Máu trở ngại tim chịu áp lực
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khi huyết áp tối đa trên 160mm thuỷ ngân, huyết áp tối thiểu trên 95mm thuỷ ngân được gọi là huyết áp cao. Huyết áp cao là do máu gặp trở ngại nào đó khi lưu thông, làm cho tim chịu áp lực lớn khi chuyển máu hoặc tiếp nhận máu.
Nguyên nhân dẫn tới cao huyết áp phần lớn là do vấn đề về thể chất. Nhưng bệnh béo phì và không chú ý giữ gìn, chăm sóc cơ thể cũng có thể gây nên huyết áp cao.
Người bị cao huyết áp có thể tự cảm nhận được những triệu chứng của bệnh này như: Đau đầu, bả vai tê cứng, ù tai, tim đập nhanh... Nhưng triệu chứng đáng lo ngại nhất là xơ cứng động mạch do huyết áp cao gây nên. Đây là do khi bị huyết áp cao, động mạch của các cơ quan nội tạng cần phải chịu áp lực như nhau. Nguyên nhân làm mạch máu suy yếu có thể dẫn tới các triệu chứng như: chảy máu não, nhồi máu cơ tim...
Bất cứ huyết áp cao hay huyết áp thấp đều phải đặc biệt chú ý vấn đề tuần hoàn máu của mạch máu đầu cuối. Đầu choáng, mắt hoa, đau đầu, nặng đầu, đau vai, tim đập nhanh, tay chân lạnh, mất ngủ, táo bón đều là triệu chứng tuần hoàn đầu cuối mạch máu gây ra. Cao huyết áp là vì mạch máu co lại làm cho áp lực tuần hoàn mạch máu quá lớn, khiến cho tuần hoàn máu đầu cuối không thông thoáng.
Hiện nay thuốc hạ huyết áp được dùng rất phổ biến, không phải là hạn chế động lực lưu thông của máu mà là giãn mạch máu toàn thân để giảm nhẹ gánh nặng của tim, giảm áp lực của mạch máu. Còn châm cứu, bấm huyệt là trực tiếp kích thích thần kinh giao cảm có liên quan với vận động của mạch máu làm cân bằng huyết áp. Phối hợp sử dụng hai phương pháp này sẽ có được hiệu quả tốt.
Xử lý nhanh cơn huyết áp tăng vọt tránh tai biến
Trong một số trường hợp có người đột xuất huyết áp tự nhiên tăng vọt lên cao, nếu không điều trị kịp thời (làm huyết áp hạ xuống), có thể dễ dàng dẫn đến xuất huyết não, tai biến mạch máu não…
Trong trường hợp này, cần nhanh chóng dùng cách làm cho huyết áp hạ xuống nhanh bao nhiêu có thể để tránh tai biến có thể xảy ra. Cách điều trị làm tuần tự các thao tác sau:
- Ấn tay vào vùng động mạch cổ, để nguyên, đếm đến 5, thở sâu lại ấn một lần nữa, thở ra, làm như vậy ít là 3 lần, làm cả 2 bên cổ.
- Sờ tay vào chỗ bờ lồi xương chẩm, để ý đến vùng đau, ấn ít là 3 lần.
- Đặt hai tay vào cung sườn, thở mạnh cho hơi ra hết, ấn vào chừng 5 giây rồi thả ra làm 3 lần.
- Nắm lấy đầu ngón tay giữa, quay kéo mạnh, làm mỗi tay 5 lần.
Kết thúc bằng cách ấn, xoa vùng huyệt Phong phủ cho đến khi vùng này hết đau. Khi vùng này hết đau chứng tỏ phương pháp trên hiệu quả (xem hình 1).
LY Hoàng Duy Tân (Hội Đông y Việt Nam)