PGS.TS Nguyễn Xuân Ninh, Phó Giám đốc Viện Y học ứng dụng Việt Nam, Phòng khám Dinh dưỡng Viam cho biết, nhiều cụ cao tuổi đến khám với tình trạng mệt mỏi, không muốn ăn, đau nhức người, tức ngực, khó thở, hụt hơi, giảm cân...
Thực ra đây là những dấu hiệu bệnh rất thường gặp với nhóm tuổi này, như bệnh đái tháo đường, cao huyết áp, thoái hóa xương khớp, mỡ máu cao, xơ vữa động mạch...
Kết quả xét nghiệm máu cho thấy, đường máu, mỡ máu của nhiều cụ cao gấp 3 - 4 lần giới hạn cho phép. Khi hỏi về chế độ ăn uống, nhiều cụ kể rằng do yếu mệt, con cháu ở thành phố mua biếu sữa, thực phẩm giàu dinh dưỡng, chất bổ, dành cho người mệt mỏi ốm dậy, biếng ăn...
Sữa và các chất bổ đều ngon, ngọt, dễ uống, uống vào thấy tỉnh táo... nên nhiều cụ có ngày uống 3 - 4 cốc không cần ăn cơm... Nhưng rồi không hiểu sao cơ thể ngày một mệt mỏi, sức khỏe ngày càng kém đi.
Theo PGS.TS Nguyễn Xuân Ninh, không chỉ người già mà rất nhiều trẻ em cũng gặp phải tình trạng tương tự. Có cháu bé được ông bà đưa đến khám trong tình trạng béo phì nặng, thừa gần 20kg. Nguyên nhân là do bố mẹ bé ở nước ngoài gửi bé ở nhà cho ông bà chăm sóc. Bố mẹ mua những loại thực phẩm, sữa tốt nhất, loại năng lượng cao gửi về cho con. Bé uống quá nhiều khiến cân nặng tăng mà xương và chiều cao vẫn kém phát triển...
PGS.TS Nguyễn Xuân Ninh cảnh báo, người Việt có thói quen biếu đồ ngon, bổ cho người già, trẻ em, người ốm mà không chú ý đến vấn đề dinh dưỡng theo tình trạng của từng người. Sữa, đồ ăn, thực phẩm có tốt hay không phải phù hợp với đúng tình trạng sức khỏe của người dùng. Sữa tốt, đắt tiền nhưng dùng không đúng có khi lại trở thành thuốc độc.
Thực tế, các bệnh đái tháo đường, mỡ máu cao, xơ vữa động mạch rất hay gặp ở người già. Các cụ không đi khám sức khỏe định kỳ nên không phát hiện mình bị bệnh.
Trong khi đó, chế độ ăn cho các bệnh tiểu đường, huyết áp cần được kiểm soát chặt chẽ (thường kiêng hoặc hạn chế) lượng đường, chất béo bão hòa, năng lượng... vậy mà các đồ biếu ở đây lại là cao năng lượng, nhiều đường, nhiều béo...
Vì vậy, PGS.TS Nguyễn Xuân Ninh khuyên, khi mua quà, sữa, thực phẩm bổ sung cho người già cần chú ý mấy điểm sau:
1. Xem người già có bệnh đái tháo đường, mỡ máu cao, huyết áp cao... hay không, nếu có cần phải xem kỹ nhãn mác thực phẩm và biết họ kiêng kỵ những thứ gì để mua thực phẩm cho phù hợp.
2. Nên ưu tiên các thành phần tốt cho hệ tiêu hóa dễ hấp thu, có chất xơ tốt; không quá nhiều năng lượng, ít đường và chỉ số đường huyết GI thấp, ít chất béo; tốt cho hệ tim mạch: ít cholesterol, giàu omega-3, 6, 9; có nhiều vi chất tốt cho xương và hệ miễn dịch...
"Hạn chế mua bánh kẹo để làm quà biếu tặng người già. Bởi vì bánh kẹo là thức ăn làm tăng calo dễ khiến cho người già bị tiểu đường hoặc huyết áp cao" - PGS.TS Nguyễn Xuân Ninh