Quả cà nói chung có vị ngọt tính hàn, hơi độc. Tác dụng mát gan, lợi mật, nhuận tràng, là thực phẩm tốt cho người bị nóng nhiệt, khô đắng miệng, táo bón, tiểu gắt, mỡ máu cao. Trong 100g tím có 92% nước; 1,3% protid; 5,5% glucid; các chất khoáng (tính theo mg): photpho 15mg, magie 12mg, canxi 10mg, kali 220mg, lưu huỳnh 15,16mg, natri 5mg, sắt 0,5mg, mangan 0,20mg, kẽm 0,20mg, đồng 0,10mg, iot 0,002mg. Các vitamim tiền sinh tố A 0,04mg, B1 0,04mg, B2 0,035mg, C 6,0mg, P 0,6mg. Cà tím cung cấp cho cơ thể khoảng 29 calo. Cà rất giàu kali, là chất có tác dụng ngăn ngừa bệnh tim mạch, huyết áp.
Nói chung các loại cà, nhất là cà tím rất giàu dưỡng chất vi lượng, ít năng lượng, giàu chất xơ, dùng thích hợp với người béo phì vốn nóng nhiệt, táo bón. Tuy nhiên cà có tính hàn, không hợp với những người bụng lạnh tiêu chảy, chứng phong thấp nhức mỏi, người mới ốm dậy, người suy nhược ăn kém. Đối với trẻ em, cà tím có khả năng kháng khuẩn, kháng virus, giúp trẻ phòng ngừa bệnh tật. Chất xơ trong cà tím giúp làm mạnh hệ tiêu hóa, chống lại bệnh tim mạch. Kali trong cà tím giúp cân bằng, điều chỉnh áp suất máu của cơ thể cũng như cân bằng muối, hydrat. Ăn cà tím giúp kiểm soát béo phì, giảm lượng đường đối với trẻ bị tiểu đường týp 2. Do giàu sắt và canxi nên món ăn có cà tím giúp trẻ tăng trưởng chiều cao. Cà tím chứa nhiều chất phytonutrients giúp cải thiện lưu lượng máu chảy vào não, nhưng những chất này chủ yếu chứa trong vỏ của cà tím, do đó khi chế biến không nên gọt vỏ quả cà.
Do cà tím là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào nên giúp tăng cường hệ tiêu hóa và ruột. Ăn cà tím thường xuyên sẽ giữ cho hệ thống tiêu hóa hoạt động bình thường, giúp cơ thể tận dụng hầu hết thức ăn hấp thụ vào, người có tuổi bảo vệ đại tràng khỏi bệnh ung thư. Cũng vì lượng chất xơ cao mà trẻ thừa cân ăn cà tím sẽ giúp giảm cân, giảm mỡ vòng bụng. Cà tím chứa nhiều nước và potassium có khả năng kích thích nhịp tim hoạt động tốt. Magiê và canxi cùng với vitamin A và C trong cà tím có tác dụng cải thiện cấu trúc xương, giúp tăng cường hệ miễn dịch, đồng thời magiê trong cà tím còn chống lại cảm giác bồn chồn, lo lắng và chứng mất ngủ…
Khi chế biến cà tím không đun nấu ở nhiệt độ quá cao vì sẽ làm thất thoát lượng vitamin có trong cà. Nên ăn cà hầm nhừ, trước khi nấu nên ngâm cà qua nước pha muối sau đó rửa lại để loại bỏ vị đắng của cà, làm cho món ăn ngon hơn.
BS Quang Anh (Vĩnh Hồ, Hà Nội)
