Bộ trưởng Y tế “không tin” sự thay đổi ngành y

Nói về những đổi mới trong phong cách, thái độ phục vụ người bệnh và môi trường bệnh viện xanh sạch đẹp, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến chia sẻ, bản thân bà trong ngành, nhưng nhiều khi cũng không tin được là có sự thay đổi lớn như thế. Bệnh viện từ chỗ nhếch nhách, không có cả chỗ ngồi đợi khám giờ như nhà chờ sân bay…

Bộ trưởng Tiến chia sẻ, đến bà là người trong ngành nhiều khi cũng không tin được đã có sự thay đổi nhiều như thế ở tất cả các hệ thống bệnh viện, cơ sở y tế xanh, sạch đẹp.

Bệnh viện hiện giờ khang trang, sạch đẹp. Ảnh: H.Hải

“Trước năm 2012, nhiều bệnh viện chỉ có ghế đá, ghế nhựa mà cũng không đủ chỗ ngồi cho bệnh nhân, bệnh nhân đứng ngồi lố nhố dưới sàn nhà. Thì nay, không chỉ các bệnh viện tuyến Trung ương, mà bệnh viện tuyến huyện cũng thay đổi hẳn, phòng ốc khang trang, bộ mặt khoa khám bệnh thay đổi, giờ toàn ghế ngồi chờ như sân bay, khám bệnh thì lấy số điện tử, có những bệnh viện tuyến huyện đẹp như công viên.

Giường bệnh những năm trước là trải chiếu, chỉ có quạt, không có máy lạnh, tủ đầu giường hoen gỉ thì nay đã thay đệm, điều hòa, giường bệnh đạt chuẩn.

Bệnh nhân vào viện thay vì tự mò mẫm tìm nơi khám, nay có bàn tiếp đón, có phòng công tác xã hội, có đường dây nóng, có hòm thư góp ý, có camera giám sát.

Phòng bệnh tại BV Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh thoáng đãng, giường bệnh được kê đêm, trải ga sạch.

Rõ nhất là đường dây nóng, trước kia “nóng máy”, mỗi năm mười mấy ngàn cuộc gọi phản ánh giờ ít đi rất nhiều cho thấy việc thực hiện đổi mới phong cách thái độ phục vụ của cán bộ y tế bước đầu đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, được người dân và cả cán bộ y tế đồng tình ủng hộ; ý thức của cán bộ y tế đã có sự thay đổi từ tư tưởng “ban ơn” sang trạng thái “cung cấp dịch vụ, phục vụ”, Bộ trưởng Tiến nói.

Mức độ hài lòng của người bệnh đối với phong cách thái độ phục vụ của cán bộ y tế: đạt chung 89,8% (Trung ương: 88%; tỉnh: 94%; huyện: 85,7% – số liệu 6/2017). Một khảo sát được thực hiện độc lập cho thấy, tỉ lệ hài lòng của người nhà sau khi ra viện là trên 80%.

“Hiện tại, tôi đang trực tiếp ngồi xây dựng lại từng điểm các tiêu chí chấm điểm bệnh viện theo tuyến bệnh viện, sau đó sẽ cho chấm điểm chéo để đảm bảo khách quan”, Bộ trưởng Tiến nói.

Bà Tiến cũng chia sẻ, Bộ Y tế quyết liệt học tập mô hình nước ngoài trong cải cách bệnh viện. Đó là vào bệnh viện có các mũi tên chỉ dẫn khoa phòng theo dọc hành lang rất rõ ràng. “Trước vào bệnh viện như ma trận, hỏi thì không trả lời, thậm chí quát tháo giờ thì có người đón tiếp, có loa phát thanh hướng dẫn quy trình lấy số cửa này, cửa kia”.

Chăm sóc toàn diện không để người nhà phải đi nuôi bệnh nhân!

Người đứng đầu ngành y tế cũng chia sẻ, sắp tới Bộ Y tế còn làm quyết liệt nhiều vấn đề, đặc biệt là công tác chống nhiễm khuẩn bệnh viện, hạn chế người nhà vào thăm, hướng đến tương lai xa là chăm sóc toàn diện. Bởi người nhà vào chăm nguy cơ nhiễm trùng bệnh viện, nhiễm trùng chéo rất cao.

