Vụ lộn xộn ở Công viên nước Hồ Tây (Hà Nội) cũng đã qua rồi, nhưng đọc trên mạng thấy nhiều người quá bi quan về đạo đức xã hội, về văn hóa nơi công cộng, về sự man rợ của con người... Thực ra đâu đến mức đấy bởi vì đám đông thì luôn là đám đông, luôn có sự đáng sợ của đám đông.
Bởi vì trong đám đông, người ta có thể làm những điều mà bình thường chính bản thân họ cũng không dám làm. Nhưng vì ở giữa một đám đông tức là chúng ta bị chi phối bởi tâm lý bầy đàn. Thấy người khác làm, mình cũng làm theo.
Có khi trong cả đám đông ấy chỉ có một vài kẻ xấu, còn những người khác chỉ hùa theo cho vui. Mà không biết rằng cái sự hùa theo ấy của mình vô cùng nguy hại. khi mà cái tôi bị hòa tan, người ta làm theo nhau thì dường như con người ta không còn phải chịu trách nhiệm về hành vi của chính mình nữa.
Một bàn tay giơ lên túm áo cô gái ấy là bàn tay của đám đông chứ không còn là bàn tay của một người cụ thể nào nữa. Thế nên chẳng việc gì phải ngại, chẳng việc gì phải áy náy. Mà đã không phải chịu trách nhiệm, không phải áy náy thì người ta có thể làm những điều thô bỉ nhất, vô liêm sỉ nhất.
Mà đâu phải bây giờ mới thế. Thời tôi học đại học, cả bọn đi xem hội Lim, cô bạn tôi đã phát khóc vì bị đám thanh niên ở đó sàm sỡ và thề từ nay không đi hội nữa.
Nói thật là từ đó tôi cũng không dám đi các lễ hội vì sợ những đám đông xô bồ như thế. Người ta tranh thủ chen nhau để xô đẩy, để đụng chạm, để có những hành vi thô thiển... mà giữa đám đông biết trách ai, đổ cho ai.
Vì thế không thể lấy một đám đông đó để quy chụp cho cả một thế hệ, cả một xã hội. Vấn đề là nếu biết mình yếu đuối, nên tránh những đám đông như thế.
