15 lần shock điện để hồi sinh trái tim ngừng đập
Hồi tưởng lại 20 ngày trước, bà Thùy, vợ ông Lưu (người đưa ông Lưu đến viện) chia sẻ: Chồng tôi chết tại chỗ rồi. May nhờ các bác sĩ hết lòng cứu chữa nên mới sống được như ngày hôm nay".
Chiều ngày 19/6/2020, theo hồ sơ bệnh án, ông Nguyễn Trường Lưu có đi xe máy từ Hà Nội về Thái Nguyên. Về đến nhà, ông Lưu xuất hiện đau ngực, vã mồ hôi, cơn kéo dài hơn 1 giờ. Gia đình đã đưa ông Lưu đến Bệnh viện Gang thép Thái Nguyên. Vừa đến phòng cấp cứu, ông Lưu đột ngột xuất hiện tím tái, ngừng tuần hoàn. Ngay lập tức, các các bác sĩ trực tại Khoa Cấp cứu đã tiến hành hồi sức tim phổi, hỗ trợ hô hấp, tiêm Adrenalin và ép tim liên tục trong gần 30 phút nhưng vẫn không có mạch.
Trưởng tua trực, BS Nguyễn Tá Tâm lập tức gọi điện xin tham vấn chuyên môn của các chuyên gia Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai. Cuộc trao đổi nhanh giữa tua trực và bác sĩ Viện Tim mạch tiên lượng: Có khả năng, bệnh nhân Lưu bị ngừng tuần hoàn do nhồi máu cơ tim (NMCT) cấp. Các chiến thuật xử trí cấp cứu được vạch ra trong chớp nhoáng. Bệnh nhân được tiếp tục vừa ép tim vừa sử dụng thuốc tiêu huyết khối. 5 phút sau, dấu hiệu sinh tồn lác đác xuất hiện, bệnh nhân bắt đầu có mạch trở lại.
Ngay sau đó, nhịp tim lại có sự rối loạn nặng, xuất hiện các cơn rung thất, nhanh thất liên tục. Lại điện chẩn. Shock điện, shock điện và shock điện... Theo quy định, sau 4 - 5 lần shock điện và 30 phút ép tim mà không có dấu hiệu sinh tồn thì có thể dừng. Nhưng với quyết tâm còn nước còn tát, các biện pháp hồi sức tích cực vẫn được tiến hành thông qua hotline chuyên môn giữa Thái Nguyên – Bạch Mai. 10 lần... 12 lần... 14 lần và đến phát shock điện thứ 15, những nỗ lực cấp cứu được đền đáp, rối loạn nhịp thất nguy hiểm đã qua, bệnh nhân tạm ổn định.
Tuy nhiên, huyết áp vẫn ở chỉ số thấp (80/50mmHg), điện tâm đồ rung nhĩ... bệnh nhân được chẩn đoán: NMCT sau dưới cấp biến chứng ngừng tuần hoàn. Các bác sĩ Viện Tim mạch Bạch Mai phối hợp mời thêm các bác sĩ Khoa Cấp cứu A9 để hội chẩn liên viện. Qua trao đổi, các bác sĩ nhận định đây là 1 trường hợp rất nặng, bệnh nhân tuy đã có huyết động nhưng cần được hồi sức tích cực, can thiệp chụp động mạch vành cấp cứu nên quyết định chuyển tuyến bệnh nhân lên Bệnh viện Bạch Mai.
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao
Tại đầu cầu Bệnh viện Bạch Mai, hệ thống tiếp nhận bệnh nhân nguy kịch được bấm nút. Cấp cứu A9 chuẩn bị sẵn hạ thân nhiệt chỉ huy để ứng phó với việc bệnh nhân đã ngừng tim 30 phút. ECMO sẵn sàng để ứng phó với tình trạng huyết động. Tại Viện Tim mạch, bóng đối xung động mạch cũng sẵn sàng nhằm hỗ trợ huyết động trong khi can thiệp.
Xe cứu thương trở đến cổng A9, bệnh nhân lập tức được các bác sĩ Khoa Cấp cứu A9 và Viện Tim mạch tiếp nhận để đánh giá các chỉ số sinh tồn. Dù đã trải qua gần 1 giờ ngừng tuần hoàn nhưng tri giác của bệnh nhân khá tốt: Có phản xạ với kích thích đau, có huyết áp (100/60mmHg nhưng chỉ duy trì được bằng noradrenalin – thuốc vận mạch liều cao), nhịp tim rối loạn nặng; Tuy nhiên kết quả chụp động mạch thì vẫn hẹp 99% động mạch vành phải.
PGS.TS Phạm Mạnh Hùng, Viện trưởng Viện Tim mạch và PGS.TS Tạ Mạnh Cường, Phó Viện trưởng Viện Tim mạch đều thống nhất chỉ định: Bệnh nhân cần được can thiệp càng sớm càng tốt. Các bác sĩ đã tiến hành can thiệp đặt 1 stent.
Tuy nhiên, do bị ngừng tuần hoàn quá lâu dẫn đến việc xuất hiện tình trạng toan chuyển hóa, suy thận tiến triển nhanh. Sau cuộc hội chẩn với chuyên gia hồi sức tích cực, bệnh nhân lại được chuyển tiếp lên Khoa Hồi sức tích cực. Sau 7 ngày tích cực điều trị, các chỉ số về dần ngưỡng cơ bản, bệnh nhân được rút ống nội khí quản và không cần lọc máu...
