Người bệnh tình chí uất ức, hay giận dữ, sợ hãi làm tổn thương can thận hoặc tâm âm bất túc, tâm hỏa bốc lên, hoặc ước muốn mà không được thỏa mãn. Biểu hiện giai đoạn đầu hay đau đầu, mất ngủ, phiền muộn, nói năng lung tung, khó kiềm chế, hay nổi nóng hành sự bất thường, có lúc lên cơn nóng nảy không kiềm chế, mặt mắt đỏ, đàm khò khè, lưỡi đỏ hoặc tía tối, mạch xúc.
Điên cuồng còn gọi là bệnh tâm năng thần kinh, có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh. Có người buồn chán, xa lánh mọi người, về sau biểu hiện loạn thần, ảo giác, không có trong thực tế như nghe tiếng nói mà xung quanh không có ai, ý tưởng, quan niệm sai lầm, phi lý không giống mọi người. Có người luôn thấy người khác theo dõi, đầu độc, ám hại mình. Có người cho là mình mắc bệnh hiểm nghèo mà thực ra không có. Có người buồn chán, có người vui vẻ quá mức, múa hát làm huyên náo. Có người bồn chồn, đứng ngồi không yên, đập phá, xung động, tấn công người khác. Phép trị, thanh tâm hóa đàm, định thần trí. Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị điên cuồng, đàm hoả nghịnh.
Phương thuốc: Xích thược 14g, sinh địa 20g, đào nhân 14g, sài hồ 12g, hương phụ 12g, tang bạch bì 14g, trần bì 12g, tô tử 12g, bán hạ 10g, đại phúc bì 14g, thanh bì 10g, mộc thông 12g, cam thảo 4g, sắc uống ngày một thang.
Tác dụng: Thanh hỏa, tiêu đàm, định thần, chủ trị điên cuồng do đàm hoả nghịnh.
Dẫn giải bài thuốc: Xích thược, sinh địa tả can thanh tâm, chữa tâm âm bất túc. Đào nhân phá huyết thông tâm huyết ứ nhuận táo, thông huyết ứ. Sài hồ giải can uất, điều hòa can tỳ, hương phụ sơ can, lý khí, trị can khí uất đàm trệ. Tang bạch bì tả phế uất hỏa, nhiệt kết thượng tiêu. Trần bì, tô tử tiêu đàm ủng trệ. Bán hạ hóa đàm, giáng nghịch tiêu bỉ tán kết. Đại phúc bì hành khí, lợi niệu tiêu bỉ, tán kết. Thanh bì tiêu ứ, thông trệ giải uất. Mộc thông trừ hàn nhiệt, thông lợi huyết mạch. Cam thảo điều hòa các vị thuốc.
-Nếu người nóng mặt đỏ do hỏa nhiều gia chi tử, hoàng liên.
-Nếu khó ngủ gia táo nhân, lạc tiên.
-Nếu người nóng, bứt rứt gia tâm sen.
Phụ thang:
+ Trị điên cuồng, đàm hoả nghịnh phối hợp bài Đạo xích thanh tâm thang: Đạm trúc diệp 12g, đăng tâm 4g, đơn bì 12g, liên tâm 8g, mạch môn 12g, mộc thông 12g, phục thần 12g, sinh địa 24g, thần sa . Sắc thuốc có thể cho thêm ích trí nhân 12g. Tác dụng bổ âm dưỡng tâm, thanh nhiệt, an thần, trị nhiệt đàm hãm kinh tâm bào.
+ Trị điên cuồng, đàm hoả nghịnh, thần trí kém phối hợp bài Bá tử an tâm hoàn: Bá tử nhân 160g, cam thảo 20g, cẩu kỷ tử 120g, đương quy 40g, huyền sâm 80g, mạch môn 40g, phục thần 140g, thạch xương bồ 40g, sinh địa 80g tán bột, luyện với mật làm hoàn. Tác dụng dưỡng tâm, an thần, bổ thận, tư âm, định chí.
Lương y Minh Phúc (Hội Đông y Vũng Tàu)