhân nhóm 1, sử dụng Metformin đầu tay. HbA1C vẫn cao thì cho thêm SGLT-2i hoặc DPP-4i, còn SU là cuối cùng.
- Với BN nhóm 2 và 3: Ưu tiên Metformin, rồi DPP-4i.
Nếu có bệnh tim mạch, suy tim, bệnh thận mạn, sẽ phối hợp sớm Metformin + thuốc ức chế SGLT-2 SGLT-2i (đồng vận chuyển natri-glucose 2); nếu bị chống chỉ định thì chọn GLP-1 RA hoặc thuốc ức chế DPP-4 (dipeptidyl peptidase 4).
TS.BS Nguyễn Quang Bảy (Trưởng khoa Nội tiết Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội)