Nếu tỳ thận hư gây suy thai: Triệu chứng là khi mang thai thấy bụng dưới nặng trệ, hoặc trướng đau, kèm theo đau lưng, hai chân yếu, ù tai, ăn uống kém, tinh thần mệt mỏi, âm đạo ra huyết. Điều trị, kiện tỳ, bổ thận chỉ huyết. Bài thuốc Tiên triệu lưu sản phương gồm đảng sâm 60g, hoàng kỳ 60g, tang ký sinh 15g, tiên hạc thảo 60g, a giao châu 10g, ngũ vị tử 12g, mẫu lệ 24g, địa du (thán sao) 9g, huyết dư thán 12g, bạch truật (sao) 10g, thỏ ty tử 15g. Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần trong ngày, uống sau khi ăn.
Nếu thận âm hư suy huyết nhiệt động thai: Triệu chứng là khi thai nhi chưa đủ 3 tháng tuổi, người mẹ thấy âm hộ ra máu tươi, miệng khô,mỏi lưng, là hiện tượng của sẩy thai. Điều trị, kiện tỳ bổ thận âm, thanh huyết nhiệt an thai. Áp dụng bài thuốc Bảo thai phương gồm tục đoạn 150g, bạch truật 100g, đương quy 100g, hoàng cầm 100g, tang ký sinh (tẩm muối sao) 100g. Nếu có kèm khí hư gia đảng sâm 100g. Nếu chỉ huyết hư có nhiệt gia a giao 100g tán bột mịn uống ngày 3 lần, mỗi lần 10g với nước đun sôi để ấm, uống trước khi ăn, uống liên tục 60 ngày.
Nếu tỳ hư thận âm thận dương cùng hư: Triệu chứng là ăn uống kém, người mệt mỏi, thể trạng gầy yếu, đầu choáng váng, tim hồi hộp, đau lưng, động thai. Điều trị, kiện tỳ bổ thận dưỡng huyết bồi bổ nguyên khí an thai. Áp dụng bài thuốc Tư thận dục thai hoàn gồm thỏ ty tử 16g, bạch truật 16g, cẩu kỷ tử 12g, tang ký sinh 16g, đảng sâm 12g, a giao 12g, ba kích 12g, sa nhân 8g, thục địa 16g, lộc giác sương 12g, hà thủ ô 12g, sâm cao ly 12g, tục đoạn 12g, đỗ trọng 12g, ngải diệp 8g. Cách dùng: Tán bột mịn làm viên hoàn mật ong, mỗi viên 5g, ngày uống 3 lần, mỗi lần uống 2 viên trước khi ăn sáng, trưa, tối. Uống với nước đun sôi để ấm. Uống liên tục một tháng.
Chú ý: Trong thời gian uống thuốc không ăn rau cải, củ cải,đậu xanh, ý dĩ, không ăn các thứ mát lạnh (nước đá, kem), không sinh hoạt tình dục.
TTND.BS Cao cấp Nguyễn Xuân Hướng (nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam)
