Máy hút mùi là một sản phẩm không thể thiếu trong mỗi căn bếp gia đình. Tuy nhiên, chọn máy hút mùi nào phù hợp lại khiến nhiều người băn khoăn. Theo các chuyên gia, không phải máy hút mùi đắt tiền hay có công suất lớn là hiệu quả cao mà phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác như không gian bếp, địa hình, cách lắp đặt...
Các thông số quan trọng
Theo chuyên gia Huy Bếp (showroom thiết bị nhà bếp cao cấp 815 Lạc Long Quân, phường 10, quận Tân Bình, TPHCM), máy hút mùi công suất lớn không đồng nghĩa với việc mang lại hiệu quả cao. Trên thị trường có rất nhiều loại máy hút mùi, nhưng tựu chung thuộc 8 dòng thiết kế. Máy cổ điển, kích thước nhỏ gọn, dễ lắp đặt, tiết kiệm không gian, sử dụng động cơ dạng mô tơ, cánh quạt quay ngang, công suất 300 - 600m3/h, phù hợp không gian bếp nhỏ, không có lối thoát mùi. Dòng máy âm tủ có thiết kế nằm trong tủ bếp, tăng độ thẩm mỹ, sử dụng động cơ mô tơ hoặc turbin, thích hợp với căn bếp nhỏ theo phong cách hiện đại.
Loại máy hút mùi thứ 3 có dạng kính cong sử dụng động cơ turbin có công suất lớn khoảng 700 - 1.000m3/h. Nếu có hệ thống đường ống thoát mùi đúng tiêu chuẩn thì máy dạng này thoát mùi rất tốt. Loại máy hút mùi chữ T, máy hút mùi kính vát, máy hút mùi phễu đều sử dụng động cơ turbin, công suất lớn, hiệu quả tương tự máy hút mùi kính cong và đều sử dụng cho nhà có hệ thống thoát mùi. Dòng máy hút mùi đảo, treo độc lập trên trần nhà dành cho căn bếp kiểu châu Âu thiết kế bàn bếp ở giữa. Cuối cùng là dòng máy hút mùi trang trí, thiết kế gọn nhẹ, đẹp, đắt tiền nhưng không có lối thoát mùi, mang tính chất thẩm mỹ cao nhưng hiệu quả hạn chế.
Chuyên gia Huy Bếp cũng cho biết, việc lựa chọn máy hút mùi nào tùy thuộc vào điều kiện thi công, không gian bếp, phong cách thiết kế nội thất, kinh tế... của từng gia đình. Nhà có căn bếp nhỏ thì lựa chọn máy hút mùi âm tủ hoặc dòng máy cổ điển để tiết kiệm không gian. Phòng bếp lớn lựa chọn loại hút mùi công suất cao như dạng kính cong, kính vát. Biệt thự hay căn hộ cao cấp có thể sử dụng máy hút mùi đảo, hút mùi trang trí. Phòng bếp theo phong cách cổ điển châu Âu thì dùng máy hút dạng phễu.
Tất cả các máy hút mùi đều thiết kế đường thoát mùi và bộ than hoạt tính khử mùi. Máy hút mùi có công suất cao không hẳn cho hiệu quả cao tùy thuộc điều kiện lắp đặt của từng căn bếp có ống thoát hay không. Nếu bếp không có đường thoát mà chọn máy hút mùi có công suất cao thì càng khiến mùi lan tỏa không khí trong nhà nhanh hơn, phản tác dụng.
Khi đi mua máy hút mùi, có 2 thông số quan trọng cần để ý đầu tiên: công suất và độ ồn. Độ ồn tỷ lệ thuận với công suất. Tuy nhiên các nhà sản xuất cũng cân đối độ ồn đảm bảo tiêu chuẩn khi sử dụng trong gia đình. Thường công suất 600 - 700m3/h là mức hút mùi hiệu quả với độ ồn hợp lý.
Bảng điều khiển máy hút mùi cũng là yếu tố quan trọng. Nhiều người cho rằng nút điều khiển cơ bền hơn phím điện tử, phím cảm ứng. Nhưng với công nghệ sản xuất bếp hiện nay, phím cảm ứng cho độ bền cao hơn phím cơ rất nhiều. Phím cảm ứng cũng dễ vệ sinh máy, không bị bám dầu mỡ khó vệ sinh như phím cơ.
Một chi tiết rất quan trọng khi lựa chọn máy hút mùi là lưới lọc. Có 3 loại lưới lọc: lưới nhôm nhiều lớp, lưới nhôm kết hợp inox, lưới hoàn toàn bằng inox. Lưới nhôm nhiều lớp được sử dụng phổ biến trong tất cả các loại máy hút mùi kể cả loại cao cấp. Tuy nhiên thiết kế này khó vệ sinh, dễ rách, méo sau một thời gian sử dụng. Gần đây trên thị trường xuất hiện các loại lưới nhôm kết hợp inox hoặc hoàn toàn bằng inox có thể sử dụng trong máy rửa bát, rất tiện lợi. Tuy nhiên, lưới inox hoặc pha inox chỉ xuất hiện trên dòng máy sản xuất tại Trung Quốc. Các dòng máy sản xuất tại Đức, châu Âu vẫn sử dụng lưới nhôm nhiều lớp.