“Tôi vào BV Bạch Mai gặp một nhóm 4 người, hỏi có phải đang chờ khám không thì cả 4 người đều là một gia đình, đến đón một người bệnh ra viện. Thử hỏi, như vậy làm sao bệnh viện ngăn nắp, gọn gàng. Một người ốm, một người đẻ thì hết người này thì người kia đến thăm, không cho thì thắc mắc. Người dân không hiểu vào viện là mang vi khuẩn, vi rút, mang bệnh về cho người nhà”.

Giảm quá tải bệnh viện ngoạn mục

Theo Bộ trưởng Tiến, đề án giảm quá tải Bệnh viện giai đoạn 2015-2017 đã giúp giảm quá tải khu vực ngoại trú: Quy trình khám bệnh giảm từ 12 – 14 bước xuống còn 4 – 8 bước tùy theo loại hình khám bệnh; giảm trung bình 48,5 phút trên 1 lượt khám bệnh, tiết kiệm được trung bình 27,2 triệu ngày công lao động/ năm cho xã hội.

Bộ trưởng Bộ Y tế cho rằng, bộ mặt ngành y đã có nhiều thay đổi đáng kể.

Tình trạng quá tải khu vực điều trị nội trú đang từng bước được khống chế. 37/39 bệnh viện tuyến Trung ương đã ký cam kết không để người bệnh nằm ghép trong thời gian 24 giờ hoặc 48 giờ kể từ khi nhập viện. Năm 2012, tình trạng nằm ghép ở bệnh viện tuyến Trung ương là 58%, tuyến tuyến tỉnh là 47% thì sang năm 2016, tỷ lệ bệnh viện có tình trạng nằm ghép từ 2 người trở lên trên 1 giường bệnh chỉ chiếm 16,7% ở tuyến Trung ương và 11,4% ở tuyến tỉnh.

Công suất sử dụng giường bệnh của bệnh viện tuyến Trung ương giảm, tăng công suất sử dụng giường bệnh của bệnh viện tuyến huyện.

Giảm tỷ lệ chuyển tuyến từ tuyến dưới lên tuyến trên: Phát triển và duy trì hiệu quả hoạt động của mạng lưới bệnh viện vệ tinh bao gồm 17 bệnh viện hạt nhân và 75 bệnh viện vệ tinh là các bệnh viện tuyến tỉnh. Tỷ lệ chuyển tuyến giảm từ 73-99% theo các chuyên khoa, cụ thể: Tim mạch: giảm tới 98,5%; Ung thư: giảm tới 97%; Ngoại khoa: giảm tới 98,5%; Sản khoa: giảm tới 99%; Nhi khoa: giảm tới 73% so với trước khi triển khai mô hình bệnh viện vệ tinh.

Dù còn nhiều khó khăn do nhiều mô hình bệnh tật thay đổi, gia tăng tỷ lệ các bệnh không lây nhiễm như ung thư, tim mạch huyết áp, tiểu đường; bên cạnh đó, dịch bệnh… ngày càng gia tăng; người bệnh dù nhẹ vẫn có tâm lý thích lên tuyến trên; bệnh viện giảm tuyển dụng bổ sung nhân lực… nhưng mục tiêu 2018: 100% bệnh viện tuyến Trung ương và tuyến tỉnh, thành phố tại các thành phố lớn như Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh cam kết thực hiện chủ trương không để người bệnh nằm ghép từ 2 người trở lên sau 24 hoặc 48 giờ nhập viện;

Năm 2020: Không còn tình trạng quá tải bệnh viện (Đạt mục tiêu đề ra của Đề án giảm quá tải bệnh viện).

Tư lệnh ngành y cũng chia sẻ, theo quan điểm của bà, ngành y tế Việt Nam phải phát triển theo mô hình kiềng 3 chân mới bền vững.

Kiềng thứ nhất, đó là chăm sóc sức khỏe con người khi chưa bị bệnh (chăm sóc sức khỏe ban đầu, tiêm chủng phòng bệnh, ngăn ngừa suy dinh dưỡng, béo phì, tim mạch, phát hiện dị tật thai nhi ngay trong thời gian mang thai…); Kiềng thứ 2 là khi đã bị bệnh phải vào viện, kể cả hệ thống công lập hay dân lập, người bệnh cần được khám chất lượng nhất và hài lòng nhất, không để ai khó khăn tài chính mà bỏ lại phía sau, kể cả các kỹ thuật cao. Kiềng thứ 3 để giúp cân đối, vững bền hai kiềng trước đó, đó là tài chính y tế, nhân lực y tế và các cung ứng khám chữa bệnh là thuốc và trang thiết bị.