Bí mật ẩn sau công trình La Mã kiên cố nghìn năm tuổi
Thiên Trang (TH)/TT&CS
Khi bước chân vào đền Pantheon hay ngắm nhìn các tường chắn sóng La Mã bên bờ Địa Trung Hải, người ta không khỏi ngỡ ngàng trước sự trường tồn của những công trình vĩ đại này.
Sau gần 2.000 năm, các công trình La Mã vẫn đứng sừng sững, chống chọi với thời gian và thiên nhiên khắc nghiệt. Bí mật nằm ở một vật liệu độc đáo: bê tông La Mã cổ đại, một kiệt tác của kỹ thuật xây dựng mà đến nay vẫn khiến thế giới kinh ngạc. (Ảnh: Pantheon Roma)
Người La Mã cổ đại không chỉ là bậc thầy kiến trúc mà còn là những nhà khoa học thực thụ. Họ phát minh ra bê tông pozzolanic – một hỗn hợp gồm tro núi lửa (pozzolana) và vôi sống (canxi oxit). Kết hợp với nước, hai thành phần này tạo ra một vật liệu vượt trội về độ bền và khả năng chống chịu.(Ảnh: Wikipedia)
Không chỉ dừng lại ở nguyên liệu, kỹ thuật chế tạo bê tông của người La Mã cũng là một yếu tố quyết định. Thay vì dùng vôi tôi (canxi hydroxit) như cách làm thông thường, họ sử dụng vôi sống và áp dụng kỹ thuật trộn nóng – trộn các thành phần ở nhiệt độ cao. Phương pháp này tạo ra những hợp chất hóa học đặc biệt, tăng cường độ bền của bê tông và rút ngắn thời gian thi công.(Ảnh: CNET)
Một đặc tính đáng kinh ngạc của bê tông La Mã là khả năng tự phục hồi vết nứt. Trong các mẫu bê tông cổ được khai quật, các nhà khoa học phát hiện những cục vôi nhỏ màu trắng – một thành phần tưởng chừng là lỗi kỹ thuật nhưng thực chất chính là “chìa khóa” giúp bê tông La Mã bền bỉ. Khi các vết nứt xuất hiện, nước thấm vào bê tông và phản ứng với các cục vôi, tạo ra canxi cacbonat lấp đầy vết nứt, ngăn ngừa hư hại lan rộng.(Ảnh: Britannica)
Thử nghiệm tái tạo bê tông La Mã hiện nay cho thấy, chỉ trong vòng hai tuần, các vết nứt ở bê tông làm theo phương pháp La Mã đã tự vá, trong khi bê tông hiện đại vẫn giữ nguyên tình trạng hư hỏng.(Ảnh: Smarthistory)
Khả năng vượt trội của bê tông La Mã được minh chứng rõ nét qua hàng loạt công trình kiên cố. Đền Pantheon, công trình xây bằng bê tông không cốt thép lớn nhất thế giới, vẫn đứng vững suốt hai thiên niên kỷ. Tường chắn sóng La Mã, chịu va đập liên tục từ biển cả, vẫn bền bỉ qua hàng nghìn năm.(Ảnh: Exploring Building History)
Hiểu biết về bê tông La Mã không chỉ là cách khám phá quá khứ mà còn mở ra tương lai cho ngành xây dựng. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và yêu cầu vật liệu bền vững tăng cao, khả năng tự phục hồi của bê tông La Mã có thể truyền cảm hứng cho việc chế tạo vật liệu xây dựng hiện đại, giảm thiểu chi phí sửa chữa và tác động đến môi trường. (Ảnh: Thanh niên Việt)
Bê tông La Mã là minh chứng sống động cho sự sáng tạo và tầm nhìn của người La Mã cổ đại. Họ không chỉ xây dựng những công trình để phục vụ cuộc sống mà còn đặt nền móng cho sự trường tồn. Bí mật phía sau những công trình nghìn năm tuổi ấy không chỉ nằm ở vật liệu hay kỹ thuật, mà còn ở tư duy vượt thời gian – một di sản quý giá mà nhân loại ngày nay cần học hỏi và tiếp nối. (Ảnh: Saturdays In Rome)
Mời quý độc giả xem thêm video: Đến thăm thành phố La Mã, nơi thời gian ngừng trôi gần 2.000 năm.
