Hội đồng quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực đã họp phiên toàn thể dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Phó Chủ tịch Hội đồng.
Ngay từ đầu cuộc họp, một số câu hỏi liên quan đến sách tham khảo đã được Phó Thủ tướng đặt ra, đó là:
Thứ nhất, nội dung chương trình sách tham khảo có đủ để dạy và học không? Có cần phải bổ sung thêm sách tham khảo nữa hay không?
Thứ hai, sách tham khảo có bị lạm dụng vì mục đích lợi nhuận, vì lợi ích nhóm hay không?
Các ý kiến tập trung thảo luận, làm rõ những nội dung này. Một tình trạng đã tồn tại từ lâu được đề cập đến, đó là nhiều học sinh phải mua những cuốn sách tham khảo mà giáo viên sử dụng để luyện các dạng bài nếu muốn đạt điểm thi cao. Lý do là vì, nhiều giáo viên sử dụng sách tham khảo để dạy học, ôn luyện và ra đề kiểm tra cho học sinh. Điều đó dẫn đến sách tham khảo có đất sống và sống rất khỏe, trở thành mặt hàng siêu lợi nhuận cho nhiều nhà xuất bản.
GS.TS Nguyễn Minh Thuyết cho rằng, bậc Tiểu học không nên và không cần có sách tham khảo, đề nghị cấm tất cả các loại sách tham khảo ở bậc tiểu học, có lợi ích nhóm trong việc này.
Ở các nước có sách tham khảo nhưng không phải là bắt buộc mà ai muốn đọc gì thì đọc, và sách tham khảo là để dành cho các giáo viên trong việc giảng dạy, để bài dạy thêm phong phú chứ không phải là cho học sinh.
Đại diện Bộ GD&ĐT cho biết sẽ quy định cụ thể hơn về việc sử dụng sách tham khảo của giáo viên, khắc phục tình trạng giáo viên, nhà trường hướng dẫn, giới thiệu hoặc yêu cầu học sinh mua nhiều sách tham khảo. Đổi mới việc kiểm tra đánh giá định kỳ ở các trường theo hướng bám sát yêu cầu cần đạt của chương trình, không ra những câu hỏi, bài tập mức độ quá cao, khiến học sinh buộc phải luyện theo sách tham khảo.
Việt Nam hiện có 14 nhà xuất bản tham gia biên soạn, in ấn và phát hành sách tham khảo. Riêng việc các nhà xuất bản này biên soạn nhiều sách tham khảo đã dẫn đến tình trạng thị trường sách tham khảo "trăm hoa đua nở", ngoài ra, lại thêm tình trạng in lậu sách tham khảo tràn lan khiến cho thị trường này càng loạn.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, Bộ GD&ĐT phải sửa đổi, bổ sung quy định, phải cấm mọi hình thức “khuyến khích” đưa sách tham khảo vào trường học.
