Củ đậu: Ăn sai, hại cơ thể

Thực phẩm tốt cho sức khỏe

TS Hoàng Kim Thanh, nguyên cán bộ Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, củ đậu (củ sắn nước) vị ngọt nhẹ, thanh mát, có thể ăn sống hoặc chế biến thành nhiều món ăn khác. Theo nghiên cứu dinh dưỡng, củ đậu có tác dụng giải nhiệt, chứa 80-90% là nước, 4,51% đường glucoza, 2,4% tinh bột và nhiều chất dinh dưỡng, vitamin và muối khoáng khác như: sắt, canxi, phốt pho, vitamin C cần thiết cho cơ thể.

Nhiều nghiên cứu cho thấy những người ăn nhiều chất xơ có thể giảm nguy cơ cholesterol cao. Củ đậu rất giàu chất xơ và vitamin C nên giúp làm giảm cholesterol trong máu. Bên cạnh đó, nồng độ natri thấp cũng góp phần hỗ trợ sức khỏe tim mạch. Các chất chống oxy hóa và kháng viêm cao trong củ đậu cũng có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh hen suyễn, khó thở. Trong 100 g củ đậu có 92 g nước, 1 g protit, 6 g glucit, 0.7 g xenluloza, 0.3 g tro, 2,4 g tinh bột, và không chứa các chất béo. Do vậy, củ đậu rất lý tưởng để giảm cân.

TTƯT Lê Hữu Tuấn, nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương cũng cho hay, Đông y ghi nhận củ đậu có vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh nhiệt, sinh tân, chỉ khát, giải độc nhất là giải độc rượu, trị chứng trường phong hạ huyết (đi ngoài ra máu), tác dụng nhuận tràng do nhiều chất xơ nên tốt cho tiêu hóa, giúp cho dạ dầy co bóp tốt, lợi cho đại tiện. Những người bị trĩ thường xuyên ăn củ đậu cũng giúp ổn định hệ tiêu hóa nhờ tính thanh nhiệt, giàu chất xơ.

Những điều cần tránh khi ăn củ đậu

Mặc dù củ đậu có tác dụng tốt cho sức khỏe như đã nói ở trên, tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng sử dụng củ đậu không đúng cách có thể đem lại những bất lợi cho sức khỏe. TS Hoàng Kim Thanh cho biết, nhiều người dùng củ đậu để giảm cân nhưng ăn vô tội vạ, không khoa học. Họ tưởng rằng củ đậu toàn nước và chất xơ, ăn nhiều chỉ no bụng, không hại gì, tránh ăn thêm những thực phẩm khác. Đó là điều hoàn toàn sai lầm.

Chính vì củ đậu chứa nhiều nước, khi ăn củ đậu quá nhiều, thậm chí đến mức no căng thì dạ dày sẽ ngày một dãn ra. Khi dạ dày đã giãn ra thì dịch dạ dày sẽ tiết nhiều hơn, dạ dày cũng rỗng hơn, nhu cầu thèm ăn cao hơn. Đặc biệt, ăn củ đậu quá nhiều sẽ không tốt cho những người bị đau dạ dày và làm cho cơ thể suy yếu. Mặc dù củ đậu nhiều chất xơ và giàu vitamin nhưng không thể cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết. Việc chỉ ăn củ đậu để giảm cân sẽ khiến cơ thể thiếu chất uể oải, mệt mỏi.

TTƯT Lê Hữu Tuấn cũng cảnh báo, cây củ đậu cho ta rễ củ có thể ăn được (chúng ta gọi là củ đậu). Tuy nhiên, lá và hạt của cây củ đậu lại rất độc. Phần hạt của cây củ đậu có chứa thành phần độc Rotenon không ăn được, dùng để sản xuất thuốc trừ sâu và chữa bệnh ngoài da (ghẻ, lở). Nếu ăn phải hạt của cây củ đậu bệnh nhân sẽ có biểu hiện ngộ độc từ phút thứ 5- 40. Triệu chứng có thể tiến triển nhanh và nặng có thể tử vong trong thời gian từ 2-5 giờ. Nếu được kiểm soát tốt, triệu chứng nặng nề nhất có thể hết sau 4 -7 giờ. Vì vậy, khi mua cả chùm củ đậu tươi về chế biến, tuyệt đối cắt bỏ dây lá.  

Món củ đậu cuộn tôm thịt.

Nên kết hợp củ đậu khi chế biến món ăn

Để có thể giảm cân an toàn cũng như chế biến củ đậu đúng cách, cho bữa ăn ngon, đầu bếp Nguyễn Phương Hải, giảng viên Trường trung cấp kinh tế - du lịch Hoa Sữa Rửa khuyên các bà nội trợ nên chế biến kết hợp củ đậu với nhiều thực phẩm. Tùy theo nhu cầu dinh dưỡng, chế độ giảm cân hay đơn giản chỉ là chế biến thành những món ăn ngon miệng cho gia đình mà kết hợp củ đậu với các loại rau, gia vị, thịt, cá hay các loại nước sốt...

Những món ngon từ củ đậu phổ biến có thể kể đến như: salad củ đậu, nộm củ đậu, củ đậu xào tôm, củ đậu cuộn tôm thịt, củ đậu kho ruốc, củ đậu kho thịt, củ đậu chiên, củ đậu xào tỏi... Nếu có điều kiện, có thể xào chung với thịt bò, thịt lợn nạc để tăng hương vị. Tinh tế hơn thì dùng bánh tráng cuốn củ đậu kết hợp tôm,  thịt bò hoặc cá chiên với rau, gia vị, chấm nước mắm chua ngọt. Đặc biệt, món nem rán có củ đậu sẽ vừa giòn vừa ngọt, ngon hơn hẳn so với thông thường không có củ đậu.

Sang trọng hơn thì kết hợp củ đậu với cá hồi xông khói làm thành món salad không chất béo, giàu chất xơ, tốt cho người mỡ máu, cao huyết áp. Củ đậu nấu canh sườn cùng cà rốt, nấm hương cũng là món ngon rất tốt cho sức khỏe, vừa cải thiện hệ xương khớp, vừa thanh mát, giàu dinh dưỡng... Đây sẽ là những món ăn giúp giảm cân lành mạnh và làm giàu chế độ ăn uống hàng ngày cho các gia đình.