Tình trạng ô nhiễm không khí đã quay trở lại Hà Nội làm ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người dân khi hàng loạt các điểm đo cảnh báo nguy hại.
Theo trang iqair.com (Xếp hạng chỉ số chất lượng không khí thế giới), ngày 12/10, chất lượng không khí ở Hà Nội ở mức rất có hại với chỉ số chất lượng không khí (AQI) ở mức khoảng 160 (ngưỡng tốt là 0-50). Với chỉ số chất lượng không khí này, những người nhạy cảm được khuyến cáo tránh hoạt động ngoài trời.
Khoảng hơn 1 tuần nay, thủ đô Hà Nội đã trải qua tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng với chỉ số AQI trung bình mỗi ngày từ 154 - 177 đơn vị (mức xấu, người dân cần hạn chế ra ngoài đường khi không cần thiết). Cùng với đó, chỉ số bụi mịn PM2.5 cũng ở mức rất cao, gấp hàng chục lần so với giá trị theo hướng dẫn về chất lượng không khí hàng năm của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).
Ngày 12/10 vào lúc15h25 giờ địa phương, Hà Nội xếp ô nhiễm thứ 3 trong số các thành phố ô nhiễm nhất thế giới. Ảnh nguồn iqair.com.
Trên ứng dụng theo dõi chất lượng không khí theo thời gian thực PamAir, 11h30 sáng ngày 11/10, nhiều điểm ở Hà Nội ô nhiễm không khí đạt đến mức màu tím - mức nguy hại cho sức khỏe. Theo đó, tại điểm đo Cụm chung cư Văn phòng Quốc hội ở Nam Từ Liêm có chỉ số AQI lên đến 203. Phố Đội Cấn có mức độ ô nhiễm không khí rất cao khi AQI lên đến 22. Một số điểm ô nhiễm không khí nghiêm trọng khác như Kim Mã có AQI 184, phố Chùa Láng có AQI là 176, phố Nguyễn Chế Nghĩa có AQI là 153...
Tối 11/10, Hà Nội ớ mức ô nhiễm nhất thế giới. Nguồn iqair.com
Đây cũng không phải lần đầu tiên Hà Nội lọt vào top ô nhiễm thế giới mà những năm gần đây, tại Hà Nội và nhiều địa phương khác của Việt Nam cứ đến mùa Thu - Đông chất lượng không khí lại ô nhiễm ở ngưỡng nghiêm trọng.
Theo các chuyên gia đánh giá, khí thải ô nhiễm môi trường ở đô thị có tới 70% bắt nguồn từ các phương tiện giao thông. Bên cạnh đó còn có cát bụi, đất đá tồn đọng trên đường do chuyên chở các vật liệu xây dựng, chở rác hay do chất lượng đất kém. Tiếng ồn cũng là dạng ô nhiễm phổ biến ở đô thị và các phương tiện giao thông, gây tác hại lớn đến toàn bộ cơ thể người nói chung và cơ quan thính giác nói riêng.
TS. Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam cho biết, mấy năm gần đây, ô nhiễm không khí ở nhiều tỉnh, thành ở phía Bắc, trong đó có Hà Nội diễn biến xấu. Chất lượng không khí xấu, trong đó có bụi mịn PM2.5 ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe. Những người khỏe mạnh có thể khó cảm nhận ngay, nhưng theo thời gian sẽ ảnh hưởng đến đường hô hấp và nhiều cơ quan khác của con người.
"Do bụi mịn PM2.5 kích thước chỉ nhỏ bằng 1/30 sợi tóc, vì quá nhỏ nên phòng chống rất khó. Bụi mịn PM2.5 thường bay lơ lửng trong không khí, có thời gian lắng xuống, nhưng chỉ cần một đợt gió sẽ bay lên cao, khi có mưa bụi mịn PM2.5 mới được rửa trôi", ông Tùng nói.
Theo ông Tùng, ô nhiễm không khí chủ yếu diễn ra vào mùa đông (từ tháng 10 năm trước đến hết tháng 4 năm sau). Bước vào mùa nắng nóng, có nhiều mưa rào, gió mạnh, bụi mịn PM2.5 phát tán yếu, chất lượng không khí sẽ dần được cải thiện.
Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường cũng đã đề nghị các Sở TN&MT khẩn trương chỉ đạo, tăng cường tần suất quan trắc, công bố kết quả quan trắc chất lượng môi trường không khí trên cổng thông tin điện tử và phương tiện truyền thông của tỉnh, thành phố, khuyến cáo người dân áp dụng ngay các giải pháp bảo vệ sức khỏe, đặc biệt với nhóm đối tượng có hoạt động ngoài trời vào 5h-7h sáng và 14h-19h tối.
Đồng thời yêu cầu các địa phương tổ chức kiểm tra, giám sát các nguồn thải khí thải (nhất là các điểm đốt mở, đốt rác thải, đốt rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp, công trình xây dựng, cơ sở sản xuất công nghiệp). Trong đó, yêu cầu các cơ sở sản xuất công nghiệp kiểm soát, bảo đảm xử lý khí thải đạt quy chuẩn kỹ thuật về môi trường, đặc biệt là các cơ sở có phát sinh nguồn bụi, khí thải lớn. Đôn đốc, giám sát các cơ sở sản xuất thuộc đối tượng phải lắp đặt quan trắc khí thải tự động và truyền dữ liệu về Sở TN&MT theo quy định.
Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế) cũng đã xây dựng khuyến cáo phòng, chống ảnh hưởng của ô nhiễm không khí tới sức khỏe nhằm giúp người dân có những kiến thức cơ bản trong việc thực hiện các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe.
Người dân cần thường xuyên đeo khẩu trang đảm bảo chất lượng và đeo khẩu trang đúng quy cách khi ra khỏi nhà; thường xuyên vệ sinh phòng ở và nhà cửa, dọn dẹp thông thoáng môi trường sống. Nên sử dụng khẩu trang, kính bảo vệ mắt khi làm vệ sinh, dọn dẹp nếu có nhiều bụi hoặc không khí bị ô nhiễm từ mức kém đến mức nguy hại.
Hạn chế sử dụng hoặc thay thế sử dụng bếp than tổ ong, củi, đốt rơm rạ bằng bếp điện, bếp từ hoặc bếp ga; trồng cây xanh giúp ngăn bụi và làm sạch không khí. Với người hút thuốc lá, thuốc lào nên bỏ hẳn hoặc hạn chế hút; không nên hút thuốc trong nhà. Với người không hút thuốc nên tránh xa khói thuốc.