Sai từ trên xuống dưới
Kết luận số 1833 ngày 15/10/2019 của Thanh tra Chính phủ là về việc xác minh thông tin người dân thôn bản Hùa, thôn Công Quản (thị trấn Nà Phặc) tố cáo Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn tự ý lấy đất của người dân cấp cho Lâm trường Ngân Sơn (thuộc Công ty TNHH MTV Lâm trường Bắc Kạn – Công ty Lâm trường Bắc Kạn).
Kết luận cho biết, Lâm trường Ngân Sơn được giao đất trên địa bàn các xã mà không có tài liệu bản đồ, không thực hiện đo đạc… Đến nay, diện tích đất quản lý, sử dụng giữa thực tế và hồ sơ có nhiều sai khác, nhiều diện tích Lâm trường chưa thể quản lý, sử dụng.
Đối với việc giao đất rừng cho các hộ dân tại thị trấn Nà Phặc của UBND huyện Ngân Sơn, Thanh tra Chính phủ xác định việc giao đất rừng không có trong kế hoạch quản lý, sử dụng được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Quá trình giao đất thiếu sự phối hợp giữa các bên liên quan, quy trình giao đất không chặt chẽ.
Sau khi phát hiện việc giao đất rừng bị trùng lấn vào đất lâm trường, UBND huyện Ngân Sơn đã triển khai việc thu hồi. Tuy nhiên quá trình thu hồi không đúng quy định của pháp luật, không cương quyết và không làm dứt điểm.
Việc tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn ký Quyết định 805 cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ)và tài sản trên đất trên địa bàn thị trấn Nà Phặc cho Công ty Lâm nghiệp Bắc Kạn cơ bản tuân thủ theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên trong quá trình cơ quan tham mưu rà soát diện tích đất đã không xác định rõ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất mà không nêu rõ lý do.
Cụ thể, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Bắc Kạn không rà soát thực địa, không xác minh ranh giới giữa các hộ dân sử dụng đất liền kề với Lâm trường Ngân Sơn…
Công ty Lâm nghiệp Bắc Kạn đã lập khống biên bản làm việc ngày 13/3/2013 về xác định ranh giới sử dụng đất của lâm trường. Thanh tra Chính phủ đã xác định 7/11 thành viên có tên trong buổi làm việc ngày 13/3/2013 xác định nội dung biên bản không đúng với thực tế và không trung thực, người dân không hề biết việc rà soát này, chỉ dựa vào bản đồ mà không đi thực địa…
Sở TN&MT dựa trên biên bản ngày 13/3/2013 khẳng định việc sử dụng đất ở lâm trường Ngân Sơn là không có tranh chấp là không đúng thực tế, dẫn đến một số thửa đất cấp trùng giấy chứng nhận QSDĐ…
Từ đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị xem xét thực tế năng lực, hiệu quả sử dụng đất của Lâm trường Bắc Kạn. Nếu sử dụng đất không hiệu quả thì xem xét thu hồi, bố trí giao đất cho dân. Đồng thời kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với các tổ chức, cá nhân, đơn vị có liên quan đã để xảy ra những thiếu sót trong việc tham mưu cho Chủ tịch tỉnh ban hành Quyết định 805…
9 tháng vẫn chưa thể triển khai
Những khuyết điểm, sai phạm trong quá trình giao đất tại Lâm trường Ngân Sơn và kiến nghị xử lý được Thanh tra Chính phủ nêu ra đã được Chính phủ đồng ý, giao UBND tỉnh Bắc Kạn thực hiện. Tuy nhiên từ đó đến nay, đã 9 tháng trôi qua, chính quyền tỉnh Bắc Kạn vẫn chưa hề triển khai thực hiện.
Theo bà Đỗ Thị Minh Hoa, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn, ngay sau khi có kết luận của Thanh tra Chính phủ, UBND tỉnh đã họp, đánh giá sơ bộ về hiệu quả hoạt đông của Công ty Lâm nghiệp dựa trên các số liệu hiện có.
Tuy nhiên, như kết luận thanh tra đã nêu, việc xử lý Công ty Lâm nghiệp Bắc Kạn phải xem xét một cách toàn diện, nên tỉnh đã giao cho Thanh tra Tỉnh lập đoàn thanh tra, kiểm tra. Sau khi Thanh tra tỉnh có kết quả, tỉnh mới dựa vào đó để làm căn cứ xem xét có hay không việc thu hồi và giao đất
Bà Hoa cho biết, sau khi có kết quả thanh tra, tỉnh sẽ quyết định về việc xử lý công ty Lâm nghiệp Bắc Kạn. “Có thể tiếp tục duy trì công ty ở mô hình này, cũng có thể phải thay đổi hẳn các quản lý ở công ty này. Sẽ xác định phần đất nào để lại để công ty hoạt động, phần đất nào trả lại cho địa phương để người dân sử dụng” - bà Hoa nói.
Cũng theo bà Hoa, nguyên tắc của tỉnh là ưu tiên đất cho người dân để người dân có đất sản xuất, nhưng không để tạo thành phong trào để nhân dân đòi đất.
Tuy tỉnh đã giao Thanh tra tỉnh triển khai thanh tra Công ty Lâm nghiệp Bắc Kạn, nhưng đến nay việc thanh tra vẫn chưa được thực hiện.
Lý giải nguyên nhân này, ông Trần Đình Thất, Phó Chánh Văn phòng phụ trách mảng thanh kiểm tra của tỉnh cho biết, trong năm 2019, Thanh tra tỉnh phải tập trung vào một số cuộc thanh tra “nóng hơn”. Còn năm 2020, do vướng dịch Covid-19, Thanh tra Chính phủ có văn bản đề nghị hoãn các cuộc thanh tra, do đó đến nay vẫn chưa triển khai.
Còn đối với việc tổ chức rút kinh nghiệm, xử lý sai phạm cá nhân… tỉnh đã có văn bản đề nghị Sở TN&MT triển khai. Nhưng đến nay chưa thấy Sở báo cáo lại. Trong khi đó, ông Nông Văn Kỳ, Giám đốc Sở TN&MT lại cho biết, Sở đang chờ kết luận từ Thanh tra tỉnh mới xem xét xử lý!?
Còn với Công ty Lâm trường Bắc Kạn, ông Phạm Văn Thường - Giám đốc công ty từ chối gặp và trao đổi thông tin về vụ việc này.
Trong khi tỉnh chờ Thanh tra, Thanh tra chưa triển khai, Sở TN&MT chậm chạp trong rút kinh nghiệm, thì người dân vẫn bức xúc vì trùng lấn sổ đỏ và phải chia sẻ lợi nhuận trên đất của mình với Lâm trường Ngân Sơn?!.