Dự thảo Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đang được Bộ GTVT hoàn thiện để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt. Dự thảo đề xuất bố trí khoảng 240 nghìn tỉ vốn đầu tư cho các dự án ưu tiên giai đoạn 2021-2030. Số vốn này dự kiến phân bổ cho các dự án quan trọng quốc gia, ưu tiên đầu tư.
Cụ thể, trong 10 năm tới sẽ thực hiện các dự án đầu tư nhằm cải tạo, nâng cấp các tuyến đường sắt hiện có gồm: Hà Nội - TP. HCM, Hà Nội - Hải Phòng, Hà Nội - Lào Cai, Hà Nội - Đồng Đăng, Hà Nội - Thái Nguyên, thực hiện đấu nối ray giữa ga Lào Cai với ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc).
Dự thảo quy hoạch đường sắt đề xuất bố trí khoảng 240 nghìn tỉ giai đoạn 2021-2030 để đầu tư cải tạo, nâng cấp đường sắt hiện có và xây dựng đường sắt mới
Đối với tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, sẽ nghiên cứu, chuẩn bị để triển khai đầu tư 2 đoạn ưu tiên: Hà Nội - Vinh và Nha Trang - TP.HCM.
Cùng đó sẽ đầu tư tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - cảng Cái Lân, đoạn đường sắt kết nối cảng Lạch Huyện, Đình Vũ với đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - cảng Cái Lân, đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu nối cảng Cái Mép - Thị Vải, các tuyến đường sắt Tân Ấp - Mụ Giạ - Vũng Áng, Dĩ An - Lộc Ninh, TP.HCM - Cần Thơ, tuyến đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành và tuyến đường sắt vành đai phía Đông thuộc khu đầu mối TP Hà Nội.
Trước đó, tư vấn lập quy hoạch cũng đề xuất tổng nhu cầu vốn đến năm 2030 là 239.030 tỉ đồng. Trong đó số vốn dành cho đường sắt hiện có 47.269 tỉ đồng; Đường sắt tốc độ cao 112.325 tỉ đồng; Xây dựng mới đường sắt thường 79.436 tỷ đồng.
Cụ thể, giai đoạn 2021-2030, dự kiến tổng nhu cầu vốn 47.269 tỉ đồng để ưu tiên nâng cấp các tuyến hiện có như: Tuyến Hà Nội - TP. HCM dài 1.726km, nhu cầu vốn dự kiến 31.750 tỉ; Tuyến Hà Nội - Lào Cai 285km, nhu cầu vốn 2.100 tỉ; Tuyến Hà Nội - Hải Phòng 96km, nhu cầu vốn 3.900 tỉ; Tuyến Hà Nội - Thái Nguyên 55km, nhu cầu vốn 660 tỉ; Tuyến Hà Nội - Đồng Đăng 156km, nhu cầu vốn 1.872 tỉ.
Cùng đó, đầu tư đấu nối ray giữa ga Lào Cai với ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc) 5,5km, nhu cầu vốn 614 tỉ; Cải tạo, nâng cấp các ga đường sắt, nhu cầu vốn 2.400 tỉ; Xây dựng các cầu đường bộ vượt đường sắt tại các điểm giao cắt giữa đường bộ và đường sắt có mật độ giao thông lớn, nhu cầu vốn 3.050 tỉ.
Dự thảo quy hoạch đề xuất bố trí hơn 79 nghìn tỉ cho đầu tư các tuyến đường sắt mới, không kể đường sắt tốc độ cao. Ảnh: minh họa
Các dự án, công trình này đều sử dụng vốn ngân sách Trung ương. Ngoài ra còn đầu tư nhánh đường sắt kết nối một số cảng biển như Nghi Sơn, Liên Chiểu… nhu cầu vốn khoảng 923 tỉ, nhưng sử dụng vốn ngân sách địa phương, vốn đầu tư đối tác công - tư PPP.
Tổng nhu cầu vốn cho đường sắt xây dựng mới (không bao gồm đường sắt tốc độ cao) khoảng 79.436 tỉ đồng từ nguồn vốn ngân sách Trung ương. Phân bổ cho các dự án cụ thể như sau: Hoàn thành xây dựng tuyến Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân dài 129km, nhu cầu vốn 6.000 tỉ; Xây dựng đường sắt kết nối cảng Lạch Huyện, Đình Vũ với đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân gồm: đoạn Mạo Khê - Dụ Nghĩa - Nam Hải Phòng, đoạn Nam Hải Phòng nối cảng Lạch Huyện, Đình Vũ, nhu cầu vốn 48.400 tỉ.
Cùng đó, tư vấn cho biết sẽ xây dựng mới tuyến vành đai phía Đông khu vực Hà Nội (Ngọc Hồi - Lạc Đạo - Bắc Hồng) 59km, nhu cầu vốn 8.100 tỉ; Đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu 84km, nhu cầu vốn 10.009 tỉ; Tuyến đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành 38km, nhu cầu vốn 6.604 tỉ.
Bố trí vốn cho nghiên cứu, triển khai đầu tư các dự án: Tuyến đường sắt Vũng Áng - Tân Ấp - Mụ Giạ 119km, dự kiến nhu cầu vốn 100 tỉ; Tuyến TP. HCM - Mỹ Tho - Cần Thơ 174km, nhu cầu vốn 123 tỉ; Tuyến Dĩ An - Lộc Ninh 128km, nhu cầu vốn 100 tỉ.
Giai đoạn 2021-2030, dự thảo quy hoạch đề xuất ưu tiên bố trí vốn để triển khai 2 đoạn ưu tiên Hà Nội - Vinh và Nha Trang - TP. HCM tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
Định hướng đoạn Hà Nội - Vinh 281km, đoạn Nha Trang - TP. HCM 370km, khổ 1.435mm, đường đôi, điện khí hóa.
Nhu cầu vốn cho 2 đoạn này giai đoạn 2021-2030 dự kiến là 112.325 tỉ. Phân kỳ vốn dự kiến: Giai đoạn 2021-2025 cần 522 tỉ, giai đoạn 2026-2030 cần 112.325 tỉ. Nguồn vốn sẽ sử dụng cả vốn ngân sách Trung ương và vốn PPP.