9 khám phá thú vị về não trẻ thơ

Trẻ nhỏ là những sinh linh bé bỏng dễ thương, phần lớn đều có ngôn ngữ vô nghĩa nhưng não lại chứa đựng nhiều điều bí ẩn, làm mọi người không khỏi ngạc nhiên.

<h2><strong>Phần lớn trẻ ch&agrave;o đời sớm hơn quy định?</strong></h2> <p>Theo nghi&ecirc;n cứu mang t&ecirc;n <em>What&rsquo;s Going on in There? How the Brain and Mind Develop in the First Five Years of Life </em>(Điều g&igrave; xảy ra với n&atilde;o trẻ trong 5&nbsp; năm đầu đời) của t&aacute;c giả Lise Eliot, chuy&ecirc;n gia thần kinh gi&agrave;u kinh nghiệm của Mỹ th&igrave; nếu khung xương chậu của sản phụ đủ khỏe để giữ b&agrave;o thai th&igrave; trẻ nhỏ sẽ ch&agrave;o đời đ&uacute;ng tiến độ 9 th&aacute;ng 10 ng&agrave;y nhưng thực tế do nhiều yếu tố n&ecirc;n trẻ đ&atilde; ra đời sớm hơn quy định.</p> <p>Ngo&agrave;i ra, do xương chậu lu&ocirc;n ở trạng th&aacute;i &eacute;p n&ecirc;n n&atilde;o trẻ chỉ bằng 1/4 k&iacute;ch thước n&atilde;o của người trưởng th&agrave;nh. Sau 14 tuần tuổi, trẻ đ&atilde; bắt đầu c&oacute; những &ldquo;nụ cười x&atilde; hội&rdquo;, tuy nhi&ecirc;n mối giao tiếp trong giai đoạn n&agrave;y mang t&iacute;nh sơ khai v&agrave; lạc l&otilde;ng. Hiện tượng trẻ kh&oacute;c khi ch&agrave;o đời l&agrave; dấu hiệu cần tới sự quan t&acirc;m của mọi người để gi&uacute;p ch&uacute;ng tồn tại.</p> <h2><strong>N&atilde;o trẻ phản ứng rất mạnh?</strong></h2> <p>Theo c&aacute;c chuy&ecirc;n gia ng&ocirc;n ngữ ở ĐH Cornell Mỹ (CU) th&igrave; ngay từ khi ch&agrave;o đời n&atilde;o của trẻ ph&aacute;t triển rất mạnh. Trước ti&ecirc;n l&agrave; để hưởng ứng với thế giới xung quanh, đ&aacute;p ứng cho nhu cầu tồn tại.</p> <p>Trong n&atilde;o trẻ nhỏ c&oacute; khu vực gọi l&agrave; trung t&acirc;m điều h&agrave;nh, gi&uacute;p trẻ cảm nhận c&aacute;i đ&oacute;i, nhu cầu về vật chất v&agrave; cảm nhận đau v&agrave; nhờ c&aacute;c phản ứng n&agrave;y gi&uacute;p cho việc&nbsp; chăm s&oacute;c được đ&aacute;p ứng kịp thời.</p> <p>Trong thực tế, hầu hết trẻ nhỏ d&ugrave;ng tiếng kh&oacute;c đề cầu cứu, nhất l&agrave; ở giai đoạn được 42 tuần tuổi (phần lớn trẻ ch&agrave;o đời trong giai đoạn từ 38 - 42 tuần), tuy nhi&ecirc;n đối với trẻ sinh non th&igrave; giai đoạn &ldquo;kh&oacute;c cực đại&rdquo; rơi v&agrave;o tuần thứ 12 của thai kỳ.</p> <h2><strong>Trẻ nhăn mặt n&oacute;i l&ecirc;n điều g&igrave;?</strong></h2> <div> <ul style="display: flex;"> <li style="display:none; width: 47%;margin-bottom: 7px;padding: 5px;border: 1px solid #ddd;text-align: justify;background: #f2f2f2;overflow: hidden;float: left;margin-right: 2%;box-sizing: border-box;"><a href="" rel="nofollow" style="overflow: hidden;" target="_blank"> <img src="" /> </a></li> <li style="display:none; width: 47%;margin-bottom: 7px;padding: 5px;border: 1px solid #ddd;text-align: justify;background: #f2f2f2;overflow: hidden;float: left;margin-right: 2%;box-sizing: border-box;"><a href="" rel="nofollow" style="overflow: hidden;" target="_blank"> <img src="" /> </a></li> </ul> </div> <p>Theo nghi&ecirc;n cứu mang t&ecirc;n <em>The Philosophical Baby </em>th&igrave; khi trẻ bắt chước n&eacute;t mặt biểu cảm của người lớn l&agrave; trẻ muốn x&acirc;y dựng mối quan hệ t&igrave;nh cảm với thế giới xung quanh.