Hỏi: Tôi muốn tận dụng kỳ nghỉ hè cho con học thêm nhiều môn để nâng cao kiến thức nhưng cháu không hợp tác, xin hỏi tôi phải làm thế nào?
Nguyễn Minh Phương, Hà Nội
GS.VS Phạm Minh Hạc, nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục, nguyên Chủ tịch Hội Khoa học Tâm lý Giáo dục Việt Nam: Trẻ em hiện nay gần như đánh mất tuổi thơ vì học. Nguyên nhân tình trạng học quá tải là do chương trình quá nặng. Chương trình nặng, nên phải tăng tiết, học thêm... Cùng với việc học nặng, học sinh còn bị sức ép thi chuyển cấp, sức ép phải thi vào trường chuyên, lớp chọn. Ngoài ra, các em còn bị sức ép bởi gia đình.
Không chỉ Việt Nam là nước duy nhất coi trọng chuyện học, song việc học ở nước ta lại là một biểu tượng mang giá trị để đánh giá con người. Tất cả mọi nguyên nhân cộng lại khiến cho sức ép dồn cả vào vai của học sinh. Các em học nhiều đến nỗi không có cả thời gian để ngủ, để chơi.
Nhồi nhét kiến thức một cách phản khoa học sẽ dẫn đến tư duy của trẻ bị cùn đi. Thực tế, não của con người chỉ có thể ghi nhận được dung lượng kiến thức nhất định. Nhồi nhét quá nhiều sẽ dẫn đến tác dụng ngược làm kiến thức bị “loạn”, không nhớ được cái gì cả thành ra “học nhiều quên nhiều”. Việc học quá tải có thể dẫn đến nhiều “hệ lụy” như căng thẳng thần kinh, mệt mỏi... Thậm chí, có nhiều trường hợp do mệt mỏi quá dẫn đến việc chán học, bỏ học… Ngoài ra việc học lệch thiên về trí lực cũng dẫn đến tình trạng: học thì có giỏi nhưng mắt thì cận, người thì còm nhom, mặt mày xanh xám…
Hãy để cho trẻ được phát triển trí tuệ một cách tự nhiên. Mọi sự cố gắng nhồi nhét những mớ được coi là kiến thức hoặc không phải là kiến thức cũng sẽ trở nên vô nghĩa nếu trẻ không thích học. Việc học cần phải xen kỹ với các hoạt động khác như dã ngoại, tham quan, chơi các môn thể thao… Không nên ép trẻ quá mức dẫn đến tác dụng ngược.
Khánh Ly
