Khi một trận động đất bắt đầu, các cảm biến địa chấn trên khắp đất nước sẽ ghi nhận những rung động ban đầu, còn gọi là sóng P. Đây chính là dấu hiệu đầu tiên mà hệ thống EEW sử dụng để phát hiện động đất.
Với địa hình nằm trên Vành đai Lửa Thái Bình Dương, Nhật Bản là quốc gia thường xuyên phải đối mặt với các trận động đất, trong đó có nhiều trận gây ra thiệt hại lớn. Ảnh: Tạo AI - Tuệ Minh
Để giảm thiểu những hậu quả này, Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA - Japan Meteorological Agency) đã phát triển Hệ thống Cảnh báo Động đất Sớm (EEW - Earthquake Early Warning) tiên tiến giúp cảnh báo cho người dân về nguy cơ xảy ra động đất. Ảnh NHK
Hệ thống EEW hoạt động dựa trên nguyên lý phân tích các sóng địa chấn ngay khi chúng được cảm biến phát hiện thông qua sóng P. Ảnh: JMA
Khi một trận động đất bắt đầu, các cảm biến địa chấn trên khắp đất nước sẽ ghi nhận những rung động ban đầu, còn gọi là sóng P. Đây chính là dấu hiệu đầu tiên mà hệ thống EEW sử dụng để phát hiện động đất. Ảnh JMA
Các dữ liệu thu thập được từ sóng P sẽ nhanh chóng được gửi về trung tâm phân tích của JMA, nơi các chuyên gia tiến hành ước tính vị trí tâm chấn, độ sâu, và cường độ của trận động đất. Ảnh JMA
Nếu các phân tích cho thấy trận động đất có tiềm năng gây ra thiệt hại lớn, hệ thống sẽ phát đi cảnh báo đến người dân và các cơ quan chức năng thông qua nhiều kênh khác nhau. Ảnh JMA
Các cảnh báo này sẽ phát lên TV, đài phát thanh, điện thoại di động, hoặc loa công cộng. Cảnh báo thường đến trước khi các rung động mạnh hơn và nguy hiểm hơn (sóng S) xuất hiện, giúp người dân có vài giây đến vài chục giây quý báu để tìm nơi trú ẩn an toàn. Ảnh NHK
Không chỉ cảnh báo cho cá nhân, hệ thống còn hỗ trợ các cơ sở hạ tầng quan trọng như tàu điện, nhà máy, và các tòa nhà cao tầng tự động ngừng hoạt động hoặc kích hoạt các biện pháp bảo vệ ngay khi nhận được cảnh báo. Ảnh Tạo AI - Tuệ Minh
Các hệ thống công cộng như loa phóng thanh hay bảng điện tử tại các ga tàu, khu vực công cộng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp an toàn cần thiết. Ảnh: Tạo JLG
Hệ thống cảnh báo động đất sớm của Nhật Bản đã được ứng dụng rộng rãi và có vai trò quan trọng trong đời sống hằng ngày của người dân. Ảnh: Tạo AI - Tuệ Minh
Tuy nhiên, dù hệ thống EEW đã được chứng minh là rất hiệu quả như trong một số trường hợp, thời gian cảnh báo có thể rất ngắn, chỉ vài giây, đặc biệt khi tâm chấn nằm gần khu vực bị ảnh hưởng. Ảnh: HQLive
Cũng có những trường hợp mà cảnh báo có thể không hoàn toàn chính xác về mức độ nghiêm trọng của động đất. Dẫu vậy, ưu điểm vượt trội của hệ thống này vẫn là khả năng giảm thiểu thiệt hại đáng kể, cả về con người và tài sản. Ảnh: JMA
Hệ thống cảnh báo động đất của Nhật Bản không chỉ là một công cụ khoa học mà còn là biểu tượng của sự tận tâm và tinh thần phòng ngừa của người Nhật trước những thảm họa tự nhiên. Ảnh: Tạo AI - Tuệ Minh
EEW và JMA đã và đang cứu sống hàng ngàn người mỗi năm, đồng thời trở thành hình mẫu đáng học hỏi cho các quốc gia khác trên thế giới. Ảnh NHK