</p> <p>V&igrave; vậy, chỉ cần nh&igrave;n qua n&eacute;t mặt trẻ người mẹ c&oacute; thể đo&aacute;n được trẻ buồn hay vui, đ&oacute;i hay kh&aacute;t... C&aacute;c nh&agrave; khoa học gọi đ&acirc;y l&agrave; c&aacute;ch giao tiếp phi ng&ocirc;n ngữ v&agrave; cũng l&agrave; một phần ph&aacute;t triển rất quan trọng ở trẻ nhỏ, tiền th&acirc;n của việc ph&aacute;t triển ng&ocirc;n ngữ sau n&agrave;y.</p> <p>V&igrave; vậy, c&aacute;c bậc phụ huynh cần hiểu r&otilde; con m&igrave;nh để gi&uacute;p cho những khả năng n&agrave;y ph&aacute;t triển c&agrave;ng sớm c&agrave;ng tốt.</p> <h2><strong>Tốc độ ph&aacute;t triển của n&atilde;o rất nhanh?</strong></h2> <p>Khi mới sinh, n&atilde;o người, động vật linh trưởng v&agrave; cả người Neanderthal (một lo&agrave;i trong chi người đ&atilde; tuyệt chủng) hay c&ograve;n gọi l&agrave; phụ lo&agrave;i của con người hiện đại đều giống nhau.</p> <p>Nhưng sau đ&oacute; n&atilde;o người ph&aacute;t triển nhanh hơn, đạt tới ngưỡng 60% so với người trưởng th&agrave;nh. V&iacute; dụ, đến tuổi đi nh&agrave; trẻ, n&atilde;o ph&aacute;t triển đủ k&iacute;ch thước nhưng chưa ho&agrave;n thiện m&agrave; phải chờ đến cuối tuổi 20 mới đạt mức cực đại.</p> <p>Ngo&agrave;i ra cũng qua nghi&ecirc;n cứu khoa học ph&aacute;t hiện thấy n&atilde;o người kh&ocirc;ng bao giờ &ldquo;ngừng ph&aacute;t triển&rdquo;, kể cả ở chiều t&iacute;ch cực lẫn ti&ecirc;u cực.</p> <h2><strong>N&atilde;o trẻ c&oacute; nhiều tiếp điểm thần kinh?</strong></h2> <p>Theo nghi&ecirc;n cứu th&igrave; n&atilde;o trẻ nhỏ c&oacute; nhiều tiếp điểm thần kinh hơn n&atilde;o người lớn, nhưng lại c&oacute; &iacute;t chất dẫn truyền thần kinh hơn. Nhờ cấu tr&uacute;c n&agrave;y m&agrave; sự cảm nhận của trẻ mang t&iacute;nh khuếch t&aacute;n chứ kh&ocirc;ng &ldquo;chắt lọc&rdquo; hay &ldquo;ti&ecirc;u cự&rdquo; như ở người lớn.</p> <p>Điều n&agrave;y c&oacute; thể hiểu trẻ c&oacute; thể nhận biết &aacute;nh s&aacute;ng đ&egrave;n lồng tốt hơn trong khi đ&oacute; người lớn lại cảm nhận &aacute;nh s&aacute;ng khuếch t&aacute;n tốt hơn.</p> <p>Khi trẻ trưởng th&agrave;nh, n&atilde;o của trẻ trải qua giai đoạn &ldquo;s&agrave;ng lọc&rdquo; để ho&agrave;n thiện, trong đ&oacute; mạng lưới thần kinh bắt đầu định h&igrave;nh mọi thứ mang t&iacute;nh chiến lược nhờ những kinh nghiệm thu được. Điều n&agrave;y gi&uacute;p trẻ nhận thức những vấn đề mang t&iacute;nh trọng t&acirc;m, kh&ocirc;ng c&ograve;n mang t&iacute;nh &ldquo;tr&agrave;n lan&rdquo; như trước nữa.</p> <h2><strong>Bập bẹ l&agrave; ng&ocirc;n ngữ đầu đời của trẻ?</strong></h2> <p>Mặc d&ugrave; ph&aacute;t &acirc;m những ng&ocirc;n từ nghe vẻ v&ocirc; nghĩa nhưng đ&acirc;y đ&iacute;ch thực l&agrave; t&iacute;n hiệu &ldquo;rất người lớn&rdquo; hay ng&ocirc;n ngữ đầu đời của b&eacute; thơ.</p> <p>Để gi&uacute;p trẻ ph&aacute;t triển nhanh ng&ocirc;n ngữ, c&aacute;c bậc cha, mẹ n&ecirc;n ch&uacute; &yacute; đến h&agrave;nh vi n&agrave;y v&agrave; cổ vũ v&agrave; hướng ch&uacute;ng ph&aacute;t triển theo chiều hướng t&iacute;ch cực, th&ocirc;ng qua c&aacute;ch n&oacute;i chuyện v&agrave; nựng trẻ, đặc biệt l&agrave; &aacute;p dụng phương ph&aacute;p chậm chạm, mạch lạc v&agrave; ph&ugrave; hợp với từng độ tuổi.