Bệnh để lâu dễ tổn thương nhãn cầu
Người trung và cao tuổi thường gặp phải tình trạng khô mắt, tuy không quá nguy hiểm nhưng sẽ gây nên triệu chứng mắt mệt mỏi, đỏ, rát giảm hiệu suất làm việc. Khô mắt nếu không điều trị, để kéo dài, người bệnh có thể dần dần giảm thị lực. Khi khô mắt, người bệnh luôn có cảm giác mắt bỏng rát, nóng, mệt mỏi nặng trĩu. Những biểu hiện thường thấy là nhìn lờ mờ sau khi chớp mắt, chảy nước mắt liên tục, ra ghèn trắng ở hai hốc mắt. ThS. BS Diệu Hương, BV Mắt Việt Nhật cho biết, theo cấu tạo của mắt, màng phim nước mắt gồm 3 lớp. Lớp nhầy trong cùng, do tế bào chế nhầy của biểu mô kết mạc tiết ra, có nhiệm vụ thẩm thấu lớp nước vào giác mạc, giảm sức căng bề mặt nhãn cầu, bảo vệ và chống nhiễm khuẩn. Ở giữa là lớp nước, do những tuyến nước mắt phụ tiết ra, có nhiệm vụ bảo vệ và nuôi dưỡng bề mặt nhãn cầu, cung cấp oxy, làm sạch và làm ướt bề mặt nhãn cầu. Lớp mỡ ngoài cùng, do những tuyến meibomius tiết ra, giúp bôi trơn bề mặt, giảm sự bốc hơi của nước mắt. Ngoài ra, màng phim nước mắt còn có một chức năng quan trọng là chức năng khúc xạ. Màng phim nước mắt luôn được trải đều và tái tạo sau mỗi lần chớp mắt. Cả ba thành phần này luôn cân bằng nhau, nếu thiếu một trong số chúng sẽ gây mất ổn định nước mắt, dẫn đến khô mắt.
Khô mắt có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Đối tượng có nguy cơ cao là nhân viên văn phòng do ngồi điều hòa nhiều, sử dụng máy tính thường xuyên, hay gặp ở người già do quá trình lão hóa mắt, phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh, ngoài ra còn hay gặp ở người người đeo kính sát tròng, người có bệnh tự miễn, người đã mổ Lasik do cận thị. Khi có những dấu hiệu khô mắt như cộm, xốn, cay, rát, khó nhắm, khó mở, ngứa, đỏ, mỏi, nhức mắt, rối loạn thị lực kéo dài, tốt nhất người bệnh nên đến những cơ sở y tế hay chuyên khoa về mắt để được chẩn đoán và điều trị đúng cách, tránh khô mắt kéo dài gây loét giác mạc rất dễ dẫn đến mù lòa.
Cách phòng và trị khô mắt
Khô mắt thường được điều trị tổng hợp theo nhiều cách. Ở bên ngoài, có thể vệ sinh bờ mi như chườm nóng mi, xoa mi mắt, đóng điểm lệ, chườm nóng lạnh, đeo kính giữ ẩm và liệu pháp thay thế nước mắt nhân tạo. Nước mắt nhân tạo là một loại dung dịch nhỏ mắt chứa polyme tan trong nước, hiện có 3 dạng: nước, nước-mỡ (liquidgel), mỡ (gel). Ngoài thuốc điều trị bên ngoài, nên kết hợp dùng thực phẩm tăng cường khả năng nhìn cho mắt, chống lão hóa. Về dinh dưỡng, nên bổ sung đầy đủ hàm lượng và có chọn lọc các dưỡng chất thiết yếu cho mắt như vitamin A, vitamin B2. Bilberry extract thông qua chế độ ăn hoặc sử dụng thuốc.
ThS.BS Diệu Hương cho biết, để phòng tránh khô mắt, người bệnh cần giảm tập trung, chớp mắt thường xuyên. Mắt luôn cần được nghỉ ngơi sau mỗi 30 phút làm việc. Việc chớp mắt nhiều lần giúp nước mắt được trải đều và làm ẩm bề mặt giác mạc. Người hay khô mắt nên đeo kính ôm bảo vệ mắt, tránh để mắt tập trung cao. Với kính tiếp xúc, nên chọn và sử dụng kính đúng cách. Khi bơi lội, nên sử dụng kính bơi để hạn chế mắt tiếp xúc với hóa chất có trong nước hồ bơi. Nên uống nhiều nước duy trì uống 1,5– 2 lít nước mỗi ngày. Mỗi tối nên chườm mắt, massage mắt giúp mắt được thư giãn.