Tăng tốc trở thành biến thể thống trị
Biến thể COVID-19 JN.1 được phát hiện lần đầu tiên ở Mỹ vào tháng 9/2023. Trước đó, JN.1 được phân loại là “biến thể được quan tâm” như một phần của dòng gốc BA.2.86. Hiện cơ quan y tế Liên Hợp Quốc gọi đây là một biến thể được quan tâm riêng biệt.
Đánh giá biến thể JN.1, nhà sinh vật học tiến hóa T.Ryan Gregory làm việc tại Đại học Guelph cho biết: “JN.1 có khả năng cạnh tranh cao với các biến thể XBB hiện có. Dường như nó đang trên đà trở thành loại biến thể thống trị toàn cầu tiếp theo”.
 |
Biến thể COVID-19 JN.1 đang trên đà trở thành biến thể thống trị. Ảnh:Istock
Tại Mỹ, biến thể JN.1 chiếm khoảng 15-29% số ca bệnh, đang trên đà trở thành biến thể thống trị trên toàn quốc.
Một số quốc gia ở châu Âu như Đan Mạch, Tây Ban Nha, Bỉ, Pháp và Hà Lan cũng chứng kiến sự gia tăng theo cấp số nhân của JN.1. Kéo theo đó, số ca nhập viện ngày càng tăng. Nó cũng đang phát triển nhanh chóng ở Úc, Châu Á và Canada.
Biến thể JN.1 được cho là có thể trốn tránh hệ miễn dịch và lây truyền dễ hơn các biến thể khác.
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Columbia và Trung Quốc cho rằng khả năng kháng thể của chúng ta vô hiệu hóa biến thể phụ này giảm khoảng 2 lần. Mặc dù mức giảm không lớn nhưng nó dự báo một làn sóng lây nhiễm có thể xảy ra.
 |
Là "biến thể được quan tâm" song JN.1 chưa gây nhiều lo ngại. Các loại vaccine hiện có có thể phát huy hiệu quả ngăn ngừa bệnh. Ảnh: Usatoday
Bên cạnh tốc độ lây lan và khả năng trốn tránh hệ miễn dịch, biến thể JN.1 gây lo ngại bởi có thể làm tăng gánh nặng viêm nhiễm đường hô hấp ở các quốc gia khi mùa đông đang bắt đầu. Thực vậy, WHO cho biết virus Corona không phải là bệnh hô hấp duy nhất lưu hành. Ngoài nó, các bệnh như cúm, RSV và viêm phổi thông thường ở trẻ em đang gia tăng.
Chưa gây nhiều lo ngại
Biến thể JN.1 có khả năng lây lan nhanh, trốn tránh hệ miễn dịch song bằng chứng hiện tại cho thấy biến thể mới không gây mối đe dọa với sức khỏe cộng đồng. Nhiễm COVID trước đó có thể giúp giảm nguy cơ biến chứng nặng do JN.1.
Các loại vaccine hiện có tiếp tục phát huy hiệu quả trong việc chống lại nguy cơ bệnh trở nặng và tử vong do JN.1 cũng như các biến thể lưu hành khác của COVID-19.
Để bảo vệ sức khỏe, Tiến sĩ William Schaffner chuyên về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt (Tennessee) khuyên nên tiêm phòng càng sớm càng tốt. Tiêm phòng đặc biệt quan trọng với những người thường lui tới các nơi đông người như khu thương mại, các buổi lễ tôn giáo,...
Bên cạnh đó, người già, người mắc bệnh mãn tính hoặc đang mang thai nên đeo khẩu trang khi đến nơi đông người hoặc thông gió kém.