</p> <p>V&iacute; dụ n&oacute;i từ ba ba hay ma ma, th&igrave; người lớn cũng n&ecirc;n hưởng ứng những từ tương tự để gi&uacute;p trẻ hấp thụ được nhanh hơn.</p> <h2><strong>Tiếp x&uacute;c trực tiếp l&agrave; c&aacute;ch gi&aacute;o dục trẻ tối ưu?</strong></h2> <p>Theo nghi&ecirc;n cứu mang t&ecirc;n <em>Babies may cry with the intonations of their mother tongue, </em>khoa học ph&aacute;t hiện thấy giao tiếp x&atilde; hội đ&oacute;ng vai tr&ograve;&nbsp; quan trọng gi&uacute;p trẻ ph&aacute;t triển những kỹ năng đầu đời, đặc biệt l&agrave; ng&ocirc;n ngữ.</p> <p>Tuy nhi&ecirc;n, những c&ocirc;ng cụ như: ghi &acirc;m, DVD, nhất l&agrave; những chương tr&igrave;nh soạn theo chương tr&igrave;nh c&oacute; sẵn nhằm tăng cường t&iacute;nh th&ocirc;ng minh cho trẻ chỉ mang t&iacute;nh thương mại, &iacute;t ph&aacute;t huy t&aacute;c dụng đối với trẻ nhỏ.</p> <p>N&ecirc;n &aacute;p dụng c&aacute;ch tiếp x&uacute;c trực tiếp giữa cha mẹ với con c&aacute;i sẽ mang lại hiệu quả cao, đ&uacute;ng với quy luật tự nhi&ecirc;n hơn.</p> <h2><strong>Rất hay sao nh&atilde;ng?</strong></h2> <p>Theo nghi&ecirc;n cứu <em>Babies often Love music</em> cho biết trẻ nhỏ rất đ&aacute;ng y&ecirc;u nhưng ch&uacute;ng lại giống người nghễng ng&atilde;ng, kh&ocirc;ng ph&acirc;n biệt được &acirc;m thanh nền, &acirc;m thanh gốc như khả năng của người lớn n&ecirc;n trẻ vẫn cứ v&ocirc; tư trong những m&ocirc;i trường ồn &agrave;o, đ&ocirc;ng người hoặc cả những nơi c&oacute; tiếng ồn ch&oacute;i tai.</p> <p>V&iacute; dụ, như trong m&ocirc;i trường &acirc;m thanh do truyền h&igrave;nh ph&aacute;t ra trẻ kh&ocirc;ng thể nhận biết được lời n&oacute;i của người lớn mặc d&ugrave; ngồi ngay b&ecirc;n cạnh. Ngo&agrave;i ra, trẻ nhỏ cũng l&agrave; nh&oacute;m rất chuộng &acirc;m nhạc, gi&uacute;p ch&uacute;ng ph&aacute;t triển kỹ năng v&igrave; vậy người ta gọi liệu ph&aacute;p &acirc;m nhạc c&oacute; t&aacute;c dụng tốt cho trẻ nhỏ, kể cả nh&oacute;m trẻ sinh thiếu th&aacute;ng phải nu&ocirc;i trong lồng ấp.</p> <h2><strong>Trẻ cần nhiều &ldquo;cha mẹ&rdquo; hơn? </strong></h2> <p>Tr&ecirc;n tạp ch&iacute; <em>Monographs of the Society for Research in Child Development </em>đăng tải nghi&ecirc;n cứu của c&aacute;c nh&agrave; khoa học Mỹ ph&aacute;t hiện thấy, trẻ nhỏ ph&aacute;t triển tốt, th&ocirc;ng minh khi c&oacute; nhiều người lớn b&ecirc;n cạnh, gồm cha mẹ, người th&acirc;n, bảo mẫu hay c&ocirc; nu&ocirc;i dạy trẻ. Như vậy, nhu cầu của trẻ kh&ocirc;ng chỉ c&oacute; cha mẹ m&agrave; ch&uacute;ng c&ograve;n cần đến nhiều người kh&aacute;c.</p> <p>Những đứa trẻ sống trong gia đ&igrave;nh c&oacute; nhiều người th&igrave; khả năng biểu cảm tr&ecirc;n mặt cũng kh&aacute;c với những đứa trẻ c&ocirc; đơn, chỉ c&oacute; một m&igrave;nh mẹ, nhất l&agrave; sau 7 th&aacute;ng tuổi trở ra. Như vậy m&ocirc;i trường sống được xem l&agrave; yếu tố quan trọng gi&uacute;p trẻ ph&aacute;t triển tốt những kỹ năng đầu đời, nhất l&agrave; kỹ năng giao tiếp.</p> <div> <div> <div> <div>&nbsp;</div> <div>&nbsp;</div> </div> </div> <div> <div>&nbsp;</div> </div> </div>

Theo suckhoedoisong.vn
back to top