Đỗ xe ở sân bay rẻ bằng nửa trong phố
Cụ thể, thông báo số 65/TB-BGTVT của Bộ GTVT cho biết, đường dẫn vào sân bay là hạng mục phục vụ khai thác nhà ga của các sân bay. Theo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình tại Thông báo kết luận số 590/TB-VPCP ngày 21/12/2017 của Văn phòng Chính phủ về việc thu giá dịch vụ sử dụng đường dẫn vào nhà ga hàng không, Bộ GTVT thống nhất tại các sân bay đã lắp đặt hệ thống kiểm soát thời gian xe ô tô ra vào thì không thu tiền đối với xe ra vào khu vực đón trả khác trong thời gian dự kiến là 10 phút.
Do vậy, Bộ GTVT yêu cầu ACV phải hoàn tất lắp đặt hệ thống kiểm soát thời gian xe ô tô trước ngày 31.3.2020 cho tất cả các sân bay không có thu tiền. Đồng thời, Bộ GTVT giao Vụ kết cấu hạ tầng giao thông phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan tham mưu bộ có văn bản tiếp tục báo cáo Thủ tướng Chính phủ đối với việc thu tiền dịch vụ sân đỗ ô tô và việc nộp tiền sử dụng đất làm đường dẫn vào nhà ga để thống nhất triển khai thực hiện.
Như vậy, chỉ đạo của Bộ GTVT có 2 nội dung chính, thứ nhất là không thu tiền đối với xe ra vào khu vực đón trả khác trong thời gian dự kiến là 10 phút. Và thứ hai là phải hoàn tất lắp đặt hệ thống kiểm soát thời gian xe ô tô trước ngày 31.3.2020. Một cách đơn giản, chỉ đạo của Bộ GTVT cũng có nghĩa sau 31.3.2020, các xe ra vào các sân bay thuộc ACV sẽ không mất phí trong thời gian dự kiến dưới 10 phút.
Về hình thức, chỉ đạo ấy của Bộ GTVT có thể là tin mừng đối với các chủ xe, lái xe. Nhưng về thực tế, chỉ nào ấy đã tạo nguy cơ “vỡ trận” về quản lý trật tự giao thông tại các sân bay.
Ông Phạm Mạnh Dũng – chủ một doanh nghiệp tư nhân thường xuyên qua lại sân bay Nội Bài cho biết, nhiều sân bay trên thế giới đều thu phí phương tiện ra vào. Lý do vì đường dẫn sân bay được giao cho một đơn vị quản lý, nên việc phải thu phí để duy tu hạ tầng đó, duy trì hoạt động của công ty là điều bình thường.
Cũng theo ông Dũng, tại sân bay Nội Bài, việc thu phí sử dụng đường dẫn vào nhà ga và phí bãi đỗ đang được tính chung. Cụ thể, ôtô vào đón khách ngay, hoặc vào bãi đỗ xe thì khi ra đều trả phí 15.000 đồng cho giờ đầu tiên. Giá này chỉ bằng một nửa phí dịch vụ đỗ ôtô trong các tuyến đường của Hà Nội (30.000 đồng/giờ).
Với các chủ xe, giá ra vào sân bay không phải quá đắt. Nhưng với các hãng taxi, hay lực lượng xe cóc, xe dù, xe grab… giá phí ra vào sân bay rẻ hơn giá trong phố thực sự là lợi ích. Theo ông Dũng, điều này là làm lợi cho các hãng taxi, xe khách, xe dù… chứ không phải hành khách được lợi, nếu không nói sẽ thiệt hại.
Bẫy 10 phút
Tất nhiên, sức hấp dẫn sử dụng miễn phí sẽ khiến nhiều người ủng hộ phương án không thu phí với xe vào khu vực đón trả khách tại các sân bay trong khoảng thời gian dự kiến 10 phút.
Tuy nhiên, thực tế ai cũng có thể nhận thấy, nếu đường dẫn vào nhà ga sân bay được “thả cửa”, các loại taxi từ taxi truyền thống đến taxi công nghệ sẽ ùn ùn kéo đến tranh giành khách không khác gì bến xe Giáp Bát, bến xe Mỹ Đình…
Ngay trong hiện tại, khi việc thu phí vẫn đang diễn ra, việc quản lý trật tự, an toàn giao thông tại hai sân bay hàng đầu cả nước là Nội Bài và Tân Sơn Nhất đang vô cùng căng thẳng. Lượng xe ra vào rất lớn, liên tục, những ngày cao điểm thậm chí còn xảy ra ùn tắc. Tại sân bay Tân Sơn Nhất, thậm chí taxi không được đỗ quá 2 phút trong khu vực sân bay. Các hãng taxi phải cử nhân viên điều độ đứng chờ khách, nếu khách đặt thì mới gọi xe vào chở.
Mặt khác, Nội Bài và Tân Sơn Nhất là hai công trình nằm trong Danh mục công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia. Vì vậy, việc đường dẫn nhà ga tại các cảng hàng không được miễn phí dù chỉ là 10-15 phút chắc chắn sẽ gây khó khăn rất lớn cho việc đảm bảo an ninh.
Không khó để nhìn thấy trước hậu quả nếu đường dẫn vào nhà ga sân bay được “thả cửa” miễn phí trong 10 phút, các doanh nghiệp taxi, xe dù, xe cóc sẽ ùn ùn kéo đến tìm cơ hội làm ăn. Trong nhiều năm trước, các sân bay đã phải rất vất vả, nhờ cậy tới nhiều lực lượng chức năng phối hợp cùng an ninh nội bộ mới dẹp được tình trạng tranh giành khách, thậm chí sử dụng tới cả “xã hội đen” để tranh khách, như đã xảy ra tại các bến xe như Giáp Bát, bến xe Mỹ Đình…
Theo một tài xế lâu năm tại Nội Bài, việc cho phép miễn phí trong 10 phút đầu chắc chắn sẽ khiến các tài xế lái xe chậm như rùa bò trước cửa nhà ga để chèo kéo khách. Tới khi hết thời gian miễn phí lại phóng ra cửa rồi vòng ngược lại để chèo kéo khách.
Nói cách khác, với việc cho phép miễn phí 10p đầu khi tới sân đỗ, đường dẫn vào nhà ga sân bay sẽ khiến các khu vực này trở thành thành lãnh địa của taxi, xe dù, xe có… Và từ đó ảnh hưởng tới hành khách qua lại sân bay, hay ảnh hưởng tới chính các chủ xe đến sân bay do bị chèn, tạt đầu, ách tắc giao thông...
Việc đảm bảo an ninh và duy trì trật tự giao thông tại lối ra vào sân bay là đặc biệt quan trọng, không chỉ đảm bảo an ninh khu vực phía ngoài sân bay mà đây còn là hình ảnh của quốc gia. Vì sân bay chính là nơi gây ấn tượng đầu tiên đối với khách quốc tế khi đến Việt Nam. Không hiểu Bộ GTVT có nhớ tới thực tế ấy, khi ban hành chỉ đạo giúp tạo nguy cơ ách tắc và lộn xộn tại các sân bay ?.