Hỏi: Mấy người đi tập thể dục ở chỗ tôi sáng nào cũng hái một nắm cây hoa cứt lợn về luộc ăn, họ nói để hạ đường huyết, phòng chống tiểu đường rất tốt. Xin hỏi, có đúng vậy không? Ăn thường xuyên có hại gì không?
Nguyễn Văn Tài (Hà Đông, Hà Nội)
Ông Phạm Thanh Tùng, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và phát triển các sản phẩm tự nhiên (Napro): Cây hoa cứt lợn (cây hoa ngũ vị, cỏ hôi, hoa ngũ sắc)... thường có 2 màu tím và trắng. Dược liệu này có vị cay, đắng, tính mát có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu sưng, cầm máu, trừ sỏi, thường được dùng chữa các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp, viêm họng. Đặc biệt, đây là dược liệu nổi tiếng trong chủ trị viêm xoang.
Theo các nghiên cứu hiện tại cho thấy, cây không có tác dụng trị tiểu đường, người uống thấy hạ đường huyết là do một cơ chế nào đó. Chẳng hạn, với tính chất lợi tiểu khi sử dụng hoa cứt lợn luộc ăn cũng giúp cho việc đào thải đường nhanh và đó có thể giúp cho hạ đường huyết ở mức nhất định....
Xét trên thành phần hóa học, trong tinh dầu hoa lá đều có các thành phần chất như: caryophllen, demetoxygeratocromen, cadinne và các thành phần khác như saponin và ancoloid...Chính hàm lượng ancoloid trong cây gây say. Thực tế người ta đã xác định lượng độc tố cấp LD-50 bằng đường uống là 82g/kg.
Tuy nhiên, để điều trị tiểu đường cần có cả một quá trình để ổn định cơ chế chuyển hóa đường rất phức tạp. Vì vậy, người dân chớ nên dùng cây này để ăn trị bệnh theo kiểu phong trào.