Trong văn hóa Trung Quốc, cây liễu mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc, vượt xa vị trí của nó trong tự nhiên. Người ta coi liễu là biểu tượng của sự lưu giữ và của mùa xuân, đại diện cho kỳ vọng về sự sống và hy vọng.
Trong dân gian thời xưa, người ta tin rằng cây liễu có khả năng trừ tà, họ coi nó là một trong những biểu tượng của quan niệm âm dương, cho rằng nó giúp cân bằng năng lượng âm dương trong môi trường. Vị trí và hình dáng phát triển của cây liễu cũng gắn liền với thuyết phong thủy, được coi là dấu hiệu tốt lành, thường được dùng để đánh giá sự lưu thông của khí và môi trường. Sự tôn kính và niềm tin vào cây liễu đã bắt rễ sâu trong văn hóa Trung Quốc và được thể hiện trong cuộc sống hàng ngày.
 |
Ảnh minh họa. |
Nghề trộm mộ là một trong những nghề gây nhiều tranh cãi nhất trong lịch sử Trung Quốc. Luật pháp coi những kẻ trộm mộ là tội phạm nhưng kho báu trong các lăng mộ cổ là sự cám dỗ không thể cưỡng lại đối với nhiều người. Người xưa coi trọng đồ tuẫn táng, khiến những lăng mộ xa hoa trở thành mục tiêu của bọn trộm mộ. Ngành nghề này phát triển gắn liền với văn hóa và lịch sử Trung Quốc.
Tào Tháo là người tiên phong trong việc trộm mộ, ông sống nhờ nghề này. Tuy nhiên, hành vi trộm mộ của ông không chỉ vì tiền bạc mà phần lớn là do sự tò mò khám phá văn hóa và lịch sử cổ đại. Ông từng đào trộm mộ của Lương Vương và các di tích cổ quan trọng khác, những hành vi này không đơn thuần là cướp bóc mà giống như việc để lại một dấu ấn lịch sử. Những câu chuyện về hành vi trộm mộ này cũng là một phần trong truyền thuyết về ông được hậu thế nhắc đến.
 |
Ảnh minh họa. |
Hoạt động trộm mộ đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lịch sử Trung Quốc. Không chỉ Tào Tháo, nhiều người khác cũng trộm mộ để khám phá văn hóa cổ đại và ghi chép lại lịch sử. Mục đích của họ không chỉ là tìm kiếm của cải mà còn là khám phá và ghi nhận văn minh quá khứ. Mặc dù hành động của những kẻ trộm mộ bị chỉ trích nhưng ở một mức độ nào đó, họ đã gián tiếp giúp bảo tồn và truyền lại văn hóa lịch sử.
Sự phát triển của nghề trộm mộ dẫn đến sự hình thành các bang phái trộm mộ, họ tuân theo một loạt các quy tắc và chuẩn mực riêng, hình thành một bộ quy tắc ngành nghề độc đáo. Những quy tắc này không chỉ liên quan đến việc bảo vệ cổ vật mà còn tạo nên một sự thỏa thuận và hiểu ngầm giữa những kẻ trộm mộ.
 |
Ảnh minh họa. |
Trước hết, việc các nhóm trộm mộ tránh xa cây liễu không phải là mê tín đơn giản, mà bắt nguồn từ vị trí quan trọng của cây liễu trong quan niệm âm dương và phong thủy của người xưa. Những tên trộm mộ ngấm ngầm chấp nhận giá trị văn hóa này và coi cây liễu như một dấu hiệu cảnh báo đặc biệt.
Những quy tắc và sự kiêng kỵ đối với cây liễu không chỉ đơn thuần là thói quen nghề nghiệp mà còn phản ánh sự ảnh hưởng của văn hóa cổ đại Trung Quốc đối với hoạt động trộm mộ. Trong quan niệm truyền thống này, cây liễu không chỉ tượng trưng cho sự may mắn mà còn liên quan chặt chẽ đến phong thủy của lăng mộ.
Dưới ảnh hưởng của truyền thống văn hóa này, những kẻ trộm mộ dần dần coi cây liễu là một điềm báo đặc biệt và tránh xa nó. Quy tắc ngành nghề này và sự kiêng kỵ đối với cây liễu không chỉ thể hiện sự tôn trọng đối với cổ vật và văn hóa truyền thống, mà còn mang trong mình sự kính trọng đặc biệt của những người làm nghề trộm mộ đối với lịch sử và văn hóa.
Thứ hai, còn có một lý do rất quan trọng khác. Trong thời cổ đại, cây liễu thường được trồng bên cạnh các mộ phần của người nghèo. Trong khi đó, những người giàu có đủ khả năng xây dựng những lăng mộ xa hoa thường thích trồng những loài cây cao cấp hơn, chẳng hạn như cây bách. Điều này dẫn đến một quan niệm phổ biến rằng những ngôi mộ bên cạnh có cây liễu thường không có những tài sản quý giá bên trong.
 |
Ảnh minh họa. |
Quan niệm này xuất phát từ cách thức biểu đạt địa vị xã hội và sự giàu có. Những gia đình nghèo hoặc người bình dân chỉ có thể trồng cây liễu bên cạnh mộ phần, trong khi tầng lớp giàu có có thể trồng những cây đắt tiền hơn để thể hiện địa vị xã hội và mức độ giàu có của họ. Do đó, người ta bắt đầu hình thành giả định rằng những ngôi mộ có cây liễu có thể không có nhiều của cải.
Tuy nhiên, quan điểm này chỉ là suy đoán dựa trên hiện tượng xã hội, không hoàn toàn chính xác. Trên thực tế, một số gia đình giàu có cũng có thể trồng cây liễu bên cạnh mộ phần, có thể do tín ngưỡng, tập tục địa phương hoặc những lý do khác, chứ không phải do thiếu thốn tài sản. Vì vậy, chỉ dựa vào việc có cây liễu bên cạnh mộ để đánh giá xem bên trong có tài sản quý giá hay không có thể không thực sự đáng tin.
Ngoài ra, có một lý do vô cùng đặc biệt, đó là trong tiếng Trung, chữ "liễu" (柳) và "lưu" (留) có âm giống nhau. Có lời đồn rằng, khi vào và ra khỏi mộ của người đã khuất, chữ "lưu" mang ý nghĩa là sẽ giữ lại kẻ trộm mộ bên trong mộ, không thể thoát ra ngoài. Vì quá trình trộm mộ thường xảy ra nhiều chuyện tâm linh, đa phần kẻ trộm mộ sẽ rời đi ngay khi phát hiện có cây liễu quanh đó.
Nhìn chung, hành động tránh cây liễu của những tên trộm mộ không chỉ đơn thuần là mê tín mà còn là sự kết hợp của văn hóa, lịch sử và tín ngưỡng. Nguyên nhân sâu xa của hành vi này vượt qua ý nghĩa bề mặt, phản ánh sự truyền thừa và ảnh hưởng của văn hóa cổ đại trong hoạt động trộm mộ.