Lưu ý khi sử dụng
Theo khảo sát của phóng viên, có hàng trăm loại máy hút mùi tại thị trường Việt Nam. Các dòng máy sản xuất tại châu Âu như Italia, Đức, Ba Lan... có giá từ 7 - 20 triệu đồng. Các thương hiệu Việt Nam, Trung Quốc có giá từ 2 - 7 triệu đồng. Tùy theo túi tiền, người tiêu dùng có thể lựa chọn một dòng máy phù hợp. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, cấu tạo của máy hút mùi khá đơn giản, ít khi gặp sự cố, độ bền tối thiểu cũng từ 5 - 10 năm nên không nhất thiết phải lựa chọn dòng hút mùi đắt tiền.
Theo kỹ sư Phạm Huy Trung, Trung tâm điện tử - điện lạnh Bách khoa (Hà Nội), để máy hút mùi hoạt động hiệu quả, các gia đình phải thường xuyên định kỳ 1 - 2 tuần/ lần bảo dưỡng, vệ sinh. Không thường xuyên ngắt máy khỏi nguồn điện sẽ làm giảm tuổi thọ của máy. Chỉ rút nguồn điện khi vệ sinh bảo dưỡng máy.
Máy hút mùi hiện đại đắt tiền đến mấy sau một thời gian hoạt động cũng sẽ bị bám nhiều dầu mỡ, bụi bẩn, làm giảm khả năng khử mùi, gây ra tiếng ồn lớn hơn. Nguyên nhân do dầu mỡ bay lên mỗi ngày bám vào lưới lọc và đường ống, moto, cánh quạt, turbin... Vì vậy, định kỳ dùng các chất tẩy rửa vệ sinh làm sạch dầu mỡ trên các bộ phận. Sau khi rút nguồn điện, dùng nước tẩy rửa chuyên dụng xịt vào thân và vỏ máy làm sạch. Chú ý vệ sinh động cơ, cánh quạt hút bên trong máy để loại bỏ dầu mỡ, khói bụi ảnh hưởng đến tốc độ quay của tourbin.
Lưới lọc là bộ phận bám nhiều dầu mỡ nhất, phải thường xuyên làm sạch 1 - 2 tuần/lần để không bị dầu mỡ bít tắc, cản trở đường thoát hơi hút mùi. Có thể dùng nước rửa bát, xà phòng hoặc chất tẩy rửa pha vào nước nóng ngâm lưới lọc. Mẹo làm sạch lưới lọc phổ biến là pha giấm với bột baking soda cùng 1l nước ấm, ngâm với lưới lọc sẽ giúp tẩy sạch dầu mỡ và các vết bẩn cứng đầu. Hiện trên thị trường cũng có sẵn một số loại nước tẩy rửa tính năng tương tự baking soda. Sau khi xịt lên lưới lọc, để các vết bẩn kết tủa, sủi bọt trong khoảng 15 phút rồi dùng nước rửa sạch. Với một số loại hóa chất có tính tẩy rửa cao, không xịt trực tiếp lên quạt hay đèn có thể làm hư hỏng thiết bị. Nên dùng khăn hoặc mút cọ tẩm hóa chất để lau tẩy rửa gián tiếp.
Đối với những máy hút mùi sử dụng than hoạt tính, cần thường xuyên từ 6 tháng đến 1 năm thay than một lần để đảm bảo chức năng khử mùi. Khi sử dụng dùng tốc độ vừa phải, phù hợp, không nên dùng tốc độ cao thường xuyên, liên tục sẽ tốn điện và ảnh hưởng tới độ bền của máy. Khi mới bật máy nên chọn tốc độ hút nhỏ nhất rồi tăng dần. Chỉ khi bếp có nhiều mùi mới sử dụng tốc độ cao trong một thời gian ngắn rồi giảm bớt. Không sử dụng máy khi không có lưới lọc mỡ. Đây là một lưu ý quan trọng để tránh những sự cố có thể xảy ra với turbin.
Không sử dụng máy hút mùi khi có biểu hiện bất thường như: tiếng ồn lạ, mùi lạ, không thoát khói, lưới lọc tắc... Cần tắt nguồn điện, kiểm tra lại máy để tránh tình trạng máy bị hư hỏng hay có trục trặc bất thường.
Những sai lầm thường gặp khiến máy hút mùi không hiệu quả:
- Khoảng cách giữa bếp và bề mặt của máy hút quá xa trong khi công suất máy hút quá nhỏ. Khoảng cách 60-70cm là hợp lý.
- Không thay bộ lọc than hoạt tính định kỳ 6-12 tháng/lần nên mùi không được xử lý hết.
- Không thường xuyên vệ sinh lưới lọc khiến dầu mỡ bám vào cản trở hiệu quả hút khói.
- Không vệ sinh cánh quạt khiến dầu mỡ bám vào, tăng độ ma sát khiến tiếng ồn lớn, giảm tốc độ hút.
