Khí tượng là nguyên nhân chính
Theo kết quả phân tích của Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội), kết quả quan trắc tại 34 trạm trên địa bàn TP Hà Nội, từ 12h trưa ngày 26/8 đến 12h trưa ngày 27/8 cho thấy, nồng độ bụi có xu hướng tăng cao về đêm và sáng sớm, chất lượng không khí (CLKK) duy trì mức trung bình, kém. Sau đó, nồng độ giảm dần và CLKK duy trì ngưỡng trung bình và tốt từ thời điểm 9h sáng ngày 27/8 trở đi.
Theo Chi cục Bảo vệ Môi trường Hà Nội, từ đêm ngày 26/8 cho đến rạng sáng ngày 27/8, trời âm u, nhiều mây, nhiệt độ thấp, lặng gió gây bất lợi cho việc khuếch tán các chất ô nhiễm khiến nồng độ các chất ô nhiễm gia tăng, tích tụ trong lớp khí quyển sát mặt đất. Trong khoảng thời gian từ 0h – 7h ngày 27/8, chỉ số chất lượng không khí (AQI) dao động trong khoảng 17 – 149, trong đó cao nhất là trạm Hàng Đậu vào lúc 1h sáng. Sau đó từ 8h – 12h, AQI dao động từ 21 – 128 và tại thời điểm 12h giá trị AQI cao nhất là 102 tại trạm Minh Khai. CLKK có xu hướng được cải thiện về ban trưa, khi có nắng, nhiệt độ không khí tăng giúp tăng khả năng đối lưu, khuếch tán chất ô nhiễm.
Để xác thực một phần cho nguyên nhân gây ra sự tăng cao của nồng độ các chất ô nhiễm là do điều kiện khí tượng, Chi cục Bảo vệ Môi trường Hà Nội đã thực hiện phân tích nhanh dựa trên mô hình HYSPLIT (Hybrid Single-Particle Lagrangian Integrated Trajectories) là một mô hình hoàn chỉnh dùng để tính toán các quỹ đạo của khối không khí đơn giản, cũng như sự vận chuyển phức tạp, phân tán, các biến đổi hóa học và mô phỏng quá trình lắng đọng trong khí quyển được phát triển bởi Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ (NOAA) và Cơ quan Khí tượng Úc (BOM). Kết quả cho thấy điều kiện khí tượng chính là nguyên nhân gây bất lợi cho việc khuếch tán các chất ô nhiễm khiến nồng độ các chất ô nhiễm gia tăng, tích tụ trong lớp khí quyển gần mặt đất.
Ra đường nên đeo khẩu trang chống bụi mịn đạt chuẩn
Lý giải nguyên nhân khiến chất lượng không khí những ngày cuối tháng Tám có xu hướng giảm, đại diện Chi cục Bảo vệ Môi trường cho rằng, tuần vừa qua có mưa trên toàn thành phố, ngày có sương mù nhẹ, trời âm u, nhiều mây, nhiệt độ thấp, lặng gió nên đã gây bất lợi cho việc khuếch tán các chất ô nhiễm, khiến nồng độ ô nhiễm tích tụ trong lớp khí quyển sát mặt đất gia tăng...
Trước thực trạng nêu trên, Chi cục Bảo vệ Môi trường khuyến cáo người dân cần hạn chế đốt rác, giảm thiểu đun nấu bằng than tổ ong; rác cần được thu gom và xử lý theo quy định, người dân không tự ý đốt rác thải tại nơi mình sinh sống. Các khu vực ngoại thành, người dân cần hạn chế đốt rác và phụ phẩm nông nghiệp. Ngoài ra, để bảo vệ sức khỏe bản thân, mọi người hạn chế ra ngoài trời và thường xuyên đeo khẩu trang đạt chuẩn an toàn khi ra đường; thường xuyên cập nhật tình hình chất lượng không khí tại các trang công bố công khai của cơ quan nhà nước, để biết được mức độ ảnh hưởng và có các biện pháp bảo vệ sức khỏe
Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cũng đưa ra khuyến cáo mọi người dân nên trang bị khẩu trang chống bụi PM2.5 đạt chuẩn. Nhóm người nhạy cảm (người già, trẻ em và những người mắc bệnh về hô hấp) nên hạn chế ra ngoài tron khoảng thời gian này. Đặc biệt, người dân cần nghiêm túc tuân thủ các biện pháp phòng chống dịch do Bộ Y tế và Chính phủ khuyến cáo. Người dân có thể theo dõi chất lượng không khí tại các trang thông tin moitruongthudo.vn.
Người dân không sử dụng bếp than tổ ong và đốt các nhiên liệu than cấp thấp (đảm bảo hoàn thành mục tiêu loại trừ 100% bếp than tổ ong trên địa bàn TP Hà Nội trước 31/12/2020); cam kết không đốt rơm rạ, không đốt các phụ phẩm trong hoạt động sản xuất nông nghiệp; đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định, không đốt rác bừa bãi; hạn chế đốt hương, vàng mã; tích cực tham gia hưởng ứng phong trào trồng cây xanh tại địa phương.